Gesis, gefluister, een “fuck your sister”, een ordinaire hand op je bil. Of minuten lang gevolgd worden door een engerd. Jongens en mannen in Jordanië nemen het niet zo nauw met de omgangsnormen. Elke westerse vrouw mag zich verheugen op continue aandacht, ook als ze daar even helemaal geen zin in heeft.
Er wordt dan ook flink geklaagd door buitenlandse studentes, ontwikkelingswerksters en toeristes over de aanrandingen en seksuele toespelingen. Terecht? Nou nee. Want als je in je strakke yogabroek en hemdje door de straten van Amman gaat huppelen dan vraag je er om.
Ik weet het, dit gaat me niet populair maken. Maar negentig procent van de intimidatie kan gemakkelijk voorkomen worden als de buitenlandse meiden zich aan een aantal basisregels zouden houden.
Zo hoor je als vrouw een man die niet tot jouw familie behoort niet zomaar aan te kijken. Waarom zou je ook als je gewoon over straat loopt? Je zegt er namelijk mee dat je geïnteresseerd in hem bent, anders keek je hem niet aan. Toch? Voor hem dus een uitnodiging voor een gesprek: “Welcome to Jordan, welcome to Jordan.” En nu niet boos worden dat er ‘zomaar een vreemde man tegen je begon te praten’. Je vroeg er om.
Wie wijs is houdt nu haar mond en wendt haar hoofd af. Foutje, kan gebeuren! Doorlopen is het devies. Maar dat doen bijdehante op hun tenen getrapte meiden niet. Die zijn nu namelijk boos omdat ze ‘zomaar’ zijn aangesproken door een vreemde. Dat laten ze niet zomaar gebeuren! Dus ontstaat er een gesprek. “Can you please leave alone?” zegt ze, waarmee ze wéér een verkeerd signaal afgeeft. Namelijk: ik wil wel met jou praten.
“Where do you work?”, probeert hij. En weer een kans om nu net te doen of je doof bent en met strakke pas je weg te vervolgen. Maar nee. “None of your business“, zegt ze. Oeps, wéér verkeerd. “Where do you live?”, probeert hij nog eens.
“Please just go away.”
“Yes I will.”
Het blijft niet alleen bij aankijken en babbeltjes op straat. Geregeld vang ik in mijn Guest House jonge vrouwen op die het een stukje bonter hebben gemaakt. Die in de oude stad Petra een Johnny Depp look-alike tegen het lijf zijn gelopen en hem zijn gevolgd naar zijn grot. Om daar vervolgens twee maanden te verblijven zonder enige luxe of sanitair.
Maar ook dáár had Johnny een oplossing voor: zijn eigen warmwaterbron! Waar zijn nieuwe vriendin, in haar ondergoed, onder toeziend oog van al zijn broers en neven een dagelijks bad in nam. Na twee maanden bleek Johnny alleen geïnteresseerd in haar geld, liefde was het niet. En dus vertrok ze weer. Volledig gedesoriënteerd wist ze ons Guest House terug te vinden waar ze zeker een week nodig had om bij te komen. Wat leren de mannen in Petra hier van? Je meet je een stoere look aan, gooit je haar naar achter en de buitenlandse meisjes volgen je als gewillig vee.
Is het dan allemaal de schuld van die naïeve buitenlandse meiden? Natuurlijk niet. Mannen horen hun ogen af te wenden als ze vrouwelijk schoon zien. En ze horen al helemaal niet zomaar een gesprek aan te knopen met een vreemde dame. Een Jordaanse dame. Want voor buitenlanders gelden hier andere normen en waarden.
En dat hebben wij dan wel weer helemaal aan onszelf te danken. Want door met korte broeken, zomerse hemdjes, doorschijnende jurkjes en uitpuilende BH’s door het meest conservatieve deel van Amman te paraderen heeft de lokale bevolking elk respect voor ons verloren. Wij lopen er namelijk bij als hoeren. Een hoer die uitgekotst is door haar familie, die een schande is voor haar vader. En daar mag je best “fuck you” tegen zeggen. Dat is toch haar werk?
Natuurlijk is het niet fijn om bij 40 graden Celsius goed bedekt over straat te gaan. Helemaal als je vindt dat al die kleren jou als vrouw onderdrukken. Ook ben je waarschijnlijk opgevoed in een land waar het een vorm van respect is om iets terug te zeggen als iemand, en dus ook een vreemde man, je groet op straat. Het is ook helemaal niet erg om een keer per ongeluk ‘salaam‘ terug te zeggen of even je net-iets-te-korte-rok naar beneden te trekken. Als je het maar probeert.
Maar ga niet klagen als jouw westerse manier van kleden en omgang op een andere manier beantwoord wordt dan jij gewend bent. Je bent op bezoek. En dan pas je je aan.
Lees ook: Leven in Amman: haat aan de Ramadan.
