Het was een zonnige middag, afgelopen dinsdag in hartje Volendam. Kenners van Volendam weten dat dit een PVV-bolwerk is. De partij van Wilders haalt hier steevast goede resultaten. Al met al een prachtige plaats om wat straatinterviews te doen over de Europese Unie. Als de inwoners van Volendam massaal voor Geert Wilders zijn, moet het niet moeilijk zijn ook wat critici van de EU te vinden. En dus ging ik dinsdag op pad met mijn camera en microfoon. De vraag was: “Wat vindt u van de Europese Unie?”
Niemand herhaalde de woorden van Wilders over machtsoverdracht en soevereiniteit. Niemand zei spontaan zich zorgen te maken over verdere uitbreiding van de EU, de bankenunie en de op te richten energie-unie. Men had alleen gehoord van de problemen in Griekenland en echt blij werd men daar niet van. Maar desinteresse en machteloosheid waren belangrijker dan woede: velen konden niet goed vertellen wat ze van de EU vonden. De een vond het een strikvraag, de ander hield zich er niet mee bezig en de derde kon geen goed voorbeeld bedenken.
Donderdag werd bekend dat Geenstijl erin is geslaagd de eerste 10.000 handtekeningen binnen te halen voor een nieuw referendum over de EU. GeenStijl mag nu voor maandag 28 september op zoek naar opnieuw 300.000 handtekeningen. Het referendum moet gaan over de EU-associatieverdragen met Oekraïne, Moldavië en Georgië, een thema wat niet bepaald op de Volendamse lippen brandde. GeenStijl presenteert deze referendumactie als een poging ontevreden burgers een stem te geven tegen de oprukkende EU en een discussie te voeren over de Europese democratie.
Burgers zijn vaak helemaal niet zo eenduidig kritisch over de EU. Niet alleen die vijftien mensen die ik tamelijk willekeurig in Volendam sprak. Het is eveneens moeilijk cijfers uit opinieonderzoek uit te leggen in de richting van massale steun voor Geenstijl. De mensen voor de camera in Volendam zijn representatief voor velen: veel burgers weten niets van de EU, hebben er geen interesse in en voelen zich hooguit machteloos. Het is een mooi streven van Geenstijl dat te willen veranderen, maar deze houdingen zijn eerder constant dan dat ze snel veranderen.
Misschien dat GeenStijl 300.000 handtekeningen binnenhaalt, maar een brede discussie over Europese democratie? Dan is er nog wel een klein wonder nodig.
Chris Aalberts gaat in september naar Brussel voor ThePostOnline. Je kunt via crowdfunding nog steeds bijdragen aan zijn reportages. Je bijdrage wordt zeer op prijs gesteld. Zie voor meer informatie: Yournalism.nl.
