Aanslagen zijn niet uit te sluiten en absolute veiligheid bestaat niet. Dat zegt Ira Helsloot, hoogleraar Veiligheid van Besturen aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, na de aanslag op een Thalys tussen Amsterdam en Parijs. “We kunnen onze samenleving niet dichttimmeren. Als je één deel van de samenleving veilig maakt, maak je nog niet de hele samenleving veiliger. Het kost heel veel geld en is niet goed voor de saamhorigheid”, aldus Helsloot.
Treinen zijn veilig, en de kans op een aanslag is op zich klein, benadrukt Helsloot. Maar we moeten ermee leren leven dat er altijd risico’s zijn in het leven.
Helsloot: “Ik hoop dat er nu geen beveiliging op stations en in coupés komt. Op de lange termijn is het onbetaalbaar en op de korte termijn is het schijnveiligheid. Er zullen altijd idioten blijven.”
En die zullen altijd een manier vinden om hun doel te bereiken. “Als je één plek veilig maakt, kunnen ze op een andere plek toeslaan. Stel dat je allemaal controles invoert bij de ingang van stations. Misschien slaan ze dan toe in de rij die je op het stationsplein krijgt. Of in bussen, daar heb je alleen een chipkaart nodig. En je hebt al helemaal geen kaartje nodig om door de stad te lopen”, aldus Helsloot.
Waar we ook mee moeten leren leven, is dat terrorisme niet nieuw is. Het incident in de Thalys is niet de eerste aanslag en het zal niet de laatste zijn. “We zullen altijd met verdrietige dingen worden geconfronteerd. We hebben de Molukse treinkapingen gehad, de RAF en RaRa. De daders, de manier waarop ze het doen en hun motieven veranderen allemaal. Maar terrorisme blijft.”
Politici hebben volgens Helsloot de reflex dat ze na een incident direct nieuwe regels willen invoeren. Een slecht idee, zegt hij. De politiek moet volgens Helsloot juist een voorbeeld nemen aan Noorwegen, waar Anders Behring Breivik in 2011 een bloedbad aanrichtte. “Dat was één idioot. Na die vreselijke gebeurtenis hebben de Noren gezegd: we gaan onze samenleving niet aanpassen. Dat vind ik stoer en mooi.”
Hilversum volgde dat voorbeeld na de Journaalkaper begin dit jaar. “De gemeente heeft van het Mediapark geen fort gemaakt. Politici moeten durven iets níet te doen.”
Helsloot is vol lof over de passagiers die de Thalys-schutter vrijdag wisten te overmeesteren en een bloedbad voorkwamen. “Burgermoed kun je niet verplichten en je kunt mensen niet opleiden om in te grijpen. Maar de overheid kan niet overal zijn. Daarom mogen we zeker vieren dat er zulke helden zijn.”
Anp
