Het Duitse blad Focus heeft een relatief hooggeplaatste VW-insider te spreken gekregen over Dieselgate. En uit wat deze bron vertelt kunnen we een aantal zaken over Dieselgate afleiden. In ieder geval dat het nooit zover had hoeven komen.
De bron vertelt dat de ingenieurs bij Volkswagen ongeveer konden doen en laten wat ze wilden, als de wagens maar door de kwaliteitscontrole kwamen. Ze opereerden dus praktisch zelfstandig binnen het concern. Dat betekent onder normale omstandigheden dat de directie niet per se had hoeven weten van de manipulerende software.
Maar dit is Volkswagen, een bedrijf dat ongeveer even veel openheid van zaken geeft als een kleine familie-onderneming. Bovendien stond de inmiddels afgetreden topman Winterkorn erom bekend dat hij zo nu en dan zelf met een lineaal langsging om te meten of de sluitruimte tussen de deur en de flank wel de afgesproken lengte had. True story.
Maar er is meer. De groep ingenieurs die weet zou hebben gehad van de software-installatie, zou volgens de VW-Deep Throat ongeveer honderd medewerkers omvatten. Tussen 2007 – met het aantreden van Winterkorn – en 2013 was de technische eindbaas Ulrich Hackenberg. De autoritaire Hackenberg móet haast hebben geweten van de strapatsen van zijn verder autonome ingenieursteam. Sommige van zijn eigen mensen, die volgens de bron sinds het begin van Dieselgate herhaaldelijk en indringend worden ondervraagd, wijzen ook naar hem. Het lijkt zeer onwaarschijnlijk dat Hackenberg van niets wist.
Daar komt nog eens bij dat hij close was met Winterkorn en naast ontwikkelingschef ook steeds meer verantwoordelijk werd voor de strategie van VW (die er overigens uit bestaat/bestond Toyota te verslaan als grootste autobouwer). Als Hackenberg, zoals zijn medewerkers aangeven, meer wist of zelfs de kwade genius was, dan is praktisch uitgesloten dat Winterkorn niet op de hoogte was.
(Ik heb Hackenberg overigens eens ontmoet op de presentatie van de jaarcijfers van Audi, waar hij na zijn tijd bij VW de technische man in de directie was geworden. Herr Doktor was uiterst stug en sprak de woorden ‘ich freue mich’ alsof hij in werkelijkheid een overlijdens-annonce voorlas. Maar zijn ijzeren voorkomen leek gegrond in onkreukbaarheid. Hackenberg is inmiddels op non-actief gesteld door Audi.)
Volgens de bron heerst er een grafstemming bij Volkswagen, maar niet omdat ze gepakt zijn. De bron beweert dat alle autofabrikanten VW-achtige trucages toepassen, “zelfs de Amerikanen”. “De fout was: als het bedrog ontdekt wordt, dann sitzt man das nicht aus.” En dat terwijl toen de Amerikanen in 2008 al aan de bel trokken over de emissie-overschrijdingen van de Jetta, het probleem te verhelpen was geweest met een katalysator die slechts een paar honderd euro per auto zou kosten. “Dann wäre der Software-Trick gar nicht nötig gewesen.”
Het had dus nooit zover hoeven komen: de overschrijdingen waren tijdig bekend waardoor ingegrepen kon worden door goedkope toevoegingen aan de auto’s. De bron concludeert unverfroren dat dit een ego-kwestie was, waarmee hij vermoedelijk doelt op de onwil eerdergemaakte fouten te herstellen vanwege de angst voor gezichtsverlies bij of van de bazen.
Overigens weet de bron, die best weleens een ingenieur zou kunnen zijn, dat eventuele aanpassingen in de software of de toevoeging van een katalysator geen slechts nieuws voor Volkswagen hoeven zijn. Natuurlijk, het is peperduur, maar de updates in soft- en hardware zouden de prestaties van de auto’s in dagelijks gebruik niet of nauwelijks beïnvloeden. Als dat waar is, hebben de claimstichtingen een probleem, want dat ondermijnt de rechtvaardiging voor een schadevergoeding. Het gekochte product is dan namelijk niet echt anders dan beloofd. Maar dan nog, zelfs het machtige autoconcern Volkswagen AG is dus maar zo sterk als de onkreukbaarheid van zijn topmannen.
