Zowel de uitslag van de peiling van vandaag als de beantwoording van de voorgelegde stellingen over de vluchtelingencrisis laten zien hoe groot het effect is van de vluchtelingencrisis op de electorale verhoudingen in Nederland. De PVV stijgt 2 zetels door naar 35 en staat daarmee op het hoogste punt sinds het moment dat Wilders zich in 2004 afscheidde van de VVD.
Vooral als de uitslag van vandaag wordt vergeleken met die van 3 maanden geleden is goed te zien wat er electoraal gebeurd is. De PVV is 15 zetels gestegen en VVD en SP zijn er ieder 6 gedaald en CDA 3.
Dat houdt niet in dat deze verschuiving van 15 zetels direct van die drie partijen naar de PVV is gegaan, maar dat is ook indirect gebeurd. Zo heeft ook de PvdA zetels aan de PVV verloren in die periode, maar die zijn via andere bewegingen gecompenseerd.
Er zijn een serie stellingen voorgelegd aan de meer dan 3000 ondervraagden in verband met de vluchtelingencrisis (pdf) en dan valt op dat degenen die nu aangeven PVV te stemmen, vrijwel allemaal hetzelfde antwoord geven. De grootste tegenpool zijn de (resterende) kiezers van de PvdA. Die scoren doorgans aan de andere kant van het spectrum.
Zo vindt bijna de helft van het electoraat dat de grenzen moeten gesloten worden voor de vluchtelingen. Kiezers die nu PVV stemmen zeggen dat voor 95 procent. Kiezers die nu PvdA of D66 stemmen zeggen dat voor 7 procent. Bij de huidige VVD-kiezers is dat 43 procent.
Kijken we echter naar de PvdA-kiezers uit 2012 dan vindt 34 procent van die kiezers het. Die kiezers die bij de PvdA weg zijn gegaan sinds 2012 vinden dus in veel sterkere mate dat de grenzen moeten gesloten worden dan degenen die nu nog bij de PvdA zijn.
Bij de VVD is hetzelfde patroon te herkennen. 67 procent van de VVD-kiezers uit 2012 vindt dat de grenzen gesloten moeten worden. Dat is dus 24 procent meer dan de resterende groep VVD-kiezers op dit moment. En dat hangt samen met het feit dat de VVD uit 2012 een derde van haar kiezers is kwijtgeraakt aan de PVV.
70 procent van de kiezers vindt dat Premier Rutte het bij deze kwestie erg laat afweten. Maar als gevraagd wordt wat hij zou moeten zeggen dan geeft 38 procent aan dat hij moet oproepen gastvrij te zijn tegenover de vluchtelingen en 66 procent dat Nederland er alles aan zal doen om de toestroom van vluchtelingen te beperken.
53 procent vindt dat Geert Wilders de enige is die zegt wat veel Nederlanders denken. 61 procent vindt dat hij de tweedeling in de samenleving aanwakkert.
De resultaten van deze peiling en de reacties op de stellingen laten zien dat de vluchtelingencrisis de electorale achilleshiel is van de VVD. Deze partij verliest veel kiezers aan de PVV, met name die kiezers die op het vlak van de vluchtelingencrisis hetzelfde standpunt hebben als de PVV.
Als we dan ook zien dat de resterende kiezers bij VVD en PvdA fors uiteenlopende opvattingen hebben over het vluchtelingenvraagstuk dan is het duidelijk dat dit onderwerp zal blijven zorgen voor spanningen tussen de regeringspartijen en wel eens bepalend kan worden voor de uitslag van de volgende verkiezingen en de problematiek van de volgende regeringsformatie (zelfs los van versplinterde samenstelling van de Eerste Kamer).
