Bij het generaal pardon in 2007 voor 28.000 uitgeprocedeerde asielzoekers beloofden toenmalige politici van PvdA en CDA plechtig dat voortaan streng opgetreden zou worden tegen uitgeprocedeerde asielzoekers en deze uitgezet zouden worden naar het land van herkomst. Acht jaar later is het volkomen duidelijk dat hier helemaal niets van terecht is gekomen. Illegalen lopen frank en vrij rond en ontvangen met ingang van dit jaar bed, bad en brood. In plaats van een scherper uitzetbeleid, wordt het beleid alsmaar softer met alle gevolgen en kosten voor de belastingbetaler van dien.
Het aanpakken van illegaliteit was ook voor het huidige kabinet Rutte-Asscher een prioriteit. Met de nadruk op was. Naast het schrappen van het strafbaar stellen van illegaal verblijf, de toekenning van het kinderpardon en de eerder genoemde bed, bad en brood opvang blijkt dat ook uit andere cijfers. Zo is het aantal identiteitsonderzoeken uitgevoerd door de (vreemdelingen)politie, het aantal aangehouden illegalen door de Marechaussee nabij binnengrenzen/haventerreinen en het aantal illegalen die aantoonbaar vertrokken zijn naar het thuisland de afgelopen twee jaar aanzienlijk gedaald ten opzichte van de jaren na het pardon in 2007.
Ook het aantal uitgeprocedeerde asielzoekers in vreemdelingenbewaring is de afgelopen jaren alleen maar afgenomen. Vreemdelingenbewaring mag in Nederland ingezet worden als lichtere middelen niet tot uitzetting hebben geleid (ultimum remedium). Voor iedereen zou duidelijk moeten zijn dat deze lichtere middelen niet het gewenste resultaat hebben opgeleverd en dat vreemdelingenbewaring dan ook niet minder maar juist veel meer ingezet zou moeten worden.
Ondanks al deze feiten blijft Staatssecretaris Dijkhoff stoïcijns verkondigen in te zetten op het uitzetten van illegalen. Twee weken geleden nog toen hij aangaf maatregelen te willen treffen tegen landen die weigeren asielzoekers terug te nemen. “We moeten met de vuist op tafel slaan en minder gaan doen met zo’n land” sprak de staatssecretaris stoer. Dat de onafhankelijke adviescommissie vreemdelingenzaken (ACVZ) drie maanden eerder in hun rapport “tussen wens en werkelijkheid” aangaf dat als het er op aankomt het kabinet juist zelf andere belangen, zoals economische, zwaarder laat wegen dan gedwongen terugkeer van illegalen was hij door de drukte natuurlijk “vergeten”.
Illegalen die daadwerkelijk niet terug kunnen naar het land van herkomst kunnen via de zogenaamde buitenschuld-verklaring, waarvan er sinds 2008 jaarlijks gemiddeld 350 zijn aangevraagd, alsnog een verblijfsvergunning krijgen. Gelet op dit aantal is de kern van het probleem dus niet dat illegalen niet terug kunnen of niet opgenomen worden door het herkomstland maar dat illegalen wel terug kunnen, maar domweg niet willen.
Daar bovenop komt een overheid die sinds het jaar van de belofte in 2007 illegaliteit grotendeels gedoogt en nauwelijks actie durft en wil ondernemen. Een overheid die als er acties worden voorgesteld en ingezet deze affakkelt, inslikt of niet uitvoert. Denk hierbij aan het strafbaar stellen van het bieden van hulp aan illegalen, het niet meer betalen van asieladvocaten bij afwijzingen in hoger beroep, het strafbaar stellen van illegaliteit en het illegalenquotum waarbij burgemeesters direct kenbaar maakten dat zij geen prioriteit zouden geven aan het oppakken van (meer) illegalen. Het had de staatssecretaris gesierd als hij dit had benoemd. Dan doe ik dat maar.
Het gedoogbeleid in Nederland heeft er toe geleid dat er duizenden en duizenden illegalen aanwezig zijn in ons land. Asielzoekers die zijn afgewezen maar nooit ons land hebben verlaten en vreemdelingen die nooit asiel hebben aangevraagd in de wetenschap dat zij kansloos zijn om een verblijfsvergunning te krijgen. Hoeveel illegalen er in Nederland zijn is volstrekt onbekend. Waar in 2011 de drie onderzoekers van de Rijksoverheid in het rapport “schattingen illegaal in Nederland verblijvende vreemdelingen” nog uitkwamen op een kleine 100.000 illegalen; schatten dezelfde drie onderzoekers met een onbegrijpelijke wiskundige formule dit ondanks bovenstaande vertrekcijfers nu plotsklaps en onbegrijpelijkerwijs in op ruim 35.000.
Hoe dan ook als in Nederland de vreemdelingenwet zou worden uitgevoerd en gehandhaafd hadden de onderzoekers met één druk op de knop het daadwerkelijke aantal geweten. Immers het is in Nederland conform deze wet verplicht het bieden van een slaapplaats (nachtverblijf) aan illegalen te melden aan de korpschef van de politie. Deze meldplicht krijgt echter alleen op papier gestalte maar vindt in de praktijk nooit plaats.
De onderzoekers konden daarnaast ook geen gebruik maken van de gegevens van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Deze dienst kan per school aangeven hoeveel en aan welke illegale kinderen onderwijs gegeven wordt omdat scholen dit bij hen aanmelden zodat zij per leerling een vergoeding ontvangen. DUO mag deze informatie echter nooit voor andere doeleinden zoals registratie en opsporing gebruiken. Ook konden de onderzoekers geen gebruik maken van aantallen m.b.t. (huisartsen)zorg i.v.m. privacy en van het aantal keer dat een illegaal zelf aangifte doet op het politiebureau. Aangifte die overigens geen consequenties heeft voor de illegaal; het toppunt van het gedogen van illegaliteit in Nederland.
In de maand september had Nederland de hoogste asielinstroom aller tijden. De inschatting is dat er dit jaar 60.000 asielzoekers asiel gaan aanvragen. Uitgaande van het huidige inwilligingspercentage van 70 procent betekent dit 18.000 potentiële illegalen erbij naast het huidige aantal illegalen in Nederland. Naast het feit dat asielzoekers Nederland vooral uitkiezen voor onze sociale voorzieningen (waarom willen ze anders niet naar het warme Spanje) komt dat natuurlijk ook door ons gedoogbeleid met betrekking tot uitgeprocedeerde asielzoekers.
Het is de allerhoogste tijd om de belofte uit 2007 alsnog in te lossen en worteling van asielzoekers en een volgend generaal pardon te voorkomen door nu actie te ondernemen tegen illegaliteit. Niet alleen met woorden maar ook met daden. Een geloofwaardige overheid heeft een actief uitzetbeleid. Zeker nu de weerstand in Nederland tegen de massale instroom zo toeneemt als momenteel het geval is. Weerstand die gevoed wordt door het niet kunnen/willen terugsturen van mensen die geen recht hebben om hier te blijven. Wie hier eenmaal is krijg je bijna niet meer weg is het gevoel van vele Nederlanders. Er is dan ook geen beter moment dan nu voor het kabinet om de aanpak van illegaliteit daadwerkelijk serieus gestalte te geven.
