Reportage

#Bruslog: Als lidstaten EU-beleid niet handhaven is daar niks aan te doen

15-11-2015 12:45

“De Chauffeur Centraal”, zo heet de bijeenkomst vrijdagochtend van Europarlementariërs Dennis de Jong (SP) en Peter van Dalen (ChristenUnie) in brasserie Waalhaven op The Hague/Rotterdam Airport. Tientallen vrachtwagenchauffeurs zijn naar deze afgelegen plek gekomen om te praten over problemen in de transportwereld.

De Jong en Van Dalen zetten zich al lange tijd in voor vrachtwagenchauffeurs. De eerste vraag van De Jong is desondanks wat riskant: “Merken jullie iets van onze inspanningen?” vraagt hij aan de zaal. Het antwoord laat zich raden: de chauffeurs zijn gekomen om over EU-beleid te klagen en niet om Europarlementariërs te prijzen. Er volgen alleen maar klachten.

Europese Commissie erkent problemen

Ambtenaar Pedro Dias van de Europese Commissie is aanwezig om te vertellen over een onderzoek wat onlangs in opdracht van de Commissie is gedaan. Op basis van dat onderzoek concludeert Brussel dat er oneerlijke concurrentie is in de transportsector. Volgens de SP is dat heel bijzonder: het zou de eerste keer zijn dat de Commissie dit probleem erkent. Er gaat meteen een persbericht uit.

Hoe representatief het publiek deze ochtend is, is erg onduidelijk. Op het eerste gezicht lijken er vooral veel vakbondsmensen aanwezig, wat maar weer eens de innige band tussen de vakbeweging en de SP laat zien. De vakbond voert hier in ieder geval het hoogste woord. Dat is niet gek want welke vrachtwagenchauffeur wil een hele ochtend EU-thema’s bespreken? Het lijkt onwaarschijnlijk dat de ingewikkelde beleidstaal die hier wordt gebezigd ook onder vrachtwagenchauffeurs normaal wordt gevonden.

Beleid wat bijna geen sterveling kent

De discussie gaat onder meer over cabotage: het binnenlandse wegvervoer is in de EU niet geliberaliseerd maar het internationale wegvervoer wel. Een vrachtwagen uit het buitenland mag in een andere lidstaat op drie plaatsen vracht afleveren gedurende zeven dagen, maar moet daarna de lidstaat weer verlaten voordat deze opnieuw de lidstaat binnen mag met nieuwe vracht.

Er vindt veel fraude plaats met deze cabotage, leren we. De vakbonden melden dat er duizenden fraudegevallen bekend zijn waarbij buitenlandse chauffeurs veel meer binnenlands vervoer uitvoeren dan wettelijk mag. Dit zou bij alle grote vervoerders voorkomen. Verschillende landen hanteren daarnaast een verschillende interpretatie van de cabotagewetgeving en dus zijn de regels overal verschillend. Ook worden die regels nauwelijks gehandhaafd waardoor binnenlandse chauffeurs ernstig worden benadeeld. Dat laatste wordt nu eveneens door de Europese Commissie erkend.

Brussel heeft geen invloed op de handhaving

Door deze discussie over detailwetgeving leren we veel over hoe de EU werkt. Europese regels gaan voor op nationale regels en Europese richtlijnen moeten in nationale wetgeving worden verwerkt. Dat is de theorie om van alle EU-landen “een gelijk speelveld” te maken. Immers: dan zijn er overal de regels gelijk.

Maar voor dat gelijke speelveld is meer nodig: naast gelijke salarissen, moeten de regels overal hetzelfde worden toegepast en ook overal worden gecontroleerd. De EU heeft hier echter helemaal geen invloed op. Gelijke salarissen zijn sowieso een illusie, de Commissie kan niet of nauwelijks één interpretatie aan lidstaten opleggen en de controles moeten door de lidstaten zelf worden uitgevoerd. Er bestaan dus alleen op papier gelijke regels in alle EU-landen.

Wat doet Europa? De Europese Commissie erkent op basis van haar onderzoek voor het eerst dat er problemen met cabotage bestaan. Ze gaat naar aanvullende regels kijken. Een mevrouw van het ministerie van Infrastructuur en Milieu komt melden dat ook de minister de problemen erkent en Europarlementariër Peter van Dalen zegt toe te gaan pleiten voor meer handhaving.

“Zou dat nou helpen?” vraag je je na zo’n ochtend af.

Dit jaar doet Chris Aalberts onder de titel Bruslog Brusselse logica – verslag van Europese politiek in Brussel, in Den Haag en in het land. Voor zijn verslaggeving is ook jouw financiële steun essentieel.