De “rechtse idioot” Thierry Baudet schreef een boek, Thuis in de tijd. Samen met de “links populistisch rooie rakker” Geert Mak, trouwens. Twee tegenpolen, de een jong, eurosceptisch, rechts, conservatief, en een zelfverklaard vrouwenversierder. De ander oud, eurofiel, links, progressief en al jaren getrouwd. Dit duo schreef een heel ingewikkeld boekje waarin een zoektocht wordt gevoerd naar wat “thuis” anno nu precies betekent (en wat voor verandering het heeft doorgebracht). Ons “thuis” zou in gevaar zijn door immigratie, moderne architectuur dat afbreuk doet aan onze historische gemeenschapsarchitectuur (ja echt) en een steeds groter wordende Europese Unie. “Thuis” en “identiteit” is met elkaar verweven. Wat betekent het Nederlanderschap nu? Wanneer ben je een Nederlander? En is nationalisme, verbonden met onze identiteit, echt zo gevaarlijk als sommige beweren? In andere woorden: beide heren roepen heel hard dat onze identiteit gevaar loopt, maar dat wisten we allang.
In de inleiding van het kleine miniboekje beweren Baudet en Mak dat sinds de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog stukje bij stukje het gemeenschapsgevoel, de identiteit van toen, werd bedreigd. Het opbouwen van instituties zouden een bedreiging vormen. De heren halen vervolgens voorbeelden aan uit werken van Gerard Reve, Voskuil en Hermans. De top der Nederlandse literairen vreesden voor een aantasting van hun “identiteit”. Joh, als zij eens wisten hoe ernstig ons “thuis” decennia later bedreigd zou worden. Ze draaien zich om in hun graf. Terecht.
Het Nederland van toen, is niet meer het Nederland van nu. De immigratiestroom aan het einde van de twintigste eeuw zorgde ervoor dat het straatbeeld in Nederland veranderde. Er kwamen niet-Nederlanders bij, die op zoek gingen naar een nieuw “thuis”. Een “thuis” waar ze zich prettig wilden voelen, kansen wilden krijgen en geluk vinden. Dat is zo’n beetje de samenvatting van het begrip “thuis” (zonder al het academisch gelul in het boek, maar dat wist u natuurlijk al). De heren houden ook nog eens een volstrekt overbodig academisch gezwets dat de overheid als taak heeft om elke onderdaan zich thuis te laten voelen in dat stukje land, “thuis”, waar hij / zij zich het liefst begeeft op basis van cultuur, sociale kringen, werk, kansen, etc.
Mak geeft later in het boek nog een twist aan het begrip “thuis”, dat hij zich als Fries “thuis” voelt in Jorwert (dorpje in Friesland waar hij opgroeide), maar ook in Amsterdam, en ook in Europa. En dat heeft te maken met de globalisering van ons “thuisgevoel”, aldus Mak.
Het boek gaat er van uit dat Nederland bang is en dat het niet langer meer een “thuis” kan zijn voor “de” Nederlander. Ja, wat is dan “de” Nederlander. Een blanke, boerenpummel uit Friesland is net zo Nederlander als een hasj rokende, Marokkaans-Nederlandse kansparel in Amsterdam-West (in theorie). Zolang hij zich maar ergens gelukkig voelt. En gelukkig voelen kun je evenzo in het Friese platteland als vijf hoog in de Bijlmerbajes. Het is maar waar je je “thuis” voelt.
De enorme diversiteit in de Nederlandse samenleving van nu, als gevolg van massa-immigratie en diens nageslacht, heeft ervoor gezorgd dat we het Nederlanderschap anders zijn gaan zien. Een Marokkaan kan ook best Nederlander zijn. Je hoeft niet te kunnen fierljeppen voor een Nederlanderschap. Het betoog van Baudet, een rechtse academicus, is dat we het multiculturalisme moeten combineren met nationalisme. Laat de “andere” Nederlanders zich in Nederland thuis voelen, en laat hen ook het gevoel van trots over hun Nederlanderschap hebben. Baudet roept in zijn betoog op dat Nederland niet bang moet zijn voor multicultureel nationalisme. De multiculturele samenleving is mislukt, maar laten we de vele culturen die Nederland inmiddels rijk is trots maken op hun Nederlander zijn. Laten we ook van hen een nationalist maken! Dat is de oproep van Baudet aan Nederland.
Het is natuurlijk de schuld van Europa, anders zou een euroscepticus als Baudet niet aan zo’n boek werken. Sinds de oprichting van de Europese Kolen- en Staalgemeenschap in 1951 heeft het Europese project haar grenzen steeds maar weer uitgebreid. Europa, een continent dat heel veel culturen en gewoontes telt, identiteit dus, werd dus een gemeenschap op zich. Baudet betoogt dat dit met elkaar in botsing is gekomen, door gebrek aan democratie in de huidige Europese beleidsbepaling en dat daardoor het “thuisgevoel” in Europa op instorten staat. Het Euroscepticisme groeit. En dat is hedendaags ook te zien in de peilingen van tal van West-Europese landen. Eurosceptische partijen vieren hoogtij uit angst voor de expansiedrift van Europa dat steeds meer andere culturen een “thuis” wilt bieden, tot tegenzin van meerdere Europese volken.
Baudet heeft echter wel een punt. Het continent Europa heeft vele oorlogen gekend. De verschillen in culturen, “identiteiten”, is als geen ander continent zo groot. Europees wanbeleid en het niet tot prioriteit stellen om Europese volken ook een “thuis” te bieden, zoals het boek betoogt dat dat een overheidstaak zou moeten zijn, zijn redenen dat het “thuisgevoel” in Nederland, maar ook in veel andere Europese landen, in gevaar is.
Het boekje staat vol ingewikkelde taal dat in een samenvatting luidt: “Ons thuisgevoel wordt bedreigd!”. Maar dat wist u waarschijnlijk al.
De recensie van Thierry Baudet en Geert Mak’s Thuis in de Tijd van eind vorig jaar, door Ewout Klei, vindt u ook hier op ThePostOnline.