‘Kun jij geen groene dictator worden zodat al die milieuproblemen opgelost kunnen worden?’ Deze vraag wordt mij, tot mijn verbazing, geregeld gesteld. Ik wimpelde dit doorgaans af als flauwekul, want ik ben een liberaal democraat. Maar, zo vraag ik mijzelf af, wat zou ik doen als ik dan toch dictator van Nederland zou zijn? Ik ben benieuwd of de mensen die mij die vraag stelden er nog steeds zo over denken na het lezen van mijn programma. Hier is het dan. Mijn dictatoriaal ideaal voor Nederland.
Dit is mijn slogan. Ik begin daarom met het afschaffen van de veeteelt. De boeren en andere betrokkenen van de veeteelt krijgen een tijdelijk subsidie-inkomen om te kunnen overstappen naar een andere, moreel verantwoorde inkomstenbron, zoals zeewierteelt. Veganisme wordt van overheidswege gepromoot. Het instrumenteel behandelen van dieren wordt verboden, zoals proefdieren, diersporten en dierentuinen. Het doel van mijn dictatorschap is om de transitie te maken naar een duurzame samenleving die niet uitbuitend en onderdrukkend is en die oog heeft voor de morele blinde vlekken van het system. Het economische systeem moet passen binnen de draagcapaciteit van systeem Aarde. Dat wil zeggen dat de gemiddelde ecologische voetafdruk van Nederland maximaal 1 Aarde kan zijn, terwijl dat momenteel 3,7 Aardes is. Nederland wordt een circulaire steady state economie met zoveel mogelijk lokale productie.
De landbouw wordt grondig verduurzaamd naar zoveel mogelijk plantaardige permacultuur. Onderzoeksinstituten helpen de passende technologie hiervoor te ontwikkelen. De consumptie van fossiele brandstoffen wordt snel en scherp afgebouwd door vervanging door duurzame energie én het inperken van de vraag. Er komt een hoge accijns op fossiele brandstoffen. Schiphol wordt de enige luchthaven en het vliegverkeer wordt zoveel mogelijk ontmoedigd. Openbaar vervoer wordt gestimuleerd, net als fietsen en wandelen. Deeltijdwerken, ook in managementfuncties, wordt aangemoedigd. De werkweek wordt verkort naar 30 uur. Bladblazers en Kärchers worden verboden. Nederland wordt een stuk stiller, donkerder, rustiger, diervriendelijker en duurzaam.
Bron van inspiratie is Ernest Callenbach utopische roman Ecotopia (1975) en het vervolg daarop Ecotopia Emerging (1981) dat gaat over hoe de transitie naar een ecologische samenleving wordt gemaakt. Het is niet zo dat ik alles uit het boek wil invoeren. Het boek vormt een bron van inspiratie om te komen tot een duurzame, vreedzame en rechtvaardige samenleving waarin mensen zich zo goed mogelijk kunnen ontplooien.
Voorts wordt Artikel 23 uit de grondwet geschrapt. Er komt algemeen seculier onderwijs. Leerlingen doen aan permacultuur en leren over voeding en smakelijk en gezond plantaardig koken. Duurzaamheid en het niet schaden principe staan centraal in het onderwijs. Critical thinking, wetenschapsfilosofie en ethiek worden onderdeel van het onderwijs. Onderwijs propageert democratisch burgerschap en begrip van en respect voor mensenrechten. Nederland wordt gelaïceerd. Jongensbesnijdenis wordt verboden. Er komen strikte eisen aan huisisolatie. 10 procent van het BNP gaat naar – de meeste effectieve – ontwikkelingshulp. Onderzoek naar en stimulering van low impact living. Nederland stopt met wapenhandel en investering in wapenhandel. Er komt propaganda voor mensenrechten; 10 december wordt een nationale feestdag. Net als 22 april, de Dag van de Aarde en 4 oktober, Dierendag. De monarchie wordt afgeschaft. De gezondheidszorg is vrij toegankelijk voor iedereen en is sterk preventief gericht. De overheid stimuleert lichaamsbeweging – geen roltrappen en weinig liften – en ontmoedigt producten met veel suiker en vet. Alcohol wordt ontmoedigd met actieve campagnes, omdat alcohol leidt tot veel verkeersslachtoffers, vandalisme en (huiselijk) geweld. Auto- en motorsporten worden in verband met onnodige uitstoot van broeikasgassen verboden.
Het spreekt haast voor zich dat ik als dictator zal leven volgens mijn eigen principes en dat ik mij niet in weelde zal baden. Ik zal dus maximaal 30 uur werken en op 70 procent van inkomen van de minister-president. Wellicht vraag ik om een eco-modelwoning (Earthship) voor mij te laten bouwen, op eigen kosten. Ik zal 20 procent van mijn inkomen afstaan aan goede doelen om zoveel mogelijk leed in de rest van de wereld te besparen. Het werk van Peter Singer, zoals The most good you can do, worden actief gepropageerd. Singer zal gevraagd worden om staatsadviseur te worden.
De onderliggende filosofie van bovengenoemde maatregelen is het niet schaden principe toegepast op alle voelende wezens. Als interim-dictator wil ik een transitie maken naar een niet schaden-samenleving, dat wil zeggen een samenleving waarbij de vrijheid van het individu centraal staat, maar waarbij er stringent op wordt toegezien dat er geen andere individuen schade wordt berokkend. Nederland wordt een land dat denkt vanuit slachtoffers. Als tweede, secundair, principe is er het principe van brede zelfontplooiing. Er wordt getracht de samenleving zo in te richten, binnen het morele niet schaden kader –dat elk en ieder individu zich zoveel mogelijk kan ontplooiing in zijn of haar eigen gewenste richting. De staat bewaakt primair de morele grenzen van het niet schaden principe, dat wil zeggen dat individuen geen schade kunnen en mogen berokkenen aan andere voelende wezens hoe ver weg ook in plaats, tijd of afstamming. Binnen dit morele kader, faciliteert de overheid de ontplooiingsmogelijkheden van individuen zodat er voor iedereen mogelijkheden zijn.
Binnen dit morele niet schaden-kader is er ruimte voor democratie en het (kapitalistische) economische systeem. Het fundamentele tekort van de liberale democratie is dat het blind is voor de schade die wordt berokkend aan slachtoffers die geen stem hebben. Als dictator geef ik de onmondigen een stem. Ik ben een meta-dictator die de morele kaders schept die in het democratische proces niet kunnen worden gesteld omdat de meerderheid kiest voor het individuele eigenbelang en geen oog heeft voor de slachtoffers van het systeem. Ten tijde van verkiezingen kiest de overgrote meerderheid voor het korte termijn eigen belang en daarom is de Partij voor de Dieren – de enige partij die niet opkomt voor egoïstische eigenbelang en opkomt voor dieren, toekomstige generaties en de mensen in Verweggistan die lijden onder onze (immorele) keuzes – slechts met 2 van de 150 zetels in het parlement vertegenwoordigd is.
Ik zal geen welwillende groene dictator worden. De dierenholocaust blijft derhalve dagelijks doorgaan, met jullie zelf als dierennazi’s. Jullie gaan naar de Filistijnen – en ik daarbij -, al onderdrukkend en uitbuitend. Jullie zijn immorele monsters. En jullie zullen niet uit jezelf kiezen voor iemand die jullie moreel in bedwang houdt. De verlossing was nabij, maar jullie kiezen voor het kortzichtige immorele eigenbelang.
Zonde. Ik ging er haast in geloven.