Het enige wat burgers van Straatsburg weten is dat het de tweede vestiging is van het Europees Parlement die tot een enorme hoeveelheid zinloze en vooral dure verhuizingen leidt. Het gebouw staat vrijwel altijd leeg, behalve op de 36 dagen per jaar dat het Europees Parlement hier vergadert. Niemand is hier permanent: iedereen is altijd op doorreis en wil weer snel weg. Frankrijk lijkt er rekening mee te houden dat Straatsburg ooit geen Europees Parlement meer heeft: het is gebouwd als een studentenflat.
Straatsburg lijkt niet erg trots op haar Parlement. De instelling ligt niet in het centrum maar in een kale buitenwijk. Naast het Parlement ligt een groot stuk grond braak, zonder dat duidelijk is wat daar gebouwd gaat worden. Om de hoek ligt een klein woonwijkje. De tram stopt voor de deur. Die heb je wel nodig ook, want vanaf het station is het Europees Parlement een klein uur lopen. Op loopafstand zit slechts één pietepeuterig restaurant.
Zo is het verschil tussen Brussel en Straatsburg direct duidelijk: in Brussel wil het Parlement uitbreiden maar er is nergens plek. Hoe dat opgelost moet worden is een raadsel, want alles is volgebouwd. De enige plek waar men nog naar kan uitbreiden is het Leopoldpark, maar dat wil vermoedelijk niemand. Als ergens een nieuw kantoorgebouw komt, moet er meteen ook iets anders tegen de vlakte. Hoe anders is dat in Straatsburg. Op het industrieterrein kan men nog heel wat grote gebouwen kwijt.
Dat is ook precies wat de Fransen hebben gedaan: ze bouwden 15 jaar terug een heel nieuw Parlement: Louise Weiss heet het. Een vijftien verdiepingen tellend gebouw met een enorme plenaire zaal, mediacentrum, binnentuin en vergaderzalen. Via een loopbrug over het water kom je in het oude deel. Dit is vermoedelijk het gebouw wat ooit in zijn geheel als Parlement groot genoeg was: Winston Churchill, een uit de jaren tachtig opgetrokken keet met rare bochten, lelijke platen tegen de gevel en smalle gangetjes.
Het grootste deel van het Straatsburgse Europees Parlement – Louise Weiss dus – is nieuw en opgetrokken in de jaren negentig. Het lijkt een investering van de Franse regering in haar eigen zetel van dit parlement, in de hoop dat de situatie met twee locaties zal blijven bestaan, of uitvalt ten faveure van Straatsburg. De buitenkant van de Brusselse vestiging kan niet tippen aan die van Straatsburg, al noemt SP-Europarlementariër Anne-Marie Mineur Straatsburg “gemodelleerd naar de Toren van Babel”. Of dit nu een feit is of een grap: de overeenkomsten zijn opvallend.
Maar wie denkt dat Frankrijk echt diep in de buidel heeft getast, komt bedrogen uit. Medewerkers vervloeken dit gebouw, niet alleen omdat het in Straatsburg ligt, maar ook omdat je er letterlijk je kont niet kunt keren. Waar Europarlementariërs in Brussel meestal twee kamers hebben voor zichzelf en hun twee of drie medewerkers, hebben ze er in Straatsburg maar één. Op de kamer van Annie Schreijer-Pierik (CDA) zien we hoe dat eruit ziet: er zijn twee bureaus voor medewerkers en dan is het vol. Annie mag op de hoek van het bureau plaatsnemen. En dan blijft een deel van de medewerkers nog in Brussel.
Maar de EU zou de EU niet zijn als er wel plek is voor een badkamer. Deze zijn in de Brusselse kantoren al behoorlijk overbodig, maar in Straatsburg is de aanwezigheid van een persoonlijk toilet, wastafel en douche bespottelijk omdat iedereen in Louise Weiss met ruimtegebrek kampt. Zonder deze badkamers zou er een extra bureau in elk kantoor passen. Waarom zitten die badkamers er eigenlijk in? Het antwoord is volgens medewerkers dat het gebouw dan later een nieuwe bestemming kan krijgen.
Als studentenflat bijvoorbeeld. In Straatsburg zit een universiteit en hoewel onduidelijk is of er kamernood is onder Straatsburgse studenten, zouden er in dit gebouw zeker 751 kunnen worden gehuisvest. De badkamers zijn al grotendeels aanwezig, er moet alleen nog een klein keukenblok worden geplaatst. Past precies. De plenaire zaal kan omgebouwd worden tot een of twee collegezalen en als de Straatsburgse universiteit dan rondom nog wat extra onderwijsgebouwen plaatst, ziet niemand meer dat dit ooit een totaal overbodige locatie van het Europees Parlement was.
In de kern heeft Frankrijk rekening gehouden met dit scenario. Veelzeggend.
Dit jaar doet Chris Aalberts onder de titel Bruslog – Brusselse logica – verslag van Europese politiek in Brussel, in Den Haag en in het land. Voor zijn verslaggeving is ook jouw financiële steun essentieel.