Frans Timmermans schreef onlangs een boekje: “Broederschap”. Het gaat over het politieke thema van 2015: de vluchtelingencrisis. Timmermans verhaal is simpel: na een lange economische crisis hebben we nu een vluchtelingencrisis. Er is een permanente vertrouwenscrisis ontstaan. Angst is de grootste politieke kracht geworden. Mensen zijn bang om allerlei zaken kwijt te raken: hun positie, hun baan en hun toekomst. Timmermans komt met een wonderlijk antwoord op de vertrouwenscrisis: mensen moeten gewoon beter naar hem luisteren. Vier problemen.
Timmermans vindt dat de vertrouwenscrisis geen EU-probleem is. Andere bestuurslagen zoals de Rijksoverheid en de gemeente hebben ook last van toenemend wantrouwen. Timmermans wil daarom de vertrouwenscrisis op alle politieke niveaus aanpakken.
Het probleem is alleen dat de bron van veel onvrede van nu – migratie – onlosmakelijk verbonden is met de EU. Als je die onvrede gelijk stelt aan lokaal gedoe over gescheiden fietspaden, gaat er bij de EU kennelijk niets veranderen.
Een goede discussie voeren over Europese thema’s is lastig, weet Timmermans. Er is helaas geen Europees publiek debat. In het nationale debat over Europa is het daarom belangrijk dat politici het “gezamenlijk Europese” verdedigen en zich daar niet steeds tegen afzetten. Anders ontstaat er geen ruimte voor het vinden van een “gemeenschappelijke lotsbestemming”, denkt Timmermans.
Het probleem is alleen dat nationale politici zelf wel bepalen wat ze ergens van vinden. Zij doen niet wat Timmermans wil.
Volgens Timmermans zal migratie een politiek vraagstuk blijven en “zullen mondiale ontwikkelingen permanent leiden tot meer diversiteit.” Er zal ongetwijfeld migratie blijven, maar eigenlijk zegt Timmermans dat het geen zin heeft je daartegen te verzetten. Kritiek is niet gewenst, want migratie is er toch wel. Leer er maar mee leven, is het advies.
Het probleem is alleen dat burgers massaal Geert Wilders gaan stemmen als de migratiestroom niet stopt. Zij doen niet wat Timmermans wil.
Volgens Timmermans moeten we vluchtelingen zien als mensen. Er moet begrip zijn voor het geloof van anderen en daar moet respect voor worden opgebracht. Mensen moeten door de ogen van anderen durven kijken en tolerantie ontwikkelen voor de gedachten van anderen. Onderwijs en dialoog zijn daarom heel belangrijk.
Het probleem is alleen dat intolerantie bij iedereen voorkomt, bijvoorbeeld bij vluchtelingen die homoseksuele mede-vluchtelingen in elkaar proberen te slaan. Zij doen niet wat Timmermans wil.
Timmermans denkt dat je solidariteit niet van bovenaf kunt opleggen. Hij heeft gelijk. Je kunt niet van bovenaf opleggen dat burgers massaal vluchtelingen willen verwelkomen. Een aanzienlijk deel van de bevolking wil dat niet. Je kunt dat probleem niet wegnemen door politici te vragen eurofiel te zijn, burgers solidair en vluchtelingen homovriendelijk. Je zult iets aan het beleid moeten veranderen. Als je dat niet doet, strandt de EU, precies waar Timmermans zo bang voor is.
Dit is de laatste #Bruslog van 2015. Ook volgend jaar verslaat Chris Aalberts Europese politiek in Brussel, in Den Haag en in het land. Voor zijn verslaggeving is ook jouw financiële steun essentieel. Deze column werd uitgesproken bij Opvliegers op 1 bij Powned.
