De Duitse CDU, de partij van Angela Merkel, ziet het na de nachtmerrie in Keulen steeds somberder in wat betreft de vluchtelingencrisis. Het ‘wir schaffen das’ van partijboegbeeld, en baas van Duitsland, Merkel begint steeds problematischer te worden.
Vrijdag vergaderde de CDU-top over nieuwe maatregelen om de vluchtelingencrisis te kunnen bezweren en, vooral dat, het vertrouwen bij de burgers terug te winnen. Want met dat vertrouwen is het slecht gesteld, zo erkent ook de CDU zelf. Zo wordt de stemming van Duitse burgers omschreven als ‘unterirdisch‘ (letterlijk: ondergronds).
Ook maakt de CDU-top zich grote zorgen over het vertrouwen van Duitse burgers in de rechtstaat. Zeker na de nachtmerrie van Keulen, en dankzij het feit dat er steeds meer aanwijzingen zijn dat de politietop feiten onder de pet heeft gehouden, is er de angst dat burgers het vertrouwen in de rechtstaat verliezen. Voor de CDU is dat een extra groot probleem omdat juist de CDU van binnenlandse veiligheid altijd een kernpunt heeft gemaakt.
De nieuwe maatregelen die nu worden voorgesteld zijn er dan ook speciaal voor bedoeld om de stemming onder het volk niet verder te laten kantelen waardoor het vluchtelingenprobleem alleen maar groter zal worden.
Concrete maatregelen die worden genoemd zijn nu onder andere: meer mogelijkheden creëren voor werk en opleiding van vluchtelingen, nog meer werk maken van integratie en, met name, hardere straffen voor criminele asielzoekers.
Asielzoekers die een (voorwaardelijke) gevangenisstraf krijgen opgelegd zal voortaan asiel worden geweigerd, is het voorstel. Tot nu toe kon het weigeren van asiel alleen als de asielzoeker onvoorwaardelijk tot drie jaar of meer gevangenis werd veroordeeld.
Letterlijk stelde Merkel zichzelf de vraag of ‘asielzoekers niet sneller hun recht op asiel moeten kunnen verliezen dan vroeger het geval was’. Het antwoord gaf ze vervolgens ook zelf: ‘Ja, ze zouden het eerder moeten kunnen verliezen’. Deze plannen zijn nu ook door de CDU-top bevestigt.
Dat is een opvallende uitspraak omdat analisten er vanuit gingen dat de CDU nooit zover zou gaan bij de rechten van asielzoekers. De verwachting was dat het CDU alleen asielzoekers zou willen uitzetten als ze een onvoorwaardelijke gevangenisstraf hebben gekregen, ongeacht de duur van de straf terwijl het nu minstens een straf van drie jaar moet zijn, maar de extra toevoeging ‘voorwaardelijke’ bij ‘gevangenisstraf’ komt als een verrassing.
Dit is tekenend voor de crisis waarmee het CDU zich nu geconfronteerd ziet. Sinds het ‘wir schaffen das‘ van Merkel zijn de problemen met de vluchtelingenstroom er niet minder op geworden. En sinds de nachtmerrie in Keulen, die Merkel in haar eigen woorden ‘heeft getroffen als een bliksemschicht’, worstelt het CDU met de eigen waarden en normen. Strenge regels voor het uitwijzen of deporteren van asielzoekers blijft bij de christendemocraten een gevoelig punt, al was het maar omdat juist de Duitse rechtstaat ervoor moet zorgen dat misdadigers worden aangepakt. Het is immers diezelfde rechtstaat waardoor de Duitse burgers hun vertrouwen in de staat moeten kunnen blijven houden.
Zo heeft CDU-minister van Binnenlandse Zaken Thomas de Maizière al laten weten dat hij geen voorstander is van deze strengere regels voor asielzoekers. Hij vreest dat asielzoekers juist hun straf ontlopen als ze worden uitgezet, in zijn eigen woorden “naar landen waar ze niet zullen worden gestraft maar waar juist een lange neus naar ons kunnen maken.”
De Duitse rechtstaat zelf moet kortom de oplossing van problemen met asielzoekers zijn.
Overigens deelt het CDU een coalitie met de sociaal-democratische SPD. Ook die moeten voorstander zijn van strengere regels, al lijkt dat vooralsnog geen al te grote problemen op te leveren. De SPD stelde eerder zelf al voor het makkelijker te maken om criminele asielzoekers uit te zetten.
Angela Merkel houdt, net als haar CDU, nog steeds vast aan het ideaal van ‘wir schaffen das‘. En dat ‘schaffen‘ daarvoor zou de Duitse rechtstaat voldoende moeten zijn uitgerust. Maar Merkel geeft inmiddels wel openlijk toe dat het aantal van één miljoen vluchtelingen in Duitsland inderdaad erg hoog is. “Het aantal asielzoekers is nog altijd te hoog”, waren de letterlijke woorden van Merkel vrijdag.
