Op woensdag 25 november 2015 werd het Berlaymontgebouw, het hoofdkantoor van de Europese Commissie, volledig belicht in het oranje om steun te betuigen aan de UNiTE campagne van de Verenigde Naties (VN). De campagne vecht voor het beëindigen van (seksueel) geweld tegen meisjes en vrouwen, een belangrijk agendapunt van de VN. 25 November staat dus in het teken van het opkomen voor vrouwen, maar wie komt er eigenlijk op voor de man?
In sommige gevallen is een man net zo kwetsbaar als een vrouw. Zeker in conflict gebieden is dit vaak het geval. Statistieken blijven omslachtig, echter zijn er steeds meer publicaties die ons met de neus op de feiten drukken: ook mannen worden verkracht. In 2007, gemiddeld, hadden in verschillende ziekenhuizen van Artsen Zonder Grenzen zes procent van hulpzoekende slachtoffers het mannelijke geslacht. In alle waarschijnlijkheid is dit echter maar een klein gedeelte van het totaal aantal slachtoffers, gezien mannen nóg minder vaak uitkomen voor hun verkrachting dan vrouwen.
In veel Afrikaanse landen is er weinig tot geen hulp voor verkrachte mannen. Slachtofferhulp programma’s richten zich vooral op vrouwen en weten niet hoe ze moeten omgaan met een man. Ook is het in sommige landen verboden voor mannen om seks te hebben met mannen, wat de situatie van verkrachting nog complexer maakt. De paar academici die hierover schrijven pleiten voor meer onderzoek, meer hulp, en meer aandacht voor de mannelijke slachtoffers. Dit is al vanaf 2003 het geval, waar een onderzoek aantoonde dat slechts drie procent van NGOs mannen als potentiële slachtoffers van seksueel geweld erkende. Tot eind 2011 gelde dit zelfs voor de VN. Helaas is er sindsdien weinig veranderd.
Dus wie komt er eigenlijk op voor de man? Anno 2015 is er wereldwijd één NGO die een specifiek programma heeft voor mannelijke slachtoffers van verkrachting. The Refugee Law Project, opgezet door de Duitse Dr. Chris Dolan in Oeganda, biedt psychosociale en medische hulp aan mannelijke slachtoffers. De NGO wordt constant achtergehouden door hun doelgroep, tot op het punt dat subsidieaanvragen zelfs werden afgewezen omdat hun clientèle niet voor minstens 70% uit vrouwen bestond.
Door ons alleen op vrouwen te richten sluiten we een kleine, maar belangrijke groep uit. Campagnes zoals UNiTE vereeuwigen op deze manier de achterstelling van mannen als slachtoffers. In 2014 bleek dit ook uit de Serious Request actie van 3FM en het Rode Kruis, waar verkondigd werd dat seksueel geweld “een stille ramp [is] die miljoenen meisjes en vrouwen beschadigt”. Seksueel geweld is niet alleen tegen meisjes en vrouwen. Iets wat het Rode Kruis zelf erkent in hun programma’s, maar schijnbaar bewust voor kiest om niet onder aandacht te brengen met deze actie.
In een tijd waar wij strijden voor de gelijke behandeling van mannen en vrouwen moeten we niet vergeten dat mannen soms ook achter gesteld worden. In het geval van verkrachting-gerelateerde slachtofferhulp is dat op dit moment wel het geval.
