De academische wereld staat over het algemeen positief tegenover de Britse shariaraden. Hoe komt dat?
“Tja, ik heb in Leiden politicologie en recht gestudeerd, maar wat ik nu weet, heb ik nooit in mijn cursussen gelezen. Er zijn maar weinig academici die erover durven te publiceren. Bang om als racist te worden versleten? De meeste academici beschouwen de shariaraden als een culturele meerwaarde, goed voor de sociale cohesie, die een bepaalde spirituele behoefte in de moslimgemeenschap vervult die wij, burgers die van god los zijn, niet begrijpen. Zolang democratische waarden zoals de gelijkheid tussen man en vrouw gerespecteerd worden, is daar niks mis mee, vinden ze.”
Ze weten dus niets van die structurele ongelijkheid?
“Het interesseert hen niet. Ik heb Lord Phillips of Worth Matravers geïnterviewd, destijds de hoogste rechter in het Verenigd Koninkrijk. ‘Vertel eens,’ zei hij, ‘wat gebeurt daar eigenlijk?’ Mijn mond viel open van verbazing. Dit was de man die een lezing had gegeven over shariarechtbanken en zei dat ze helemaal niet problematisch waren. Zijn reactie op de schrijnende verhalen was Brits onderkoeld: ‘That’s very unfortunate.’ Vervolgens begon hij de positieve kanten van de islam te benadrukken. ‘Alcohol is verboden door de islam,’ gaf hij als voorbeeld. Terwijl de helft van de zaken voor shariarechtbanken gaat over dronken echtgenoten die hun vrouwen afranselen. Ik dacht: ‘Die man weet écht niet waarover hij spreekt.”
Zijn de shariarechtbanken het paard van Troje van de radicale islam?
“Eén van de vele paarden van Troje. Ze willen absoluut het familierecht naar zich toe trekken en vasthouden onder het mom van ‘wij helpen vrouwen’. Islamisten kunnen onderling behoorlijk van mening verschillen, maar over één ding zijn ze het volstrekt eens: het shariafamilierecht is prima.”
Gaat het om de onderdanigheid van de vrouw?
“De zelfstandigheid van de vrouw luidt het einde der tijden in. In hun ideologie is het een scharnierpunt: als vrouwen niet onderdrukt blijven, zal de pleuris uitbreken.”
Ben je zelf veranderd in je oordeel over de islam?
“Ik ben vier jaar geleden als groen-linkse D66’er bij Paul Cliteur en Afshin Ellian (professoren filosofie en rechtswetenschap, red.) binnengekomen met het idee: ‘Ik zal die mensen eens laten zien hoe belangrijk het linkse denken is.’ Maar ik begon aan mijn zelfstandige onderzoek, ik kreeg feiten onder ogen, en ik begon vanzelf anders te denken.
Het is snel gekanteld, al bij de boerkadiscussie. Ik hanteerde ook de relativistische argumenten: ‘Het zijn er maar een paar.’ Maar toen ging ik lezen hoe het er in Afghanistan aan toegaat, ik bestudeerde het onderzoek van hoogleraren, en boeken en blogs van moslima’s die het vrouwenstandpunt écht uitdiepen. En toen dacht ik: ‘Hier is veel meer aan de hand dan wat kretologie van rechtse lui.'”
En nu ben jij rechts?
“Ik ben links zoals links hoort te zijn: voor gelijke rechten voor iedereen, voor gelijkheid tussen man en vrouw, voor daadwerkelijke progressie. Maar helaas wordt dat nu als rechts gezien. Al heb ik wel goede hoop.”
Ga je een moment van inzicht creëren?
“Het is veel makkelijker geworden om erover te praten. Enkele jaren geleden had ik nog het idee dat ik door muren moest breken. Een vriend, die voor D66 werkt, zei letterlijk: ‘Hier wil ik het niet over hebben.’ Ik zei: ‘Ik wel, het is belangrijk voor mijn onderzoek.’ De tweede keer luisterde hij al. En de derde keer was hij zijn vrienden aan het overtuigen met mijn argumenten. Het kan snel gaan.”
Sinds haar baanbrekende promotie staat Machteld Zee in het middelpunt van de belangstelling. Ook in het policor Vlaanderen, in het policor blad Humo. Want het realisme van Zee doet de policor wegkijkburgers weliswaar veel, heel erg veel pijn, de onvermijdelijke waarheid durven ook zij niet langer voor zich uit te schuiven. Het besef begint kortom langzaam aan door te dringen dat er wel degelijk iets aan de hand is met islamisering, bijvoorbeeld doordat shariaraden de rechtstaat ondermijnen.
Dat weerhield de Humo-journalist in kwestie er, uiteraard, niet van ook nog even een ‘EN DE KATHOLIEKEN EN JODEN DAN?’ te doen maar zulks mag worden beschouwd als laatste stuiptrekkingen.
Nog even en dan zijn ze ook in Vlaanderen van GroenLinks-D66-naiëf opgeschoven naar realistisch-eerlijk, wat nu nog als ‘rechts’ wordt gezien.