Staatssecretaris Klaas Dijkhoff (VVD) zei onlangs dat het totaal aantal migranten dit jaar rond de 50.000 is. Het kan ook 90.000 zijn volgens ambtenaren. 62 procent is uit Syrië afkomstig, hoewel dat gezien de chaotische registratie niet zeker is. Eurocommissaris Timmermans deelde onlangs op grond van Frontex-cijfers mee dat meer dan 60 procent van de migranten uit Noord-Afrika komt en niet uit oorlogsgebieden. De meesten zijn jongemannen, die waarschijnlijk gezinsherenigers laten overkomen.
Hoe we ook mogen denken over de tot voor kort ondenkbare migratiestromen, Keulen, de boosheid tegen azc’s of verhulling van falend beleid, één ding is zeker: grote aantallen mensen uit andere culturen komen naar ons land en krijgen kinderen die ook deel zullen gaan uitmaken van Nederland. Dit zal grote gevolgen hebben voor de Nederlandse samenleving.
Sinds de zestiger jaren van de vorige eeuw is Nederland is in de loop van één generatie ‘verkleurd’. Dat geldt zeker voor de vier grote steden, waar meer dan de helft van de jongeren allochtoon is. Oudere ‘witte’ Nederlanders voelen zich er soms niet meer thuis. De bakker, de slager, de mensen op straat zijn Turks, Marokkaans of Afrikaans, velen met een moslimachtergrond. Zij hebben hun geboorteland verruild voor een vreemd land, een heel andere cultuur, andere waarden en normen. Vaak blijven ze met elkaar, in dezelfde wijk, in hun thuiscultuur leven. Ze maken nauwelijks deel uit van het nieuwe land. Hun hier geboren kinderen en kindskinderen groeien op met één been in die thuiscultuur en met één been in de nieuwe samenleving.
Het is menselijk om ervan uit te gaan dat de ander net zo denkt als jij, met dezelfde ideeën over waarden en normen. Dat een andere cultuur heel andere waarheden heeft wordt – met de beste bedoelingen en uit respect – volstrekt onderschat. Dat is de reden waarom vooral links-intellectuelen, semi-intellectuelen en hun meelopers niet in staat zijn om de schurende werkelijkheid te zien. Vragen ze zich wel eens af hoe zij als westerlingen in moslimlanden zouden worden bejegend vanuit de daar heersende cultuur? Mede deze gekleurde waarheid bepaalt het integratiebeleid.
Nog los van de actuele migratiestromen uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika is de stand van de integratie van de al lang in Nederland wonende Nederlanders met een moslimachtergrond niet al te best. De polarisatie en vaak zelf gekozen segregatie en de remmende invloed om buiten de moslimgemeenschap te treden groeit.
Ongewijzigd integratiebeleid gaat – bij deze historisch hoge aantallen moslimmigranten – enorme problemen geven. Nog meer werkloosheid, hogere collectieve lastendruk, minder premietoevloed. Irritatie en verzet van de ‘autochtone’ Nederlander, die zich niet vertegenwoordigd noch beschermd weet door de politiek. Conflicten door cultuurverschillen. Samenhang en stabiliteit van Nederland als natie krijgen het zwaar te verduren.
Jaren geleden heb ik in de partijcommissie integratie van de VVD (toen nog een serieus thema van deze partij) gepleit voor een sense of urgency voor burgerschap in het onderwijs. En voor het aanreiken van kennis over de westerse waarden en onderliggende filosofie. Dat werd ‘betuttelend’ gevonden: dat kan immers botsen met wat moslimleerlingen thuis horen.
Hoe echter kan een moslimjongere het ‘verhaal’ van onze samenleving begrijpen en hanteren als hij dat thuis niet leert? De school, het onderwijs, is het platform bij uitstek waar dit moet worden aangereikt. De ongeremde vrijheid van ‘gemakkelijke’ Westerse meisjes, zichtbare homoseksualiteit, afwezigheid van religieuze discipline en individuele vrijheid in het publiek domein; zaken die niet te rijmen zijn met islamitische normen en waarden. Het begrijpen en kunnen omgaan met die vrijheid èn eigen, niet gecontroleerde, verantwoordelijkheid is even essentieel als taal en rekenen om te kunnen participeren in deze samenleving. Zo investeren we in de continuïteit van onze vrije open samenleving.
Maar nog altijd horen we dat ‘de islamitische normen en waarden een volwaardig onderdeel van de westerse samenleving zijn’. Gezichtsbedekking of weigeren iemand van het andere geslacht de hand te schudden mogen geen probleem zijn. Wie dat wel vindt moet worden heropgevoed.
Vrijheid van godsdienst is essentieel, maar mag niet leiden tot botsingen met Nederlandse mores in het publieke domein. We leven in een land waar de Westerse cultuur dominant is en wordt gedragen door de grote meerderheid van de bevolking.
Regeren is vooruitzien. Maar ook achteruitzien, om vervolgens te doen wat tot nu toe is nagelaten: leer kinderen op school over de filosofie van de westerse cultuur. Investeer in hen en in de toekomst van Nederland.
