Tijd voor een lobbysessie bij de American Chamber of Commerce to the EU, afgekort AmCham. Dit klinkt als een Amerikaanse overheidsinstelling, maar dat is het niet. Dit is een ledenorganisatie van ruim 150 Amerikaanse multinationals die bestaat uit allerlei werkgroepen. Een van die werkgroepen is de “TTIP-taskforce”, een club die lobby’t voor het nieuwe handelsverdrag tussen de EU en de Verenigde Staten. De taskforce heeft een rapport laten produceren over het effect van TTIP op de EU-lidstaten. Het is woensdagochtend tien uur in Brussel.
AmCham organiseert deze middag een uitgebreide conferentie ter gelegenheid van de publicatie van dit rapport. Vanochtend is er een perspresentatie voor journalisten die er in de middag niet bij kunnen zijn. De conferentie is namelijk volgeboekt. We horen dat vanmiddag eigenlijk dezelfde presentatie wordt gegeven als aan ons. Om ons toch het idee te geven dat we iets bijzonders in handen krijgen, vertelt de communicatiemevrouw dat het rapport pas gisterenavond van de persen rolde en dat wij de eersten zijn die het ontvangen.
Hoe bijzonder dit ook mag zijn, veel journalisten zijn thuisgebleven. Het kleine zaaltje zit wel vol, maar dat is vooral omdat de helft van de aanwezigen voor AmCham werkt. De andere zeven aanwezigen zijn journalist, van onder andere Bloomberg, EU-website EurActiv, de Belgische krant De Standaard en een Oostenrijkse zakenkrant. Omdat de helft van de journalisten te laat is, moeten we even wachten. De communicatiemevrouw woonde eerder in Zwitserland, leren we. Verder horen we klachten over het drukke Brusselse verkeer, maar in Boston blijkt het allemaal nog veel erger.
Lobbyisten moeten altijd transparant zijn over hun doelen, want anders zijn ze ongeloofwaardig. AmCham is een warm pleitbezorger van TTIP om een simpele reden: het zal de leden van AmCham meer kansen geven in de EU. Daarom horen we steeds een typisch lobbyisten-zinnetje: “we willen graag een zakelijke discussie voeren op basis van feiten”. Dáárom is dit rapport van 190 pagina’s uitgebracht. TTIP is natuurlijk controversieel, zegt de spreker op een toon waaruit moet blijken dat het publieke debat in ieder geval niet feitelijk is.
We krijgen een overzicht van de inhoud van het rapport. Alle controversiële thema’s komen erin aan bod zoals milieu, voedselveiligheid, sociale bescherming en arbitragemechanisme ISDS. De stukken zijn geschreven door wetenschappers en komen dus neutraal over. Het rapport is tegelijk een grote lofzang op TTIP. Zelfs bij milieu wordt geprobeerd de boodschap positief te presenteren, terwijl toegenomen handel tussen de EU en de VS simpelweg voor meer vervuiling zorgt. Dat hangt volgens dit rapport echter van de uitvoering af. “De feiten” laten duidelijk zien dat de tegenstanders van TTIP ongelijk hebben.
Het grootste deel van dit rapport bestaat uit analyses van de EU-lidstaten. Welk effect heeft TTIP op deze landen? De EU-lidstaten verschillen onderling en dus kunnen de effecten verschillen, leren we. Een journalist merkt op dat werkelijk iedereen van TTIP lijkt te profiteren. Zijn er ook verliezers? Het antwoord is dat Malta – de kleinste lidstaat – nadeel van TTIP kan hebben, tenzij het verdrag wordt “verdiept”. Zo doen deze lobbyisten alsof er geen politiek debat bestaat: het is duidelijk wat het juiste standpunt is, aangezien “de feiten” gesproken hebben.
De Oostenrijkse journalist heeft nog wel wat vraagjes. Er is per land op basis van een vaag model een prognose van de effecten van TTIP gemaakt. Wat stellen deze cijfers precies voor? Over welke periode en situatie gaan ze? Welke condities zijn in het model opgenomen? Goede vragen, want TTIP is nog helemaal niet uitonderhandeld. We weten de exacte inhoud van TTIP niet en het effect kan dus ook niet berekend worden. Dit kan alleen op basis van allerlei veronderstellingen over TTIP, maar die worden hier niet expliciet gemaakt. Toch doet dit rapport alsof de effecten volstrekt helder zijn.
De Oostenrijker wil weten hoeveel tarieven tussen de EU en de VS afgeschaft moeten worden om de geschatte effecten te realiseren. Het antwoord van AmCham is letterlijk dat “Japanners altijd Japans blijven spreken”. De helft van de handelsbelemmeringen zal nooit opgelost worden. Van de belemmeringen die wel kunnen verdwijnen moet de helft aangepakt worden met TTIP. Welke belemmeringen in het model wel en niet zijn weggenomen blijft onduidelijk. Laat staan of deze dezelfde zijn als die in de uiteindelijke TTIP-tekst die nog helemaal niet bestaat.
Oppassen dus met die “feiten”.
Dit jaar doet Chris Aalberts onder de titel Bruslog – Brusselse logica – verslag van Europese politiek in Brussel, in Den Haag en in het land. Voor zijn verslaggeving is ook jouw financiële steun essentieel.
