Toen ik iets meer dan twee jaar geleden Oekraïne bezocht, zag ik dat je energie van de mensen krijgt. Het door en door corrupte land kan draaien door de goede wil van de bevolking daar. Twee jaar geleden vroegen gewone Oekraïners me wat er in hemelsnaam gaande was in Kiev, ik was in de oostelijke stad Poltava. Wat gebeurde er tijdens de Euromaidan protesten? Ik moest ze dat vertellen, omdat ik de enige was die buitenlands nieuws kon lezen.
Aan het eind van mijn week buiten Kiev vertrok ik naar datzelfde Kiev en bezocht het Euromaidanplein. Ik stond naast vrouwen en kinderen. Het was er schoon en voelde er veilig. Als buitenstaander werd ik voortdurend meegenomen en rondgeleid. Tijdens de mars waarmee de Afghaanse oorlog herdacht werd, liep ik zij aan zij met de Euromaidan demonstranten. Het was vreedzaam protest. Waar eenieder kon bestaan, elke mening er toe deed. Er was geen agressie. Er werd geen fles gegooid. Op de weg terug die bewuste 15 februari liep ik tussen de demonstranten en de Berkoet (de gevreesde Oekraïense brigade) in. Aan de ene kant stond de Berkoet, zwaar geharnast met de nieuwste ME uitrusting en volledig onherkenbaar. Daar tegenover stonden normale politieagenten die enkel een armzalig uniform droegen en stonden te bibberen van de angst. De afloop van deze demonstraties hoef ik niet te herhalen. Deze is inmiddels bekend als de dood van de hemelse honderd.
Oekraïners zijn niet tegen het Russische volk, maar ze zijn voor een goed leven met eerlijk kansen. Vooral voor de jonge generatie is de weg naar Europa de weg die een definitief einde betekent van 500 jaar Russische onderdrukking. Oekraïners zien ons Nederlanders als Europeanen. Ze noemen ons Europeanen. Geen Nederlanders. Net zomin als zij spreken over Duitsers of Fransen. Ze noemen ons allen Europeanen. Het is net alsof men buiten Europa meer Europa ziet dan wij in Europa zelf.
Oekraïne raakte me. De energie, vechtlust en wil om te strijden van de mensen daar gaf de doorslag. Ik besloot samen met mijn Oekraïense team de ontwikkeling van clean technology naar het land te brengen. Inmiddels ben ik al een paar jaar werkzaam in Oekraïne binnen de clean technology waarbinnen we natuur en scheikunde combineren. De energie van de Oekraïners is geweldig en past fantastisch binnen de visie, structuur en commerciële instelling van ons Nederlandse team.
Oekraïne werkt er hard voor energie onafhankelijk te worden. Tientallen jaren geleden (in 1960) is deze weg al ingeslagen door het land. Omdat Oekraïne veel eigen gasbronnen en kolen had besloot het land deze kolen ondergronds om te zetten naar gas en daarbij ook biomassa te gebruiken. In 1965 besloot de communistische partij alles af te breken en legde de partij een gaspijpleiding vanuit Siberië aan. Hiermee werd Oekraïne qua energie afhankelijk van de Sovjet Unie. Oekraïne heeft, volledig terecht, genoeg van deze afhankelijkheid. En dus kijken ze naar Europa. Ook volledig terecht overigens.
Het traject dat Oekraïne nu in wil slaan is vergelijkbaar met de wijze waarop de Baltische staten hebben gestreden voor hun vrijheid in 1990 en 1991. Wanneer je de IJslandse film Those who dare kijkt over de Baltische opstand wordt de gelijkenis zichtbaar. De Baltische staten zijn er goed uitgekomen en 25 jaar economische betrekkingen tussen Nederland en Litouwen hebben geleid tot een export van zo’n 3 miljard en winstmarges die groter zijn dan de bijdrage die naar Litouwen gaat uit het Europese structurele fonds vanuit Nederland.
De Baltische staten kregen de kans, pakten deze met beide handen aan en dit heeft hun allerminst windeieren gelegd. Of Oekraïne een vergelijkbare ontwikkeling door kan maken is de vraag, maar het land verdient dezelfde kans als de Baltische staten kregen. Beter gezegd: de mensen in Oekraïne verdienen eenzelfde kans.
We hebben het makkelijk in Europa. We kunnen eenvoudig reizen, eenvoudig zaken doen en er is een overkoepelend gerechtshof. Als ondernemer is dit heerlijk als je bedenkt dat het verzenden van simpele samples naar Oekraïne al een enorme uitdaging is.
De (voormalige) graanschuur van Europa biedt potentieel voor het toepassen van de resterende stroom biomassa. In Nederland en West-Europa werken we hard aan het toepassen van biomassa voor productie en inmiddels wordt biomassa in Europa ook daadwerkelijk omgezet in energie. Oekraïne wil dit ook. De Oekraïners hebben de motivatie om hard te werken, om het enorme energie- en agrarische potentieel uit te breiden. Maar dan moeten we ze wel de kans geven dit ook te doen.
De kans is er en deze kans heeft een naam: het samenwerkingsverdrag. Het verdrag zal handel vereenvoudigen en beter bestuur bevorderen. Ik stem uit volle overtuiging voor het verdrag. Een stem voor het verdrag is namelijk een stem voor vrijheid en voor ontwikkeling. Dat dit belangrijk is lijkt me evident.
