Rectificatie: eerder werd in dit artikel per abuis vermeld dat ’20 procent van het Israëlische leger wordt bemand door moslims’. Dit moet ‘2 procent’ zijn.
Na de terreuraanslagen in Parijs riepen Europese leiders in koor dat we in oorlog zijn met de radicale islam. Dat woord ‘oorlog’ waren we echter snel weer vergeten, nadat de vaste rituelen na een aanslag waren afgewerkt: bloemen leggen, krijttekeningen op straat maken en ons afvragen wat we fout hebben gedaan. Na Brussel zien we hetzelfde patroon. Maar ISIS voert de komende tijd het tempo en de intensiteit van aanslagen in Europa op. Bovendien spelen er nog enkele factoren die gezamenlijk een ‘perfect storm’ voor een nieuwe wereldoorlog kunnen vormen. Hoog tijd om de oorlogsdreiging serieus te nemen en maatregelen te treffen, vindt Adjiedj Bakas.
Een ‘perfect storm‘ betekent dat er ontwikkelingen samenkomen die elkaar versterken. Oorlogen ontstaan meestal op zo’n manier. Zes megatrends vormen momenteel samen de opmaat naar een ‘perfect storm‘ die de Europese straten kan veranderen in het decor voor een burgeroorlog. Wanneer we geen passende maatregelen treffen tenminste. Dit zijn de trends waar het om gaat.
De eerste megatrend die een burgeroorlog helpt ontketenen is natuurlijk de jihad, de heilige oorlog van radicale moslims, die liberale moslims en niet-moslims willen koloniseren dan wel vernietigen. De Amerikaanse activiste Brigitte Gabriel, van christelijk Libanese komaf, zegt: “De meerderheid van de moslims is vredelievend. Maar het zijn de radicale islamisten die de agenda bepalen. De vredelievende meerderheid is irrelevant. Als je terugkijkt in de geschiedenis zie je hetzelfde patroon. De meeste Duitsers waren vredelievend. Maar de minderheid van nazi-Duitsers (Hitler verwierf bij verkiezingen niet de meerderheid van de stemmen) was in staat om een wereldoorlog te ontketenen. De meeste Russen waren vredelievende mensen. Toch was Stalin in staat om miljoenen mensen te vermoorden. Mao in China, idem dito. De Japanners in Azië ook. De les uit deze voorbeelden: de vredelievende meerderheid is irrelevant.”
Gabriel heeft gelijk. Binnen de islam wordt de agenda de komende decennia bepaald door de islamisten, die gefinancierd worden door Saoedi-Arabië, Iran en de Golfstaten. Zij geven de toon aan en zullen hun heilige oorlog met alle geweld blijven voeren, gedreven door een geloof in het Einde der Tijden. De vredelievende moslims zijn irrelevant.
Tweede megatrend is het jongensoverschot in enkele regio’s. De Duitse demograaf Gunnar Heinsohn betoogde tien jaar geleden al dat oorlogen vooral ontstaan ten tijde van overschotten van jongens in de gevechtsleeftijd van 16-34 jaar. Ze komen niet aan de vrouw, dus de seksuele frustratie is groot. De Nederlandse demograaf Jan Latten meldt dat laagopgeleide mannen de verliezers van de vooruitgang zijn. En de Universiteit van München meldt dat de grote volksverhuizing die Europa en treft vooral laagopgeleide mannen betreft, die geen enkel perspectief hebben op de arbeidsmarkt. En dat terwijl ze zich vaak superieur wanen en ze menen dat hun religie ze het recht geeft de baas te spelen over anderen.
Een minderwaardigheidscomplex gemixt met religieuze superioriteitswaan en heel veel testosteron is geen fijne mix. Met discriminatie in onderwijs en arbeidsmarkt heeft dit niets te maken. De net overleden onderwijsdeskundige Jaap Dronkers toonde al eerder aan dat Aziaten en Latino’s, die ook een kleurtje hebben, het zelfs beter doen dan blanken in het onderwijs en op de arbeidsmarkt. We leven ten tijde van ‘the end of racism‘, zoals de Amerikaans-Indiase onderzoeker Dinesh D’Souza aantoonde. Het serieus nemen of belonen van slachtofferdenken werkt averechts.
Derde megatrend: demografische oorlogsvoering. Massa’s economische gelukszoekers uit de armere delen van de wereld zullen Europa de komende decennia overspoelen. Het gaat daarbij niet alleen om vluchtelingen uit oorlogsgebieden maar ook (en over enkele jaren vooral) om economische gelukzoekers uit bijvoorbeeld Afrika.
Onderzoekster Kelly Greenhill schreef in haar belangwekkende Harvard-studie Weapons of Mass Migration dat grote volksverhuizingen zoals we die nu meemaken vaak de voorbode van oorlog vormen. En dat dit soort volksverhuizingen daar meestal ook voor bedoeld zijn. Ze noemt dit fenomeen ‘strategically engineered migration‘. Het komt erop neer dat economisch en militair zwakke regio’s de sterke regio’s chanteren met migratiestromen.
Nu zijn er mensen die stellen dat deze vorm van migratie helpt de vergrijzing van Europa te bestrijden. Maar het IFO onderzoeksinstituut van de Universiteit van München stelt dat minder dan 10 procent een fatsoenlijke opleiding heeft met enige kans op de arbeidsmarkt, en dat 90 procent analfabeet of zeer laag geschoold is en gedoemd is tot een leven als uitkeringstrekker. Het CBS liet al eerder zien dat met vorige vluchtelingenstromen, zoals die van de Somaliërs in de jaren 1990, hetzelfde gebeurde: meer dan 80 procent leeft van de bijstand. Dit betekent een demografische tijdbom.
Het graaikapitalisme vormt de vierde megatrend die meehelpt een ‘perfect storm‘ te creëren. Deze ontspoorde vorm van kapitalisme bevoordeelt stelselmatig een kleine footloose elite en brengt de rest van de bevolking langzaam maar zeker verarming, knechtschap en onzekerheid. Johann Rupert, eigenaar van luxemerk Cartier, zei onlangs dat hij slapeloze nachten heeft van de ‘revolte van de armen’ die er volgens hem zit aan te komen. Hij houdt elites voor dat de verarmende middenklasse in opstand gaat komen, en dat rijke regio’s bestormd zullen worden door armen. “Wat gaat onze samenleving doen aan de structurele werkloosheid en de afgunst, haat en sociale strijd? We zijn de middenklasse nu aan het decimeren en zullen de consequenties daarvan gaan voelen. Daar lig ik ’s nachts wakker van.”
Het graaikapitalisme heeft de politiek in zijn greep. De opstand die Rupert voorziet, zal leiden tot het opzijschuiven van de politieke, economische en culturele elites die nu de dienst uitmaken. De huidige democratie biedt de burgers geen vertrouwen, hoop en troost meer en is dus gedoemd te verdwijnen. De massale belastingontwijking door de elite zorgt voor nog minder legitimiteit en geloofwaardigheid.
Tegen elites zou ik zeggen: word wakker, verbind je met de burgers, ontboos hen, en transformeer graaikapitalisme in karma-kapitalisme. De huidige kloof wordt anders een ravijn waar we allemaal in verdwijnen.
De vijfde megatrend is de aankomende reset van het huidige financieel-monetaire systeem, dat volgens econoom Arnoud Boot failliet is. Dit wordt bevestigd door de meeste insiders bij banken en financiële toezichthouders. Zo’n reset moet de weeffouten die de afgelopen decennia in het kapitalisme en het monetaire systeem zijn geslopen rechtbreien. Zoiets gaat doorgaans gepaard met een forse schok, onder andere veroorzaakt door het afschaffen van oude munten en het creëren van nieuwe, een operatie die gepaard gaat met onteigening en ontwaarding – denk aan het Tientje van Lieftinck in 1945.
De zesde megatrend die hier genoemd moet worden is de inzet van nieuwe technologie. Oorlog en nieuwe technologie, ze hebben vanouds iets met elkaar te maken. Oorlog zorgt er voor dat nieuwe technologie versneld wordt ontwikkeld en geïmplementeerd. Innovaties worden in vredestijd vaak tegengehouden door de gevestigde orde. De Eerste Wereldoorlog was de reden om roestvrij staal uit te vinden, de vrachtwagen, de paperclip, de balpen en het scheermesje. Maar ook modernere technieken zoals internet, GPS en de nachtkijker hebben hun wortels in de oorlogsindustrie.
Maar dat is niet alles. Nieuwe technologie zorgt omgekeerd ook regelmatig voor een oorlogsstemming, omdat velen er hun bron van levensonderhoud door verliezen. Technologische revoluties kennen winnaars en verliezers, en het zijn de verliezers van de vooruitgang die zich doorgaans met alle mogelijke geweld verzetten tegen de veranderingen die op stapel staan.
De opkomst van Donald Trump in de VS is voor een belangrijk deel gebaseerd op sociale onrust die ontstaan is door de huidige technologische revolutie. Software, IT, AI en robots ontnemen mensen hun werk en zorgen ervoor dat zij hun perspectief verliezen en een armoedeval maken. Als reactie daarop richt hun woede zich tegen het establishment, en in het ergste geval kan dat uitlopen op een burgeroorlog.
Daar komt bij dat de nieuwe technologie mensen in staat stelt om zich terug te trekken uit de grote boze buitenwereld en zich alleen nog op te houden met gelijkgestemden. Moderne informatietechnologie zorgt er voor dat we in ons privéleven niet meer met andersgezinden hoeven om te gaan. Hiphopjongeren gaan alleen nog om met andere hiphopjongeren, en orthodox gelovigen gaan vrijwel alleen nog om met orthodox gelovigen. Het is alsof we elk onze eigen ‘stam’ zoeken en daar meer affiniteit mee hebben dan met de samenleving als geheel of met verbanden uit het verleden, zoals die van familie, sociale klasse of natiestaat. ‘Tribalisering’ heet dit verschijnsel.
Ik verwacht dat het wederzijdse begrip en de tolerantie tussen groepen en stammen er de komende tijd niet groter op wordt. In onze eigen stam kunnen we ons terugtrekken en thuis voelen, maar op de straat, vooral in grote steden, zal steeds vaker ‘de wet van de straat’ gaan heersen, feitelijk een onderhuidse burgeroorlog.
Concluderend: opspelend jihadisme, een demografische tijdbom, een footloose elite, een financieel-monetaire reset, graaikapitalisme, een disfunctionerende democratie en een technologische revolutie. Samen vormen ze de ‘perfect storm‘ voor een nieuwe wereldoorlog. De Amerikaanse historicus en voormalig Speaker of the House Newt Gingrich, stelt dat deze nieuwe 100-jarige oorlog tussen de radicale islam en de rest van de wereld onvermijdelijk is. Hij vergelijkt de huidige tijd met die van vlak voor Wereldoorlog II.
De paralellen zijn inderdaad groot. De echte werkloosheid nu is groter dan in 1930. De jihadisten zijn de nieuwe nazi’s. De elites vervullen de rol die destijds Chamberlain speelde. De technologische vaart is enorm disruptief nu, net als toen. En het financieel-monetaire systeem is failliet.
Maar ik ben iets opgewekter dan Gingrich. We weten nu veel meer dan in de jaren ’30 van de vorige eeuw. En die kennis is, dankzij internet, breder gedeeld. De verzakende elite begint wakker te worden en de eersten beginnen te herbronnen en het karma-kapitalisme te omarmen, zoals we zien aan het MaatschapWij-initiatief van Mickey Huibregtsen, de vroegere CEO van McKinsey. Naast de wegkijkende mainstream-media zijn underground-media actief geworden, en door crowdfunding gefinancierde journalisten informeren burgers en buitenlui.
Donald Trump, of hij nu president van de VS wordt of niet, voedt het besef dat Europa niet langer gratis kan meeliften op het Amerikaanse leger: de militarisering van Europa komt eraan. De aankomende aanslagen zullen onherroepelijk leiden tot de Israelisering van de samenleving, en een herwaardering van milde moslims, net als in Israël: vergeet niet dat 2 procent van het Israëlische leger en veiligheidsapparaat wordt bemand door moslims, en dat werkt prima.
Wereldoorlog III is waarschijnlijk nog te vermijden, maar dan moeten er wel maatregelen worden genomen nu het nog kan. Anders zijn we bezig naïef een oorlog in te slaapwandelen.
