Net als je dacht dat je Europese politiek begreep, blijken er geheel nieuwe fenomenen te bestaan waarvan het bestaan je was ontgaan. Zo is daar de mini-plenaire zitting van het Europees Parlement in Brussel. Iedereen die denkt dat voor de plenaire zittingen van het Europees Parlement een aparte vestiging in Straatsburg bestaat, heeft het mis. Vanwege de ambitie van het Europees Parlement om Straatsburg af te schaffen én zichzelf belangrijk te laten lijken, zijn er ook plenaire sessies in Brussel. Waarom zijn die er eigenlijk?
Het Europees Parlement vergadert verplicht twaalf keer per jaar in Straatsburg en de Brusselse plenaire sessies komen daar niet voor in de plaats. Het zijn dus extra vergaderingen. Het verschil tussen normale dagen in Brussel en deze “mini-plenary” zoals hij in Brussels jargon heet, is direct duidelijk. Het is opmerkelijk druk in het Europees Parlement, al helemaal rond de plenaire zaal. Mensen lopen af en aan. Er zijn ook opvallend veel bezoekersgroepen. Hier gebeurt wat.
De hal voor de plenaire zaal is een vierkante ruimte met een vide waar een hele grote ronde trap naar beneden loopt. Naast en half boven die trap hangt een megalomaan metalen kunstwerk van stalen buizen die allemaal licht gebogen in allerlei variaties naar de hemel wijzen. Als we omhoog kijken zien we zeker tien etages kantoren. Er staan wat leren banken en in de hoek verrijdbare kapstokken. Verder is ruimte leeg. Nu er een plenaire zitting is, is de helft niet toegankelijk. Daar mogen alleen Europarlementariërs komen. Wachters in een soort rokkostuum met grote medailles om hun nek wijzen de weg.
Voor de veiligheid is dit zeker niet: iedereen die het Europees Parlement binnenkomt heeft een vaste toegangspas of is door een detectiepoortje geweest. De enige reden om een deel van de ruimte af te sluiten is om Europarlementariërs belangrijker te laten lijken dan de rest. Ze mogen als enigen langs de officiële afzetting met chique ogende koordjes. Zo lopen Europarlementariërs en andere aanwezigen elkaar niet voor de voeten. Soms kan dat geen kwaad, want Hans van Baalen (VVD) loopt de zaal uit met een gezicht alsof hij aan het slaapwandelen is.
Zo vol als deze hal is, zo leeg is de plenaire zaal. Woensdagmiddag wordt er gedebatteerd over het jaarrapport van de de Europese Investerings Bank (EIB) uit 2014. De megalomane zaal met ruim 700 stoelen is uiterst leeg, waardoor het steeds zoeken is naar de spreker die aan het woord is. Traditiegetrouw heeft men maar een of twee minuten en mag men alleen vragen aan elkaar stellen als men een “blauwe kaart” omhoog houdt. Echt debat is er niet. Dat er meer eurosceptische politici in het parlement zitten dan ooit, maakt daarbij niet uit.
Een extra plenaire vergadering suggereert een enorm belang en een enorme haast om kwesties te bespreken. Maar het omgekeerde is het geval. Het te bespreken rapport gaat over 2014 en dus is het fundamenteel onduidelijk waarom deze bespreking niet twee weken zou kunnen wachten tot Straatsburg. De agenda van die week kan niet vol zitten: nu Frans Timmermans regelt dat er minder EU-regels dan ooit uit de Europese Commissie komen, hebben Europarlementariërs maar weinig echte wetgeving om handen.
En zo schept het Europees Parlement haar eigen belangrijkdoenerij. Het grootste nadeel van deze mini-sessie is dat er stemmingen plaatsvinden en dus dat alle Europarlementariërs aanwezig moeten zijn. Er is dus dwang om aan dit circus mee te doen, anders gaan de kiezers klagen. In de weken waarin de fracties of de commissies vergaderen is aanwezigheid voor met name luie Europarlementariërs niet per definitie noodzakelijk. Maar nu is iedereen er, omdat een meerderheid ooit heeft besloten dat plenaire sessies ook in Brussel kunnen plaatsvinden.
Het past allemaal in het streven om het Europees Parlement de belangrijkste instelling van de EU te laten lijken, maar dat is het parlement bij uitstek niet. De persagenda meldt: “op donderdagmiddag stemt de plenaire vergadering over een deel van de nieuwe Europese wetgeving voor de spoorwegen. Het betreft de onderdelen over de aspecten van veiligheid en interoperabiliteit, en de bevoegdheden van het Europees agentschap voor de spoorwegen.” Dit suggereert toch echt dat de wereld niet was vergaan als er twee weken later was gestemd.
Zo resteert een afzetting met chique ogende koordjes om het allemaal toch nog wat te laten lijken.
Dit jaar doet Chris Aalberts onder de titel Bruslog – Brusselse logica – verslag van Europese politiek in Brussel, in Den Haag en in het land. Chris is momenteel op zoek naar Nederlanders in Brussel.
