Het komt maar een paar keer per jaar voor dat het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) plenair vergadert. Een bijzondere gebeurtenis waar elke verslaggever graag bij wil zijn. Het EESC is namelijk totaal onbelangrijk, niet democratisch gekozen en grotendeels een baantjesmachine van werknemers- en werkgeversorganisaties. Toch noemt het orgaan zichzelf “een brug tussen Europa en het maatschappelijk middenveld”. Dat klinkt als een club die transparantie en openbaarheid hoog in het vaandel heeft.
Ook de agenda van deze tweedaagse plenaire zitting suggereert een enorm belang. EU-buitenlandchef Federica Mogherini komt langs om te praten over het buitenlandbeleid van de EU, Eurocommissaris Avramopoulous komt langs om over de Europese agenda over migratie te praten en er wordt een groot aantal meningen van het EESC vastgesteld en bediscussieerd, bijvoorbeeld over het Europese Agentschap voor maritieme veiligheid, over de interne markt en over de Europese veiligheidsagenda.
Echt belangrijk is dit natuurlijk allemaal niet. Een advies van het EESC is nooit bepalend en net als van het Comité van de Regio’s gaat het meestal meteen door de shredder. Een anonieme lobbyist wist me te vertellen waarom deze comités toch belangrijk kunnen zijn: eens in de zoveel jaar maken ze een rapport waar de Europese Commissie wél naar kijkt om vervolgens overal te roepen dat “de regio’s” of “het maatschappelijk middenveld” achter hun eigen voorstellen staat.
Ongekozen functionarissen in het EESC zullen dus een enorme moeite doen om de buitenwereld van het nut van hun adviezen te overtuigen. We kunnen bijvoorbeeld een bezoek brengen aan de burelen van het EESC, waar we een rondleiding kunnen krijgen. Ook maakt EESC gebruik van sociale media. We kunnen bovendien de vergaderingen van het EESC via de webstream live volgen. Nergens wordt duidelijk of we de vergaderingen ook kunnen bijwonen. Dat kan zelfs bij het Comité van de Regio’s.
Dit kan bij het EESC niet: mails over aanwezigheid en accreditatie worden niet beantwoord en nergens staat een procedure die journalisten toegang verschaft. Wellicht dat journalisten die permanente toegang tot de EU-instellingen hebben – daarvoor moet je in België wonen – wel langs kunnen komen, maar ook hier staat niets over. Al met al moet de conclusie zijn dat iedereen die wil weten wat het EESC echt bespreekt veroordeeld is tot de webstream.
De nadelen laten zich raden. Een kijker kan een totaalbeeld van de situatie krijgen en bijvoorbeeld zien of de zaal vol zit, of EESC-leden andere dingen zitten te doen en al die andere waarschijnlijke zaken. De webstream voorkomt dat we dit soort kennis opdoen. Maar er is een groter voordeel voor de EESC-leden: door iedereen zoveel mogelijk op afstand te houden, weten ze zeker dat ze nooit door iemand ter plekke op hun uitspraken of gedrag aangesproken gaan worden. Dat moet – lekker modern – via de email en dan kun je – nog moderner – die vragen van buiten gewoon in de prullenbak gooien.
Diezelfde prullenbak als waar de meeste adviezen van EESC terecht komen, zeg maar.
Dit jaar doet Chris Aalberts onder de titel Bruslog – Brusselse logica – verslag van Europese politiek in Brussel, in Den Haag en in het land. Chris is momenteel op zoek naar Nederlanders in Brussel.
