Nee, echt helemaal niets mis met artistieke, muzikale expressie om uiting te geven aan de emoties die een mens overvallen na de diagnose ‘kanker’. Top, triangel je woede eruit, blaas op je fluitzaaiing, ga bij een uitstrijkkwartet om je verdriet te verklanken, wat er ook maar helpt om je te uiten.
Wat echter maar al te vaak weer opduikt in goedbedoelde kankerdingetjes, is de misleidende en schadelijke suggestie dat dingen als ‘je uiten’ of ‘positief denken’ een patiënt helpen in de ‘strijd’ (die men dus kan ‘winnen’ of ‘verliezen’) om van de ziekte te genezen. In een artikeltje op RTL Nieuws over de Oncofonie, een afschuwelijke naam voor een optreden van therapeutisch musicerende kankerpatiënten, lezen we over Gwen Visser. Gwen had borstkanker en is gelukkig genezen. Zij ging bij een koor voor kankerpatiënten en zocht en vond daar steun, troost, herkenning en een uitlaatklep voor haar gevoelens.
Nogmaals: heel erg fijn en nuttig allemaal. Maar dan zingt Gwen een paar valse noten:
Gwen is ervan overtuigd dat het zingen effect heeft op haar herstel. “Voor mij werkt zingen helend.” Ze gelooft zelfs dat het mede van invloed is op de fysieke genezing. “Maar ook als dat niet zo is, verbetert het de kwaliteit van leven.”
Uhuh. Ja, en wat ook helpt: contrapunctuur. De absurditeit van de claim wordt meteen duidelijk in de alinea daarna:
Gwen onderging chemo, bestraling en een operatie in 2014 en 2015.
Aha. Als Gwen geen noot gezongen had, was ze dus ook gewoon genezen. Jammer dat RTL Nieuws de kwestie niet verduidelijkt, maar het misverstand juist verder laat woekeren met een kader waarin zij Erik Scherder, hoogleraar klinische neuropsychologie, aan het woord laten. Hij is een ‘groot voorstander’ van creatieve expressie. Nogal wiedes, want wat bij RTL Nieuws niet wordt vermeld: hij zit in het comité van aanbeveling Kanker in Beeld, de stichting die de Oncofonie organiseert. In deze video licht hij een en ander toe en formuleert het slim: er zijn veel studies, niet allemaal keihard, die aantonen dat bijvoorbeeld zingen er voor zorgt dat mensen het gevoel krijgen dat ze de regie over hun leven houden.
Hmmmmkee… Maar op de Kanker in Beeld website valt bedroevende onzin te lezen:
Met je verbeelding kun je heel goed je innerlijke krachten ontdekken en inzetten. Dat helpt bij de verwerking van alles wat je meemaakt met de ziekte. Het is je tot steun bij behandelingen en kan je herstel bevorderen.
Nee dus. Kanker is een ziekte, die men soms wel en soms niet kan genezen met operaties, chemo en/of bestraling. Of de patiënt in een koor zingt en aan elfjes denkt, of zich met de gordijnen dicht opsluit in huis en alvast urnen gaat uitzoeken, heeft zeker invloed op de levenskwaliteit maar niet op het al dan niet aanslaan van de behandeling. Wensdenken is begrijpelijk, maar de positief-denken-voor-genezing terreur opdringen en legitimeren met zulke verkapte advertorials, daar moet een serieus nieuwsmedium zich niet aan wagen.
Beeld: Serenade voor Katheter, Operatiekamer en Orkest
