Het Europees Parlement vergadert deze week plenair in Straatsburg. Alle Europarlementariërs komen bij elkaar om… ja waarom eigenlijk? Laten we kijken naar de weekagenda. Journalisten ontvangen deze agenda wekelijks van het voorlichtingsbureau van het Europees Parlement. Deze is zeer vakkundig gemaakt: als er onderwerpen in het Europees Parlement besproken worden die eventuele publieksinteresse zouden kunnen oproepen, staan ze standaard vermeld met alle achtergrondinformatie die een journalist nodig kan hebben.
Deze week heeft het Europees Parlement zes onderwerpen voor de media in de aanbieding. Ondanks de importantie van deze thema’s, laat de weekagenda vooral zien waarom het Europees Parlement meer draait om symboliek dan om daadkracht.
Belastingontduiking staat meer dan ooit op de politieke agenda sinds journalisten onthulden dat multinationals massaal belasting ontduiken. Het Europees Parlement stemt deze week over de instelling van een commissie die hier onderzoek naar gaat doen. De meerderheid van de fracties wil dat onderzocht wordt of Europese regels zijn overtreden op het gebied van witwassen, belastingontduiking en belastingvermijding. Over een jaar komt er een rapport uit en… daar hoeft niemand iets mee.
De Europese Commissie heeft een investeringsfonds in het leven geroepen onder de naam ‘Juncker plan’. Er zouden door dit fonds meer publieke en private investeringen in de economie moeten komen. De Commissie kwam enkele dagen geleden met een eerste evaluatie. De Commissie wil de looptijd van het fonds verlengen en de beschikbare middelen voor het MKB vergroten. Deze week gaat het Europees Parlement daarover debatteren en dat levert ongetwijfeld allerlei meningen op.
De migratiecrisis is nog verre van opgelost en daarom komt de Europese Commissie met een plan om de oorzaken van migratie op te lossen. Het plan is onder andere door Frans Timmermans voorbereid. Een van de voorstellen is dat er meer investeringen moeten komen in de landen waar vluchtelingen vandaan komen, met name in Afrika. Als het allemaal doorgaat, moeten daar EU-fondsen voor beschikbaar komen. Ook hier gaat het Europees Parlement over debatteren, maar iedereen weet dat de lidstaten het migratiebeleid bepalen en niet het Europees Parlement.
Het Europees Parlement is al een aantal jaar bezig de Europese Commissie onder druk te zetten om wetenschappelijke criteria te publiceren om de verstorende werking van hormoonverstorende chemicaliën vast te stellen en tegen te gaan. Over deze kwestie is al veel gepraat. Het Europese Hof van Justitie bepaalde bijvoorbeeld al eerder dat de Commissie deze informatie volgens haar eigen wetgeving moet publiceren. Dat doet de Commissie dus niet. Het Europees Parlement gaat nog maar eens een oproep doen om hiertoe over te gaan.
Het Europees Parlement gaat praten over oneerlijke handelspraktijken van supermarkten ten opzichte van boeren. Er zouden eerlijkere en transparantere relaties moeten komen tussen voedselproducenten, handelaren en distributeurs en zo zouden verspilling en overproductie tegengegaan moeten worden. Het Europees Parlement gaat donderdag stemmen over een niet-bindende resolutie over dit onderwerp. Niemand heeft om die resolutie gevraagd en dus is direct duidelijk wat ermee gaat gebeuren.
Het Europees Parlement gaat tenslotte ook nog stemmen over een wetgevend voorstel wat daadwerkelijk ingevoerd gaat worden als de Europarlementariërs er hun goedkeuring aan geven. Er komen nieuwe regels die het vrije verkeer van personen gemakkelijker moeten maken door de controle op de echtheid van geboorte- en huwelijksaktes uit andere EU-landen te vergemakkelijken. U leest het goed: als het Europees Parlement goedkeuring geeft aan deze regels, komen ze er ook echt.
Het Europees Parlement is het enige EU-orgaan wat door burgers is gekozen en eurofielen wijzen er graag op dat de macht ervan de laatste decennia enorm is toegenomen. Het Europees Parlement moet nu vaak instemmen met wetgeving. Toch kan men de nationale situatie nog lang niet projecteren op de EU: als de Tweede Kamer iets zegt, is dat meestal doorslaggevend voor wat er gaat gebeuren. Als het Europees Parlement iets zegt, is dat bijna nooit doorslaggevend want ze is slechts een van de spelers.
De weekagenda van het Europees Parlement laat precies dat zien: een zoveelste oproep iets aan hormoonverstorende stoffen te doen, een debat over migratie, een rapport over belastingontduiking en een resolutie voor eerlijker handel: niemand hoeft er iets mee. Als de Europese Commissie ernaar luistert kan ze er mooie sier mee maken – “wij luisteren naar de burger” – maar als ze niet wil luisteren wordt ze niet naar huis gestuurd. Het Europees Parlement kreeg meer macht en produceert meer meningen dan ooit, maar ze nog steeds grotendeels symbolisch.
Chris Aalberts doet onder de titel #Bruslog – Brusselse logica – verslag van Europese politiek in Brussel, in Den Haag en in het land.
