Het feminisme heeft de westerse beschaving ernstig verzwakt. Door vrouwen in een mannenrol te drukken is de kans verkeken een hoger beschavingspeil te bereiken. In deze bijdrage wil ik eerst de verkeerde veronderstellingen van de feministische beweging verduidelijken. Daarna wordt aangegeven welke rol vrouwen kunnen spelen om een nieuw elan te geven aan Europa. Vrouwen moeten worden bevrijd van een opgedrongen rol die hen niet past. Hierdoor wordt de weg geopend naar een meer harmonieuze en daadkrachtige samenleving.
Hoeveel vrouwen lijden niet in de rol waarmee ze zitten opgescheept door de zogenaamde vrouwenemancipatie? Bij emancipatie denkt men algauw dat vrouwen manwijven moeten worden. Ook berust het feminisme op de verkeerde aanname dat man en vrouw gelijk zijn.
Uiteraard gaan velen hysterisch gillen bij de uitspraak dat man en vrouw niet gelijk zijn. Allerlei visioenen duiken op van mannen die vrouwen onderdrukken en vrouwen die hun plekje krijgen bij het aanrecht en de zorg voor de kroost. Mijn stelling vergt daarom enige toelichting. Niemand zal ontkennen dat er biologische verschillen zijn tussen mannen en vrouwen. Dat geldt niet alleen voor de genitaliën, de borsten en de spiermassa, maar ook voor de hersenen die bij vrouwen 150 gram minder wegen. Het zij zo. Is er dan helemaal geen verschil op psychologisch vlak? Het zou wel heel raar zijn dat de verschillen exclusief biologisch zijn, vooral omdat de mens een eenheid is waarin het biologische en het psychische innig met elkaar verweven zijn. Alleen al het feit dat vrouwen fysiek zwakker zijn dan mannen, moet een invloed hebben op hun psyche.
Het feminisme pleit voor gelijke rechten op juridisch, politiek, economisch, sociaal en cultureel vlak. Dat klinkt zeer aannemelijk. Toch legt dit de basis voor stagnatie en verval. Het gaat om de vraag wat de essentie is van een menselijke samenleving. Wordt de samenleving gedragen door de interacties tussen mensen op politiek, sociaal, economisch en cultureel vlak? Of wordt de samenleving gedragen door mannen en vrouwen die met elkaar een huwelijksrelatie aangaan? De feministen doen precies hetzelfde als dominante mannen: zij willen de macht veroveren in de publieke ruimte. De betekenis van de huwelijksband en het gezinsleven wordt door hen gemarginaliseerd. Dit laatste ondergraaft en verzwakt de samenleving.
De situatie in islamitische landen en in zwart Afrika kan mijn standpunt verduidelijken. In die landen worden vrouwen zwaar onderdrukt en zij spelen een ondergeschikte rol. In deze samenlevingen gaat het voornamelijk om de macht. Diegenen die de macht hebben willen dit voortdurend bevestigen door hun landgenoten onder de knoet te houden, desnoods met onvoorstelbare wreedheid. Hierdoor hebben vrouwen nauwelijks invloed. Dat is ongetwijfeld de belangrijkste oorzaak van de economische en culturele achterstand van die landen. Een simpel voorbeeld kan dit verduidelijken: de eerste levensjaren zijn voor kinderen van cruciaal belang voor de intellectuele ontwikkeling. Niet of nauwelijks opgeleide moeders, die in die levensperiode een centrale rol spelen, stimuleren hun kinderen te weinig. Hierdoor lopen de meeste kinderen een niet meer in te halen achterstand op. Dit geldt trouwens ook voor veel allochtone kinderen in onze landen.
Wat bewijst deze verklaring van de achterstand van islamitische en Afrikaanse landen? Vrouwen spelen een cruciale rol in de ontwikkeling van hun kinderen en in de overdracht van normen en waarden. Een stabiele huwelijksband maakt dit mogelijk. Dat zoveel zwarte mannen het laten afweten en hun vrouwen aan hun lot overlaten is een ramp voor die cultuur. Een sterker bewijs voor de fundamentele rol van het gezin als hoeksteen van de samenleving is niet te vinden.
In tegenstelling tot landen waar vrouwen onderdrukt worden, projecteren vrouwen in het gefeminiseerde Westen hun behoefte aan zorg verlenen in de publieke sector. Zij verwarren macht met zorg. Hierdoor raakt de samenleving steeds verder gepolariseerd. Een recent voorbeeld is de heilloze weg die de kinderloze Angela Merkel heeft gevolgd door zorg te verwarren met machtspolitiek en kansloze vluchtelingen zomaar te verwelkomen. In ons land menen de dames en de verwijfde mannen van Groenlinks dat de samenleving één grote familie is waar iedereen welkom is. Dat de anderen ondertussen meer en meer de macht overnemen ontgaat hen.
Willen we ooit oorlogen en geweld doen afnemen in de wereld, dan zullen we een samenlevingsmodel moeten kiezen waarin niet de machtsrelatie centraal staat, maar de huwelijksband tussen man en vrouw. In dit geval staat de publieke ruimte in dienst van het gezin en niet omgekeerd. Dit is de ware betekenis van het gezin als hoeksteen van de samenleving. Hierna wil ik onderzoeken wat de betekenis is van de vrouw in een samenleving waarin het gezin weer centraal staat.
Het feminisme maakt de fundamentele fout de man-vrouw relatie in het huwelijk gelijk te stellen met een sociale relatie. In het huwelijk gaat het niet om de macht. Man en vrouw vormen een eenheid. Ze spreken een gemeenschappelijk taal, bijvoorbeeld als gezegd wordt ’Mijn vrouw en ik denken dat … ’ of ’Ik wil dit, maar mijn vrouw vindt dat …’. De sociale taal of de taal in de publieke ruimte en de taal tussen gehuwden is niet te vergelijken. Sociale relaties zijn oppervlakkig en berekenend. Tussen man en vrouw gaat het om intimiteit, om een diepe band met elkaar. Hier moet niet ’politiek correct’ worden gesproken. Man en vrouw verwachten van elkaar waarachtigheid en eerlijkheid.
Éric Smilevitch, een rabbijn die in Straatsburg een joods studiehuis leidt, wijst erop dat in de Bijbel alleen bij de schepping van de vrouw een verklaring wordt gegeven. Zij wordt geschapen opdat de mens niet alleen zou zijn en een steun zou hebben. Zij is iemand die zich tegenover hem stelt en een positie inneemt. Waarom wordt precies bij de vrouw een verklaring gegeven? Volgens Smilevitch is dit om aan te duiden dat er iets onvolmaakt is in de mens. Een biologische verklaring is hier onvoldoende. Het gaat niet alleen om de voortplanting. Bij de menselijke paarvorming gaat het vooral om het psychische, namelijk om de gehechtheid tussen de partners die leidt tot een duurzame band en eenzaamheid opheft. De man-vrouw relatie berust op wederzijdse goedkeuring. Het gaat om vrijheid en redelijkheid. Als de vrouw herleid wordt tot haar biologische functie, dan is de weg vrij voor onderdrukking en wordt het sociale en politieke domein een exclusiviteit voor de mannen.
Wat leert ons deze talmoedische wijsheid? Als vrouwen hun plaats opeisen in de mannenwereld, dan beklemtonen zij dat het sekseverschil puur biologisch is. Psychologische verschillen worden verdrongen. Het sekseverschil moet worden verdrongen van haar betekenis om emancipatie te realiseren. Het opgeven van het specifiek vrouwelijke is de prijs die moet worden betaald om een gelijke plaats in te nemen in de samenleving, maar dan als aseksueel wezen.
De Bijbel biedt een ander inzicht: het gaat tussen man en vrouw niet om strijd om de macht, maar om eenheid. De een is er voor de Ander. Die Ander is geen projectie van het ik, als een alter ego, maar wordt erkend als verschillend. Eenheid in verscheidenheid. In de terminologie van Emmanuel Levinas: de Ander wordt het centrum van het ik, wat neerkomt op een ik dat leeft voor en door de Ander. Vanzelfsprekend moet dit wederkerig zijn in een huwelijksrelatie.
Wil ik nu de vrouw terug in de keuken en bij de kinderkroost? Neen, mijn analyse komt er op neer dat de man terugkeert naar het gezin. Dus niet meer het werk buitenshuis centraal stellen, maar de huwelijksband en het samen opvoeden van de kinderen. In deze tijd moet dit realiseerbaar zijn. Het is onbegrijpelijk dat ondanks de fantastische technologische ontwikkelingen mensen nog zoveel moeten werken, onder grote druk, en bovendien nog uren moeten verspillen aan woon-werkverkeer. Doordat alleen nog de (economische) macht telt, zijn er geen grenzen meer aan onze hebzucht.
Mijn voorstel is dat alle werknemers drie dagen op het werk zijn en twee dagen thuiswerken. Voor beroepen waar dit niet realiseerbaar is, zijn er andere oplossingen te bedenken, zoals aangepaste shifts. In een volgende fase moeten we streven naar een 18-urige werkweek. Deze arbeidstijd maakt een evenwichtige verdeling tussen vrouwen en mannen in allerlei functies mogelijk en zelfs noodzakelijk. Als dit gerealiseerd is kunnen de gezinstaken en de opvoedingsverantwoordelijkheid evenwichtig worden verdeeld tussen man en vrouw. Nog belangrijker is dat we dan meer aandacht kunnen besteden aan het meest zinvolle in een mensenleven: de hechte en stabiele band tussen man en vrouw die elkaar kunnen vertrouwen, elkaar ondersteunen en elkaars eenzaamheid opheffen.
Het gaat niet zozeer om mannen versus vrouwen, maar om het mannelijke versus het vrouwelijke. Het mannelijke staat voor rationaliteit en macht. Het vrouwelijke voor zorg en verantwoordelijkheid. Overwicht van het eerste leidt tot oorlog, hebzucht en destructie van ons ecosysteem. Is het vrouwelijke te overheersend dan lopen we het risico ons te moeten onderwerpen aan anderen die wereldheerschappij nastreven. Alleen een evenwicht tussen het mannelijk en het vrouwelijk principe leidt tot beschaving. De feministen hebben dit niet begrepen. Emancipatie is in wezen uitsluiting van het vrouwelijke.
Een nieuw en sterk Europa zal niet tot stand komen vanuit Brussel, maar wordt opgebouwd vanuit de gezinnen die er het fundament van vormen. Het gezin legt de basis van verbondenheid met elkaar. In een stabiel gezin waar zowel vader als moeder voldoende aanwezig zijn, kunnen kinderen zich ontwikkelen tot verantwoordelijke burgers. Daar vinden we de motivatie voor engagement en om te werken aan een sterk Europa. Het nieuwe feminisme zal gericht moeten zijn op een herwaardering van het gezinsleven.
