Het is u wellicht ontgaan, maar het was zaterdag Roze Zaterdag. Het normaliter provinciale evenement in steden waar nauwelijks homo’s te vinden zijn als Den Bosch of Gouda, streek dit jaar neer in Amsterdam. Of het echt nodig is dat deze dag hier wordt gehouden is twijfelachtig: Roze Zaterdag is het begin van de twee weken durende Europride, een soort Europese variant van de Gay Pride die tegelijk met diezelfde Europride plaatsvindt. Er is in dezelfde week ook nog een ander homofestival: Milkshake. Het woord spreiding kent men in Amsterdam niet.
Een reportage.
Roze Zaterdag begint met een religieuze dienst in het Vondelpark. Aan deze dienst blijken minstens zoveel organisatoren verbonden als er evenementen zijn. De dienst wordt gehouden door de Nederlandse Christelijke LHBT-beweging, de Protestantse Kerk in Amsterdam en het Europese Forum voor LHBT-Christenen. LHBT-predikant Wielie Elhorst noemt nog een lijstje op met nog meer organisatoren. Ook is er een gospelkoor uitgerukt, zijn er acteurs en is er een Djembé-meneer die op een trommel slaat.
Om elf uur zijn er zo’n honderd homo’s en lesbo’s aanwezig. Alle stereotypen zijn er: vrouwen met gemillimeterd haar, dikke harige mannen in leren pakken en extreem dunne twintigers in strak zittende shirtjes. Het merendeel van de aanwezigen is hier rond de vijftig. Of de viering echt belangrijk is voor anderen dan de aanwezigen, is niet helemaal duidelijk: de Gemeente Amsterdam wordt hier alleen vertegenwoordigd door het roze D66-raadslid Jan-Bert Vroege, die voor de gelegenheid een diagonaal-gestreepte stropdas in regenboogkleuren heeft omgedaan.
De viering is een mengelmoesje van allerlei religies. Er is een ingewikkeld toneelstukje over het Jericho-verhaal dat door LHBT-acteurs van een kunstzinnige roze invalshoek wordt voorzien: “muren moeten worden afgebroken, want anders is er geen vrijheid”, leren we. Meerdere keren komt een gospelkoor – gekleed in alle felle kleuren die maar te bedenken zijn – uit Amsterdam Zuidoost a capella een lied zingen. Ook is er een interview met Krzysztof Charamsa, een priester die in Rome uit de kast kwam en toen uit zijn ambt werd gezet.
Charamsa is duidelijk het hoogtepunt van deze ochtend. Hij vertelt over zelfhaat, acceptatie, coming-out en jezelf zijn. Hij zegt een beter christen te zijn dan voor zijn coming-out. Luid applaus, maar de exacte relatie tussen zijn seksualiteit en zijn geloof blijft vaag. Hij noemt de Rooms-Katholieke Kerk “homofoob” en is kritisch over het lot van de vele homoseksuele priesters. Maar wat zijn positie ten aanzien van dat geloof nu exact is, blijft in nevelen gehuld. Zo lijkt Charamsa op de vele halfslachtige katholieken die Nederland rijk is.
Wat precies de relatie is tussen het geloof van Charamsa en de Heilige Schrift – waar toch al enige honderden jaren uit wordt geconcludeerd dat homoseksualiteit een zonde is – blijft onduidelijk. Er wordt ook niet naar gevraagd, maar het applaus is er niet minder om. Voor verdieping moeten we maar naar een andere bijeenkomst met Charamsa komen, leren we, want diezelfde middag zal hij nog eens uitgebreider ergens anders spreken.
Hier is een voorkeur voor een verhaal wat alle aanwezigen al kennen: het met vallen en opstaan accepteren van de eigen homoseksuele identiteit. Dit verhaal kan overal verteld worden en hier doet men dit nog eens dunnetjes over. Het heeft niks met geloof te maken want ook atheïsten maken dit proces door. Gelovige homo’s krijgen bij deze dienst geen enkele nieuwe dan wel bestaande visie op de relatie tussen homoseksualiteit en geloof aangeboden. Zo blijft de spanning gewoon bestaan: “Het geloof is weleens homofoob, maar we geloven toch”, lijkt de strekking.
Deze dienst is de eerste uit een hele rij bijeenkomsten in het kader van de ‘Religious Pride‘. Christenen, de Evangelische Beweging, Lutheranen en Joden bieden allemaal de mogelijkheid te reflecteren op de vraag hoe homo’s onderdeel kunnen zijn van religies die niet bepaald de motor achter de homo-emancipatie zijn. Natuurlijk staat nog te bezien hoe diep de reflectie van al deze gelovigen zal zijn, maar ze doen in ieder geval een poging. De religie met een groeiende aanhang in Amsterdam is immers in geen velden of wegen te bekennen. Dat blijft de komende twee weken zo.
“Zou dit geen mooi PR-moment zijn geweest om te laten zien dat Wilders totaal ongelijk heeft?”, vraag ik een lokale D66’er. “Welke religie mist hier dan?”, vraagt hij.
