Iedereen die ook maar de geringste twijfel uit over een antropogene invloed op de ontwikkeling van het klimaat, wordt niet zelden om de oren geslagen met het ’97 procent-mantra’: 97 procent van de klimaatwetenschappers zou het erover eens zijn dat de mens voor minstens 50 procent verantwoordelijk is voor een opwarming van het klimaat.
In één moeite door wordt daar vaak de conclusie aan verbonden dat fossiele brandstoffen zouden moeten worden uitgebannen, ja zelfs illegaal moeten worden gemaakt. Die conclusie is op z’n zachtst gezegd niet erg realistisch, al was het bijvoorbeeld maar omdat je ontwikkelingslanden berooft van hun voornaamste energiebron. Dat gaat dan ook niet gebeuren. Laten we ons daarom concentreren op de 97 procent-claim.
Bijna niemand die met die 97 procent komt aanwaaien heeft enig idee hoe dit soort onderzoeken wordt uitgevoerd. Het komt erop neer dat een onderzoeker wetenschappelijke publicaties classificeert naar aanleiding van een door hem vooraf bepaalde onderzoeksvraag.
In dit specifieke geval gaat het om klimaatalarmist John Cook, die een website bestiert die met niet aflatende ijver allerlei rampen in het vooruitzicht stelt als we niet als de bliksem van de wind gaan leven. De samenvatting van Cook’s onderzoek luidt als volgt:
“Cook concludeert dat 97 procent van de bestudeerde publicaties bevestigen dat de aarde opwarmt en dat antropogene broeikasgassen de belangrijkste oorzaak zijn.”
De belangrijkste oorzaak betekent hier: meer dan 50 procent. Dat lijkt een duidelijke zaak. Het probleem is echter dat er weinig van klopt.
Bij een falsificatiepoging bleek dat slechts 1,6 procent van de publicaties expliciet bevestigden dat meer dan 50 procent van de opwarming een antropogene oorzaak heeft. Waar komt die 97 procent dan vandaan? Cook had een categorie gemaakt die hij ‘expliciete bevestiging zonder kwantificatie’ noemde. Eenvoudig gezegd: er wordt geen percentage in genoemd. Die publicaties laten dus in het midden of een antropogene oorzaak 1 procent of 100 procent van de opwarming beslaat.
Daarnaast had hij een tweede categorie in het leven geroepen, die hij ‘impliciete bevestiging’ had gedoopt. Hierin verzamelde hij alle publicaties waarin gezinspeeld werd op antropogene oorzaken, dus waarin nog meer slagen om de arm werden gehouden. Cook nam vervolgens beide categorieën met opgewekt gemoed mee in zijn conclusie en kwalificeerde ze als bevestigend voor zijn stelling, hetgeen ze niet zijn.
Sinds Cook’s studie gepubliceerd is hebben legio auteurs van de onderzochte stukken geprotesteerd tegen Cook’s bevindingen en de interpretatie van hun artikel.
Zo zegt dr. Richard Tol: “Cook heeft 10 van de 122 stukken gelezen die ik over het onderwerp heb gepubliceerd. In vijf gevallen is er sprake van misinterpretatie, en vier van die vijf worden gekwalificeerd als bevestigend voor zijn stelling, terwijl ze in werkelijkheid neutraal zijn.” Of dr. Nicola Scafetta, die tot de groep natuurkundigen behoort die de zon een grotere rol toedicht dan antropogeen kooldioxide: “Mijn artikelen beargumenteren dat 40 tot 70 procent van de opwarming sinds 1900 is veroorzaakt door zonneactiviteit. Cook’s interpretatie is volledig incorrect.” En dr. Nir Shaviv: “De wetenschap is geen democratie. Zelfs als de meeste wetenschappers iets vinden, hoeft het nog niet correct te zijn. Maar dit terzijde. Cook’s bevindingen over mijn publicaties zijn domweg onjuist.”
De 97 procent-claim van Cook heeft echter zijn weg gevonden in het publieke debat en is voor iedereen die er geen verstand van heeft een welkom instrument geworden om sceptici terecht te wijzen. Zelfs mensen als Barack Obama en John Kerry schermen ermee en voegen er uitspraken aan toe als ‘gevaarlijke opwarming’, een terminologie die zelfs in Cook’s studie nergens voorkomt.
Maar de meeste mensen nemen nou eenmaal niet de moeite om verder te kijken dan hun ideologische neus lang is. Ze omarmen alles wat een door hen gekoesterde doctrine bevestigt en diskwalificeren andersdenkende wetenschappers als ‘ontkenners’.
Er is een wetenschappelijke consensus over de theorie dat antropogeen kooldioxide mogelijk enige invloed heeft op een mogelijke opwarming van de atmosfeer, maar 97 procent is domweg een onjuist en cosmetisch percentage. Het is, zoals de Fransen zeggen, fabricated. Bovendien is consensus een zaak van de politiek. In de wetenschap betekent een consensus alleen dat er een consensus bestaat. De klimaatdiscussie is een schoolvoorbeeld van het gevolg van gepolitiseerde wetenschap. Maar politieke en levensbeschouwelijke idealen hebben in de wetenschap niets te zoeken.
