Jan Roos wordt lijsttrekker van Voor Nederland, de PVV-afsplitsing die eerder Bram Moszkowicz als lijsttrekker had. Het was meteen nieuws. Zoveel aandacht als Roos opwekt, zo stilletjes kondigde een VVD-Kamerlid dezelfde dag haar vertrek aan. Anne-Wil Lucas gaat 7 september de Kamer uit en kreeg met dat nieuws alleen wat regionale aandacht. Wat moeten we er eigenlijk van vinden dat een Kamerlid voortijdig vertrekt en dat dat vrijwel niemand boeit? En wat moeten we vinden van Roos, die het verschil tussen een fractievoorzitter en een lijsttrekker niet weet?
De aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen is in volle gang. Dit is de periode dat politieke carrières worden gemaakt of gebroken. Achter de schermen denken partijleden na of ze zich willen kandideren. Anderen overwegen zelf een partij op te richten. Bestaande Kamerleden denken na over hun toekomst en vluchten soms schichtig weg, zoals Anne-Wil Lucas en PvdA-er Tanja Jadnanansing. Ook zij neemt binnenkort vrijwel onopgemerkt de benen.
In de huidige mediacratie krijgen we weinig mee van dit rommelige proces naar de verkiezingen. We zien vooral lijsttrekkers op allerlei streng geregisseerde mediamomenten: speeches bij partijcongressen, talkshows en verkiezingsdebatten. Rutte praatte dit weekend met de Telegraaf en Emile Roemer mocht gisteren bij Pauw aanschuiven. De verkiezingen gaan echter over 150 zetels. De meeste kandidaten zult u nooit zien: zij moeten vechten om aandacht. Wist u dat Anne-Wil Lucas bestond? Ook het lijsttrekkerschap van Jan Roos haalde maar met moeite de website van RTL Nieuws.
Volgens veel media zijn de meeste kandidaten – behalve de prominenten – oninteressant. Toch bevolken diezelfde oninteressante kandidaten straks de overgrote meerderheid van de Kamerzetels. Sommigen van hen halen de schijnwerpers van de grote media nooit, ook niet als ze eenmaal verkozen zijn. Denk eens na hoeveel PvdA-Kamerleden u kent. Er zijn er 36 van. Is het niet raar dat u nooit iets leest over al die kandidaten die straks wel beslissen over het beleid? Is er meer dan alleen dat lijstje vaste namen dat bij Pauw opdraaft?
Het zijn vaak juist individuele politici die het verschil maken. Maak je je druk over de vraag of Nederlandse waarden in het onderwijs nog wel een rol spelen? Dan is Harm Beertema (PVV) een goede keus. Wil je een Kamerlid met Turkse roots die zich kritisch uitlaat over Erdogan en de arrestatie van Ebru Umar, dan is Keklik Yucel (PvdA) perfect. En als je vindt dat racisme in Nederland onvoldoende wordt erkend, verdient Sylvana Simons (Denk) je stem. Zijn er meer van dit soort kandidaten die individueel het verschil proberen te maken? Dat wil ik de komende tijd uitzoeken.
In dit project wil ik naar deze onbekende kant van de verkiezingscampagne kijken: wie doen er allemaal mee? Hoe proberen deze kandidaten zich te onderscheiden? Hoe kwamen ze aan hun plek op de kandidatenlijst? Hoe overtuigen ze burgers dat ze hun hoop voor de toekomst zijn? Of kunnen ze beter braaf achter hun lijsttrekker blijven staan en hopen dat die goed scoort? Is het misschien beter de media gewoonweg te mijden, zoals Anne-Wil Lucas jarenlang zo succesvol deed?
In dit project ligt de nadruk niet op de beleidsdetails uit de verkiezingsprogramma’s. We weten al dat die straks nauwelijks een rol spelen in de formatie. Dan overheerst het compromis. We gaan niet kijken naar peilingen die tot op de laatste dag kunnen veranderen. En we gaan al helemaal niet speculeren over coalities, want die zijn even onzeker als diezelfde peilingen. En we gaan ook de luchtballonnetjes met ‘leuke dingen voor de mensen’ van lijsttrekkers negeren. We gaan kijken naar de mensen die je vertrouwen wel, of juist helemaal niet verdienen, op 15 maart 2017.
Deze verslaggeving is net als die van afgelopen jaar over Brussel gratis voor iedereen te lezen bij ThePostOnline, maar het maken ervan kost gewoon geld. Voor dit project wil ik wekelijks minimaal twee artikelen schrijven, die ik na de verkiezingen verwerk tot een kort boek. Dat lijkt gratis maar is het niet. Daarom vraag ik je net als vorig jaar om financiële steun. Je kunt dit keer een bijdrage leveren via Voor de Kunst. Er staat nog een tegenprestatie tegenover ook.
Chris Aalberts is dit half jaar de verkiezingsverslaggever van ThePostOnline. Deze journalistiek kost geld. Daarom ontvangt hij graag uw donatie.
