De verkiezingscampagnes zijn begonnen en ook het CDA roert zich. De partij presenteerde onlangs de kandidatenlijst en is druk doende een verkiezingsprogramma te schrijven. Afgelopen zaterdag vond daarom “de grootste brainstormsessie uit de CDA-geschiedenis” plaats: “CDA1000”. In Amsterdam bespraken duizend leden allerlei voorstellen en stemden daar vervolgens over. De resulterende vijftien voorstellen worden allemaal in het CDA-verkiezingsprogramma opgenomen. De vraag is natuurlijk: wat levert zo’n dagje brainstormen op?
Het CDA wil werkgevers stimuleren om meer mensen in vaste dienst te nemen. De economie moet gericht zijn “op de lange termijn, op kwaliteit en op een eerlijke prijs” en dus op “maatschappelijk verantwoord ondernemen, duurzaamheid en innovatie”. Ook wil het CDA “een individueel scholingsbudget voor elke werknemer”. Het CDA wil jonge gezinnen helpen met flexibel verlof en flexibele werktijden om werk, zorg en gezin beter te combineren. Financiële regelingen voor gezinnen met kinderen moeten worden vereenvoudigd.
Het intrappen van open deuren gaat nog even verder. Er is groeiende tweedeling en om jongeren gelijke opleidingskansen te geven moet er een opvolger komen voor het leenstelsel. Waarden en normen zijn niet vrijblijvend: “verworven vrijheden worden begrensd door verantwoordelijkheid en zorg voor elkaar”, meldt het CDA. De polarisatie moet worden tegengegaan en er is meer verbinding nodig. Waarden en normen moeten via de opvoeding en het onderwijs worden doorgegeven. Er moet aandacht zijn voor burgerschap op alle onderwijsniveaus.
Bij de zorg wil het CDA maatwerk en kleinschaligheid en dus niet zozeer schaalvergroting, bureaucratie en marktwerking. De stad en de regio zijn volgens het CDA sowieso heel belangrijk want Den Haag is niet de plek waar alles maar bepaald wordt. Het CDA wil ook meer ruimte voor artsen en verpleegkundigen om zelf verantwoordelijkheid te kunnen nemen op basis van hun eigen vakmanschap. Gezondheidspreventie is volgens het CDA de beste manier om de zorgkosten niet te laten exploderen.
Van de vijftien ideeën van “CDA1000” zijn er hooguit drie die wellicht geen massale steun zullen krijgen: het verschil tussen ZZP’ers en vaste krachten moet worden verkleind, er moet een minister voor Familie en Gezin komen en er moet een maatschappelijke dienstplicht worden ingevoerd. De rest van de ideeën zijn zo algemeen dat vrijwel niemand er tegen is. Zou dit wellicht de reden zijn dat het CDA enthousiast meldt dat de bijeenkomst een groot succes was? Niemand bij deze brainstormsessie loopt de programmacommissie van het CDA voor de voeten.
De vraag wat partijleden over het eigen verkiezingsprogramma te zeggen hebben is pregnant. Bij D66 is het programma zo dik dat leden er geen grip op kunnen krijgen zodat de programmacommissie hen altijd kan aftroeven met superieure kennis. Voorstellen zijn in theorie wel amendeerbaar, maar het aantal voorstellen is zo overvloedig dat het een studie op zich vereist om te weten wat D66 allemaal voorstelt, laat staan voor meerdere voorstellen met alternatieven te komen en leden op te roepen alle amendementen op die talloze terreinen te steunen.
Het CDA doet het aanzienlijk beter door de leden uit te nodigen te brainstormen over allerlei thema’s en de hieruit voortkomende ideeën ook echt te gebruiken. Maar de opbrengst van de dag kan alleen maar teleurstellend zijn omdat er heel veel algemene ideeën en al bestaande CDA-standpunten uitkomen. Als de partij vervolgens meldt blij te zijn met de opbrengst, is men vooral blij met het eigen gebaar naar de leden. Men kan nu beweren dat de leden meer dan ooit invloed op het programma hebben gekregen.
De oorzaak is natuurlijk de vraag die het CDA aan haar leden heeft gesteld. Een open vraag wat leden “de belangrijkste vraagstukken en oplossingen vinden” levert – verrassing – allemaal CDA-standpunten op want er zaten alleen CDA-leden aan tafel. Men had natuurlijk ook vragen kunnen stellen waar echt antwoord op nodig is. Welke normen en waarden wil het CDA precies verdedigen? Hoe ziet het naar elkaar toegroeien van vaste banen en ZZP’ers eruit? Wat houdt dat in? Hoe uitvoerbaar is die maatschappelijke dienstplicht en wat is het CDA-alternatief voor het leenstelsel?
Het CDA weet natuurlijk ook wel dat die vragen om een antwoord smeken. Kennelijk is men er niet gerust op dat de leden met de juiste antwoorden komen.
Chris Aalberts (ChrisIsErbij) is dit half jaar de verkiezingsverslaggever van ThePostOnline. Deze journalistiek is gratis te lezen maar kost wel degelijk geld. Daarom loopt er een crowdfundingactie. Het eerste doel van de actie is inmiddels bereikt. Maak ook het tweede doel mogelijk. Doneer nu.
