Het eerste debat in de Amerikaanse presidentsverkiezingen tussen Hillary Clinton en Donald Trump was zoals verwacht fel. Trump begon sterk toen het over onder meer over internationale handelsverdragen ging, maar Clinton had duidelijk inhoudelijk meer kennis.
Trump kwam in het eerste half uur goed uit de verf met zijn boodschap over de economie. Hij hekelde de politieke elite in de Verenigde Staten – Clinton voorop – en hamerde erop dat hij het vertrek van bedrijven en banen zou tegengaan. Clinton raakte hier af en toe verstrikt in details en over het verschil tussen haar vroegere en huidige standpunten.
Het laatste uur verliep minder fortuinlijk voor Trump. Hoewel hij niet zo explosief was als sommigen van tevoren verwachten, hapte hij bijna elke keer als Clinton hem uit de tent probeerde te lokken. Clinton hekelde onder meer Trumps uitspraken over vrouwen. “Dit is een man die vrouwen varkens en honden heeft genoemd.” Trump hapte en zei dat komiek Rosie O’Donnell erom vroeg toen hij haar een varken noemde.
Debatleider Lester Holt hield zich grotendeels afzijdig, maar de paar keer dat hij Trump met diens eigen uitspraken of onbetwistbare feiten confronteerde viel de Republikeinse kandidaat Holt aan. Holt stipte onder meer aan dat Trump zich voorafgaand aan de invasie van Irak in 2003 voor de oorlog had uitgesproken, waarop Trump allerlei moeilijk te volgen zijwegen insloeg.
Ook toen het debat over Trumps verleden als een zogenoemde ‘birther’ ging – Trump trok jarenlang de afkomst van president Barack Obama in twijfel – leek de Republikeinse kandidaat zichzelf in de vingers te snijden. “Hij zette zijn eerste stappen in de politiek met deze racistische leugen”, zei Clinton. “Er was geen bewijs voor, maar hij ging ermee door.”
Trump bleef herhalen dat Clintons campagneteam in 2008 begon met de geruchten over Obama’s afkomst, een bewering die door talloze Amerikaanse media is ontkracht. Ook zei hij dat hij degene was die een einde maakte aan de ophef door Obama in 2011 te dwingen zijn geboortecertificaat openbaar te maken. Toen Holt aanstipte dat Trump ook jaren daarna Obama’s nationaliteit betwistte ging Trump opnieuw met de debatleider in discussie.
Over de gezondheid van Clinton rezen twijfels, na haar optreden bij de 9/11-herdenking. Zij leek toen flauw te vallen. Bij het debat leek ze ontspannen en gezond, en was er van fysieke zwakte weinig te merken.
Trump pakte niet hard door op het e-mailschandaal waar Clinton in verwikkeld is, misschien om zijn kruit droog te houden voor latere debatten. Clinton zou als minister van Buitenlandse Zaken mail hebben verstuurd vanaf een privéserver, dit is in de VS verboden bij staatscorrespondentie. Trump sneed het aan, maar Clinton counterde het behendig en draaide de discussie zodanig dat Trump in het defensief gedrongen werd over zijn zakelijke faillissementen.
CNN riep na een poll onder kijkers Clinton uit tot winnaar van het debat, waarbij moet worden aangetekend dat CNN onomwonden pro-Clinton is. Maar ook het Trump-minnende Fox News concludeerde dat Clinton leidend was in het debat en Trump reactief. Ook beklaagden zij zich over presentator Holt, die zou partijdig zijn en veel kritischer hebben opgetreden tegen Trump.
(ANP/TPO)
