Wie zijn de kandidaten voor de Tweede Kamer in maart 2017? Hoe word je Tweede Kamerlid? Elke week tot aan de Tweede Kamerverkiezingen gaat uw interviewer op bezoek bij diegenen op wie u in maart kunt stemmen. In de tweede aflevering: Diny Dop-Beverwijk (28), die zichzelf kandideerde voor het Kamerlidmaatschap voor D66. Zo snel als ze zichzelf kandideerde, zo snel was haar kandidatuur weer voorbij: ze werd afgewezen. De kans dat u nog op Diny kunt stemmen is uiterst klein geworden.
De start van deze rubriek begint met een vreemde vaststelling: de kandidaten voor het hoogste ambt van Nederland zijn een half jaar voor de verkiezingen bij veel partijen nog helemaal niet bekend. Bij D66 is de procedure om tot een lijst te komen nog in volle gang en dus kunnen Nederlandse kiezers nog helemaal geen kennis maken met de politici die straks voor D66 de Kamer zullen bevolken. En D66 is niet de enige: alleen CDA, SGP en SP hebben hun kandidatenlijst gereed. De vraag is daarmee: wie dienen zich in deze fase bij partijen aan om op de lijst te komen?
Onlangs sloot de kandidaatstelling bij D66. Een van de sollicitaties was van Diny Dop-Beverwijk (28). Uw interviewer ontmoette haar twee weken geleden in de lobby van Hotel Gooiland, een treurig, slecht onderhouden gebouw aan de rand van het centrum van Hilversum. Diny had haar sollicitatiebrief net af. Ze is twee en een half jaar lid van D66. “Ik ben lokaal begonnen en dan word je meegesleurd in de politiek,” vertelt ze.
Diny komt uit Eemnes, een gemeente vlak boven Hilversum met een kleine 9.000 inwoners. De gemeente is zo klein dat D66 er geen eigen afdeling heeft. Die heet hier “BEL”, een afkorting voor Blaricum, Eemnes en Laren, drie gemeenten waarvan de ambtelijke organisaties inmiddels zijn gefuseerd.
Diny coördineerde twee lokale campagnes en was bestuurslid van “D66 BEL”. Met dat laatste is ze gestopt omdat ze zich kandideerde voor de Tweede Kamer. Achteraf had ze bestuurslid kunnen blijven: deze week liet de kandidatencommissie al weten dat ze niet op gesprek mag komen: “er zijn ontzettend veel aanmeldingen binnengekomen met heel veel diversiteit en kwaliteit,” mailt Diny.
Diny vertelt dat ze in haar netwerk steeds te horen krijgt dat ze geschikt is om in de Kamer te gaan zitten. “Er wordt continu bij D66 gezegd dat het gemiddelde Kamerlid boven de veertig is, hoog opgeleid, blank en man.” Als D66 dat echt anders wil, kan men dat nu laten zien, denkt Diny, die weliswaar HBO-getuigschriften in haar bezit heeft, maar in de statistieken doorgaat voor “laag opgeleid”, een categorie die je weinig bij D66 aantreft. Dat is ook haar verkoopargument.
“Ik ben niet de gedroomde kandidaat en ik ben alles wat ze niet willen,” zegt Diny bescheiden. Ze is niet hoog opgeleid, heeft geen heel CV in de politiek en is ook niet landelijk bekend binnen de partij. “Is dat een voordeel?” vraagt uw interviewer, verwijzend naar het zeer academische en ambtelijke gehalte van de meeste D66’ers. “Dat is aan de commissie,” zegt Diny zelfverzekerd, die uitgebreid vertelt over gemeentelijke herindelingen, lokale democratie, de woningmarkt en de decentralisaties in de zorg. “Je opleiding zegt niets over hoe je in de politiek functioneert,” denkt ze.
Maar nog geen twee weken later blijkt D66 dat dus anders te zien. Zie hier hoe het gaat: het Kamerlidmaatschap is een hele gewone baan waarop je solliciteert, net als voor elke andere. De kandidaat is geheel afhankelijk van wat de kandidaatstellingscommissie van de brief en het CV denkt. Als je bent afgewezen, houdt het vrijwel zeker op. Dit verhaal herinnert ons aan een simpel feit: de meeste kandidaten halen de kandidatenlijst nooit, omdat ze in het eerste stadium worden afgewezen. Dat kandidaten zichzelf kandideren – of beter: solliciteren – zegt niets over hun geschiktheid in de ogen van hun partij.
Is Diny nu nog verkiesbaar? “Ik blijf wel onderdeel van de interne verkiezingen, dus als leden vinden dat ik alsnog op de lijst moet, dan kunnen ze op mij stemmen,” laat ze weten. Maar de kans dat dat gebeurt is klein. Deze manier om alsnog op de kandidatenlijst te komen staat eigenlijk alleen open voor mensen die een brede bekendheid hebben in de partij en de tijd en middelen hebben om intern voor zichzelf campagne te voeren. Anders is dit onbegonnen werk.
Zo leren we: in theorie kunnen gewone leden zonder partijnetwerk kandidaat worden, maar in de praktijk niet. De kandidatencommissie bepaalt wie wel of niet doorgaat. Dat geldt in ieder geval voor de afwijzing van de vele kandidaten die niet op de conceptlijst terechtkomen.
Chris Aalberts (ChrisIsErbij) is dit half jaar de verkiezingsverslaggever van ThePostOnline. Deze journalistiek is gratis te lezen maar kost wel degelijk geld. Doneer nu.