Op 18 december 2022 wordt Oranje Wereldkampioen voetbal. Er is maar één probleempje. Om de wereldbeker te winnen, zal Nederland bereid moeten zijn over lijken te gaan. Letterlijk. Het WK 2022 wordt namelijk gespeeld in de Golfstaat Qatar, waar eerder deze maand nog een oververhit maar duurbetaald WK Wegwielrennen werd gehouden. Het drukte ons met de neus op de feiten: Qatar was de slechtst denkbare keuze. Dat geldt ook voor het WK Voetbal en iedereen ziet het, behalve dan misschien Frank en Ronald de Boer, de gulzige voetbalambassadeurs van Qatar die geen gelegenheid onbenut laten om te benadrukken hoe goed het land zo’n kampioenschap wel regelt.
De autocratische emir van Qatar heeft het WK Voetbal 2022 gewoon gekocht. Moeilijk is dat niet. Corruptie is zowel het handelsmerk van Qatar als van de FIFA, de Wereldvoetbalbond. Het olie- en gasstaatje koopt alles wat te koop is. Hier een voetbalclub zoals Paris Saint-Germain, daar een warenhuis zoals het Londense Harrods, ginds een kunstwerk zoals De Kaartspelers van Cézanne. Qatar investeert in de auto-industrie (VW), de vastgoedsector (luxehotels in Frankrijk en Engeland), de bankensector (Barclays Bank), in lucht- en ruimtevaart (Airbus Group). En het koopt dus aan de lopende band sportevenementen op: in atletiek, handbal, voetbal, wielrennen – om maar wat te noemen. Allemaal sporten waar de modale Qatarezen niet om geven, maar die ze door de strot geduwd krijgen. Tot meerdere eer en glorie van hun emir en van de internationale sportbobo’s.
Is deze corruptie onvoldoende reden om het WK 2022 af te gelasten? De hitte dan misschien? Temperaturen boven de 40 graden in de zomer – het is misdadig. Volgens Sepp Blatter, de afgezette FIFA-voorzitter, is daaraan niet gedacht bij de toewijzing. Onwaarschijnlijk maar waar. Inmiddels is er met de kalender geschoven: van juni-juli naar november-december. Advocaten hebben er een mooi kluifje aan om alle spelerscontracten en tv-rechten te herzien en om nationale speelkalenders om te gooien. Qatar maakt van de sport een zooitje.
Een ranzig zooitje welteverstaan. Want wie bekommert zich om de mensen die de voetbalstadions, de vijfsterrenhotels, de hippe winkelcentra, de oogverblindende musea moeten bouwen? Ze komen onder meer uit Bangladesh, Nepal, de Filipijnen, India, Indonesië, Sri Lanka. “Moderne slaven” noemt Human Right Watch hen. Amnesty International heeft het over “systematische dwangarbeid” en “mensonwaardige levensomstandigheden”. Bijna elke dag sterft één van hen. In Qatar zijn buitenlandse werknemers gewild voor hun werkkracht, maar als mens zijn zij ongewenst. Zij zijn wegwerpmateriaal. Zouden Frank en Ronald daar ooit bij hebben stilgestaan?
Urenlang werken in volle hitte, zonder afdoende bescherming, leven in slaapkampen waar meer dan één miljoen mensen als vee worden samengepropt in onhygiënische containers. Een buitenstaander mag er niet in; een bewoner mag er niet uit. Het contrast met de brandschone stad Doha en haar oogverblindende luxe kan niet groter. Huisbedienden en hotelpersoneel zijn dikwijls het slachtoffer van uitbuiting en seksueel geweld door hun werkgever. Voor een rechtbank is het woord van een Filipijnse dienstmeid waardeloos tegenover het woord van haar Qatarese, mannelijke werkgever. Verkrachte vrouwen worden beschuldigd van “ongeoorloofde seksuele betrekkingen” en vervolgens tot een gevangenisstraf veroordeeld. Het slachtoffer wordt de dader: de wereld op zijn kop. Welkom in Qatar.
Een echt sportland in hart en nieren is het. Met eveneens sportieve politie- en veiligheidsdiensten. Verdachten worden geslagen, urenlang opgehangen aan het plafond, van hun slaap beroofd, in afzondering opgesloten, gedwongen lange tijd rechtop te staan en – een Qatarese specialiteit – blootgesteld aan hitte. Gevangenen krijgen steeds te horen dat ze naar de buitenwereld moeten zwijgen over hun behandeling. Zo niet, dan zullen zij worden beschuldigd van “terrorisme”, waarna “iedereen hen als een baksteen zal laten vallen.”
Dat is Qatar, het land waar onze ondernemers, financiers, kunstenaars, wetenschappers, journalisten en topsporters bedelend aan de poort staan. Waar iedereen een graantje mee wil pikken van de immense rijkdom, zonder ook maar één woord van compassie – laat staan enige vorm van solidariteit – voor de honderdduizenden die als moderne slaven in onmenselijke omstandigheden de monsterklus verrichten: zorgen dat wij in 2022 Wereldkampioen kunnen worden.
Kom op Frank en Ronald, laat de leeuw niet in z’n hempie staan.
