De SGP presenteerde vrijdagochtend haar verkiezingsprogramma in de Waalse Kerk aan het Noordeinde in Den Haag. De uitnodiging is curieus. Er staat: “Deze kerk is gelegen op 450 meter van de Tweede Kamer.” Het klinkt alsof de SGP bang is dat de parlementaire pers wordt afgeschrikt door het feit dat men het Binnenhof moet verlaten. De SGP-uitnodiging stelt ons als het ware gerust: deze kerk is dichtbij.
De SGP moderniseert maar langzaam. Dit blijkt al uit de onhandige planning. De presentatie begint om tien uur, het moment waarop de parlementaire pers 450 meter verderop druk is met de ministerraad. Het partijcongres blijkt even onhandig gepland: op dezelfde dag als de congressen van de PvdA en de SP. Zo krijgen burgers natuurlijk nooit een beeld van wat de SGP precies wil. De uiterst vriendelijke voorlichter lijkt het niets te deren. Uw verslaggever krijgt het verkiezingsprogramma uitgereikt en er is een koffiewagen geregeld. De voorlichter komt uw verslaggever persoonlijk koffie brengen.
De voorganger van de Waalse Kerk heet ons welkom. Hij is blij dat de SGP voor deze locatie heeft gekozen. De kerk en haar orgel hebben een geschiedenis en daarover worden wij bijgepraat. SGP-partijvoorzitter Maarten van Leeuwen vertelt vervolgens dat het verkiezingsprogramma “Stem voor het leven” heet en dat het komende week “Week van het leven” is. De SGP richt zich op het leven nu en in het hiernamaals. De SGP wil getuigen van het woord van Christus, is voor de zondagsrust, wil een gezonde economie en hoopt op een samenleving waar mensen zorg hebben voor elkaar. “Een stem op de SGP is een stem op het leven,” sluit Van Leeuwen af.
Lijsttrekker Kees van der Staaij neemt het eerste exemplaar van het verkiezingsprogramma in ontvangst. Hij noemt het “een fris en klassiek SGP-programma”. Er zit zowel traditie als “oog voor de toekomst” in. Hij vertelt over de speerpunten. Het eerste speerpunt is “Beschermwaardig leven”: al het leven is wat de SGP betreft het beschermen waard. Geen abortus of een vrijwillig levenseinde dus. Wel wil de SGP investeringen in de pre-natale zorg. Door 3D-printing, weet Van der Staaij, kan een baby met een open ruggetje al in de baarmoeder worden geopereerd. De SGP wil ook meer geld voor ouderenzorg, palliatieve zorg en suïcidepreventie.
Van der Staaij heeft meer te vertellen dan alleen de religieus getinte punten waar de SGP om bekend staat. Het tweede speerpunt is “Veilig leven”: meer geld voor de krijgsmacht. Er moet drie tot vier miljard bij. De voorstellen van andere partijen zijn hier echt onvoldoende, maakt Van der Staaij ons duidelijk. Er moeten ook meer wijkagenten komen en dat moet uitdrukkelijk ook in de landelijke gebieden. Ook moeten er meer maatregelen komen op het terrein van verkeersveiligheid. Volgens Van der Staaij kan het aantal verkeersdoden flink omlaag.
Het derde SGP-speerpunt is “Samen leven”. De SGP wil een premie van 1000 euro voor het eerste kind. Een man in de zaal vraagt of het niet beter is die premie te geven bij het derde of vierde kind. Van der Staaij legt uit dat de kindpremie geen bevolkingspolitiek is, maar een maatregel die de kosten van het eerste kind helpt verlichten. Bij het eerste kind zijn de kosten het hoogst. Er zijn meer voorstellen: een hogere kinderbijslag, meer aandacht voor vrijwilligerswerk en mantelzorg, een vernieuwd belastingstelsel en een landbouwminister die weet wat er echt in de sector speelt, aldus Van der Staaij.
Dan is de speech van Van der Staaij afgelopen. Groen van Prinsterer, zo brengt Van der Staaij ons in herinnering, hield ook niet van lange preken. We zijn nu in totaal een half uur bezig. De SGP presenteert zich hier zoals altijd als een religieuze partij tegen abortus en een vrijwillig levenseinde, maar heeft nadrukkelijk óók een breder programma. Van der Staaij zegt er zelfs iets over: hij reikt burgers de hand die zijn kerkelijke achtergrond niet delen, maar die wel met de SGP-plannen sympathiseren. Hij wil hen niet ontmoedigen SGP te stemmen.
Van der Staaij vertelt dat stemmen op een kleine partij zin heeft. De SGP heeft de afgelopen jaren meegepraat over allerlei akkoorden en heeft de coalitie soms aan een meerderheid geholpen. Burgers die SGP stemmen hebben dus ook echte invloed op het landsbestuur, wil hij ons duidelijk maken. Ook dit zou de SGP aantrekkelijker kunnen maken voor niet-religieuze of niet-gereformeerde burgers.
“Er is veel behoefte aan een fatsoenlijke rechtse partij,” zegt uw verslaggever tegen een aantal aanwezigen. De laatste dagen kwamen er bij hem meerdere reacties binnen van rechtse burgers die niet meer weten op wie ze moeten stemmen: de VVD is te links, de PVV te extreem en VNL is al helemaal geen optie. “Ik raad deze burgers tegenwoordig de SGP aan,” meld ik. “Ik zeg er altijd bij: de standpunten van de SGP over het homohuwelijk, abortus en euthanasie komen er toch nooit.”
Wat de aanwezigen precies van dit advies vinden, wordt niet helemaal duidelijk. Een vierde SGP-zetel is zeer welkom, meldt Van der Staaij. Hij steekt ook zijn hand uit naar nieuwe kiezersgroepen. Die kunnen zo echt invloed hebben. Het zijn allemaal tekenen dat de SGP langzaam moderniseert. Maar tegelijk willen de leden dat abortus en euthanasie prominente thema’s blijven. Die mogen niet om electorale redenen uit de etalage worden gehaald.
Zo blijft de SGP een fatsoenlijke rechtse partij die voor veel burgers een stap te ver is.
