All Inclusive is een geweldige titel voor een voorstelling van het Noord Nederlands Toneel over gelukzoekers, wij en zij. Indrukwekkend, tot een acteur langdurig begint te preken.
Het geld dat ik als student verdiende bij de nachtelijke postsortering aan het Weena en aan de stinkende afwasmachine van het Hilton Hotel even verderop ging naar afgeprijsde fotoboeken bij Van Gennep op de oude Binnenweg en tickets voor theater en muziek. Zoals voor Alex d’Electrique, absurdisme in optima forma met opgefokt spelen, gericht op heftige opwinding.
De leider van dit gezelschap, Ko van van Bosch, zag ik zaterdag na 35 jaar terug in de Rotterdamse Schouwburg in All Inclusive. Zijn prachtige kop was alleen maar markanter geworden, vooral met z’n grimmige, rauw poëtische blikken.
Dit theaterstuk is het afscheid van NNT-artistiek leider Ola Mafaalani, maar draagt gelukkig nog genoeg kenmerken van Ko van den Bosch. Al bij het begin, met een kroeg als decor waarin een kratje bier wordt binnen getild door Malou Gorter als zwaar zwangere barvrouw (‘13 maanden al’) die de stamgasten voorziet van spraakwater voor hun ongevraagde wijsheden. Die vooral betrekking hebben op hun zoektocht naar geluk door vluchtelingen en wijzelf, vervat in afwisselend domme en intelligente argumenten met veel grappen.
Een keer of drie speelt het NNT-gezelschap die eerste scène van een kwartier opnieuw, met lichte variaties in tekst en volgorde. De enorme vaart, de ingeloste verwachtingen van eerder gespeelde uithalen en bewegingen en de verrassing van de kleine wisselingen maken deze herhalingen juist heel onderhoudend.
Na een uurtje gaan de decorstukken aan de wandel, scheurt het kroeggezelschap uiteen in individuen hopeloos zoekend naar houvast en geluk, begeleid door steeds heftiger sprekende muziek. Ondertussen wordt in het achterdeel van het toneel met zeilen en hout een tentenkamp opgebouwd, met borden met teksten van hoop.
Het leven is allesbehalve all-inclusive, ondanks de illusie dat we zo’n reis kunnen boeken, bij een smokkelaar of reisbureau. NNT biedt een spiegel van onze welvaart: “We willen het paradijs. We krijgen een parkeervergunning. En een klanttevredenheidsonderzoek”
Maar er is hoop, ook voor de baby die uiteindelijk van bovenaf op de wereld neerdaalt komt als een monsterlijk groot, van staaldraad gebonden figuur. Het passende einde van een fraai vormgegeven boodschap van het Noord Nederlands Toneel, theatraal en muzikaal.
Was het daar maar bij gebleven. Maar op het laatst meent het Mafaalani dat haar boodschap wellicht onvoldoende overkomt en vergast ons op een acteur die een lange preek houdt over betere manieren om met vluchtelingen en vreemdelingen om te gaan. Hoe waar misschien ook de utopische alternatieven, als je 17 keer zegt dat het ‘door wetenschappers is bevestigd’ beroof je publiek van het genot van de theatrale verbeelding. Wat krijgen we volgende keer? Powerpoint, net als bij Slikken en Stikken.
Na afloop kon je terecht in een ruimte met Amnesty International Nederland, wiens directeur tekst aandroeg voor de voorstelling. Van Amnesty ik ben al veertig jaar lid vanwege het strijden voor de vrijheid van meningsuiting onder barre regimes, dat vroeger voorop stond.
En Amnesty laten aanhaken na afloop van optredens, okay, als je dat niet laten kunt. Maar waarom laat het NNT een absurdistische voorstelling kapen door het preken van standpunten en meningen, waar we al mee doodgegooid worden? Ikke niet begrijp, Ko…
(foto: Reyer Boxem)
*) All Inclusive is nog te zien tot eind november 2016. Ondertussen speelt NNT ook Ik zie spoken en volgende maand Low YoYo Stuff met Frank ‘Jumbo’ Lammers en een originele Ko van den Bosch schildering met Fellini.