Facebook heeft diverse maatregelen bedacht om de verspreiding van ‘nepnieuws’ tegen te gaan. Het sociale netwerk wil gebruikers de mogelijkheid geven om verzonnen berichten die als nieuws worden gepresenteerd te rapporteren, zoals dat nu bijvoorbeeld al kan met spam. Zulke meldingen stuurt Facebook door naar “onafhankelijke factcheckers”.
Als zij oordelen dat een verhaal nep is, krijgt het op Facebook een waarschuwingsicoontje. Daarbij staat een link naar een artikel waarin de organisatie die heeft vastgesteld dat het verzonnen onzin is, uitlegt hoe het zit. Het blijft wel mogelijk om deze verhalen te delen met de waarschuwing erbij. Betwiste verhalen kunnen op Facebook niet meer worden ingezet als advertentie of betaald promotiestukje.
De maatregelen zitten nog in de testfase. Facebook richt zich eerst op “het ergste van het ergste, de duidelijke hoaxes die door spammers worden verspreid voor eigen gewin”. Door derde partijen in te schakelen, hoeft Facebook niet zelf de rol van “arbiter van de waarheid” op zich te nemen.
Als nieuws vermomde fictie kwam volop in de belangstelling door de Amerikaanse presidentsverkiezingen. De meest bizarre verzinsels werden massaal gedeeld. Vaak draait het de makers er puur om met een sensationele kop bezoekers naar een website te trekken en zodoende advertentiegeld binnen te halen. Een stel Macedonische pubers verdiende dit jaar tienduizenden euro’s door smeuïge kul te verspreiden.
In een van de bekendste verhalen uit het genre werd de complottheorie gelanceerd dat Hillary Clinton en haar campagnechef John Podesta een pedofiel netwerk runden vanuit een pizzeria. Een man die het verhaal geloofde, ging met een vuurwapen verhaal halen bij Comet Ping Pong Pizza, een restaurant in Washington waar voor of na de pizza een potje getafeltennist kan worden. De man loste schoten, maar kon worden opgepakt voordat iemand gewond raakte.
Anp
