Zo lang openbare camera’s uit privacyoverwegingen niet worden gekoppeld aan inlichtingen- en opsporingsdiensten, blijft het voor terroristen mogelijk om per trein ongezien van Berlijn via Frankrijk naar Milaan te reizen. Dat zegt voormalig directeur Pieter Cobelens van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) in een reactie op het doodschieten van de vermoedelijke aanslagpleger op de kerstmarkt in Berlijn.
Cobelens zegt “helemaal niet verbaasd te zijn” dat terreurverdachte Anis Amri per trein over ten minste twee landsgrenzen heeft kunnen reizen, zonder dat de extra waakzame opsporingsdiensten alarm sloegen. Daarbij is de Tunesiër ondanks cameratoezicht op de stations niet opgevallen, hoewel er massaal naar hem werd uitgekeken.
“Alle technieken zijn aanwezig om dat cameratoezicht te koppelen aan de opsporing van verdachten, maar uit vrees voor aantasting van privacy durven we die in Europa niet te gebruiken”, zegt Cobelens, die tegenwoordig als adviseur ijvert voor brede toepassing van zulke systemen. Door middel van gezichtsherkenning en zoekmachines zouden inlichtingen- en veiligheidsdiensten veel sneller terreurverdachten kunnen opsporen. “In de Verenigde Staten zijn ze daar veel verder mee dan in Europa. En op Schiphol worden er voorzichtig proeven mee genomen, maar dat is niet genoeg.”
Het voorbeeld van terreurverdachte Amri moet de politici in Nederland en Europa wakker schudden om die opsporingssystemen ook hier toe te staan en in te voeren. In Duitsland heerst tot dusver grote aversie tegen openbare camera’s uit vrees voor aantasting van de privacy.
Cobelens: “De techniek moet ons helpen, willen we voorkomen dat ook in ons land het kalf verdrinkt en we pas later de put gaan dempen. Dat zeg ik ook om het leven van mijn negen kleinkinderen gezellig te houden. In de strijd tegen terrorisme moeten echt grotere stappen worden gemaakt.”
Hij noemt de in Europa heersende tweestrijd tussen privacybelangen en opsporingsnoodzaak “gelul”. Aanslagen als op de kerstmarkt in Berlijn kunnen volgens hem ook in Nederland gebeuren. “Het is niet de vraag óf, maar wannéér. We zijn in Nederland net zo kwetsbaar als in Duitsland.”
Anp
