Kunst

Bonusquote: Teun van de Keuken schrijft roman over zijn jeugd in ‘beklemmend links milieu’

20-01-2017 15:15

 

“‘Goed volk’ gaat over Teun, een jongetje met linkse, artistieke, intellectuele ouders, die het beste voorhebben met de wereld, maar hun kinderen daarbij nog weleens uit het oog verliezen. Wie niet over de juiste opvattingen of smaak beschikt, wordt niet geduld. Bekende schrijvers, dichters en filmmakers kwamen over de vloer. Mensen met weinig geld, maar met de juiste smaak en de juiste mening, die het hoog in de bol hadden. Alles werd langs de meetlat gelegd van goed of fout. Ze vonden zichzelf ruimdenkend, maar eigenlijk zaten ze helemaal vast in wat je nu misschien een filter bubble zou noemen. Ze omringden zich met gelijkgestemden en als je een afwijkende, rechtse mening had, of zelfs een andere smaak, werd je eruit gebonjourd.

Mijn schoolvriendjes aten witbrood met pindakaas of varkenskarbonade en hielden van vechtfilms of Grease. Voor mijn ouders was dat verschrikkelijk: wij aten zuurdesembrood met tahin en keken naar moeilijke Japanse cinema

Maar goed, een aanklacht tegen dat milieu, dat wil ik nog wel toegeven. Omdat de zelfvoldaanheid van dat milieu me ergert.

Kinderen werden vrijgelaten en dat kwam volgens mij niet alleen maar voort uit de pedagogische gedachte dat dat goed voor ze zou zijn, maar ook uit het feit dat veel ouders in die tijd erg met zichzelf bezig waren.

Mijn vader hing de overtuiging aan dat je, wanneer iemand je bedreigde, met je handen omhoog op je hurken moest gaan zitten. Hij was op die onderdanige houding nog trots ook, maar daar kon ik op het schoolplein natuurlijk niet mee aankomen.

Wij zijn de bloem der natie, die sfeer hing op die school [het Barlaeus Gymnasium in Amsterdam]. Iedereen dacht overal hetzelfde over en iedereen vond zichzelf net iets meer bijzonder dan de rest – precies de denkwijze van het milieu van mijn ouders.’

Twee jaar geleden stapte ik van de VPRO over naar de KRO-NCRV. Ik merkte dat ik opeens niet meer helemaal in de verantwoorde hoek thuishoorde, althans: in de ogen van de mensen in die hoek. Hans Beerekamp van NRC schreef een vernietigende recensie over De Monitor, het programma dat ik nu maak. Hij zag het als verraad aan mijn vader, dat was wel duidelijk. Die mechanismen van de links-intellectuele elite bestaan dus nog steeds.”

 

Journalist en programmamaker Teun van de Keuken is de zoon van een te vroeg overleden bekende filmmaker, Johan van der Keuken. De Van der Keukens waren tijdens de jeugd van Teun in de jaren zeventig en tachtig vorige eeuw het archetype links-intellectuele gezin uit de Amsterdamse cultuurelite, inclusief alle bij u ongetwijfeld bekende vooroordelen die daar bij horen.

In zijn autobiografische roman probeert Van de Keuken afscheid te nemen van die jeugd, door zich los te worstelen van deze zogenaamde progressieve, vrije, open mindend moreel goede intellectuelenwereld die in werkelijkheid zo beklemmend, bekrompen, verstikkend en beperkend is als een religie. En zoals we dankzij schrijvers als Maarten ‘t Hart en Hafid Bouazza weten is de beklemming der religie levenslang een ongenode gast. Via de Volkskrant (Blendle-link.)

Boek via Prometheus.