De PvdA zou de PvdA niet zijn als uw interviewer geen suggesties kreeg uit de partijgelederen. Voor zijn wekelijkse interviews, zocht uw interviewer twee PvdA-kandidaten. Al snel kwam er een telefoontje van een kennis die ook PvdA-lid is: “doe een interview met Ilco van der Linde, je hebt nog nooit zo’n ijdele man ontmoet. Dat wordt vast lachen.” Ilco staat op plaats 19 van de PvdA-lijst voor de Tweede Kamer. Maar het advies kwam te laat: er waren inmiddels afspraken met Marith Volp en Keklik Yücel in de maak.
Ilco is oprichter van Bevrijdingspop in Haarlem en is dat tevens van alle bevrijdingsfestivals, vermeldt zijn flyer. Hij is ook de man achter Dance4Life, een initiatief om jongeren bij de terugdringing van HIV en Aids te betrekken. Ook doet hij projecten om ruzies op te lossen, sociale ondernemingen te starten en gewapend conflict te voorkomen. “Idealisme werkt”, staat op zijn flyer. Een logische vraag zou zijn: wat heeft het organiseren van dit soort mooie initiatieven in hemelsnaam te maken met het politieke handwerk in de Tweede Kamer?
Woensdagavond spreekt Ilco in Den Haag maar we kunnen deze vraag niet aan hem stellen. Deze is namelijk veel te kritisch. Dat past niet in de “inclusieve politieke cultuur” die men nastreeft bij “het grote Niet-debat”, waar niet het debat maar de dialoog centraal staat. Zes kandidaat-Kamerleden – waaronder Ilco – zijn komen opdraven om voor een publiek van een man of veertig deze nieuwe politieke cultuur in de praktijk te brengen. Ook Ingrid van Engelshoven (D66, no.5), Wytske de Pater (CDA, no.22), Don Ceder (ChristenUnie, no.7), Dennis Wiersma (VVD, no.11) en Ilias Mahtab (GroenLinks, no.21) zijn aanwezig.
Dit is niet de eerste keer dat er wordt gesproken over een inclusieve politieke cultuur. Er werd al eerder een inclusief festival door dezelfde initiatiefnemers georganiseerd in het mondaine Zeist. We kijken een filmpje. We zien een eerste aanwijzing van wat we hier kunnen verwachten: D66’er Ayla Schneiders zit in het organiserend comité, de vrouw die vindt dat homo’s niet op de PVV mogen stemmen omdat homo-nationalisme niets oplost. Ze vergat alleen erbij te vermelden waarom. Direct valt iets op aan de bezetting van deze constructieve avond: de politieke verschillen zijn minimaal. Zoals altijd ontbreekt de PVV.
De kandidaten mogen zichzelf presenteren. Don Ceder vertelt over dienend leiderschap. Dennis Wiersma vindt Don’s verhaal fantastisch en profileert zich als een VVD’er die ook bij de PvdA naar binnen kan. Hij wil het onmogelijke mogelijk maken. De beperkte ruimte tussen VVD en PvdA wordt benadrukt door het voormalig PvdA-Kamerlid Tanja Jadnanansing, die roept dat ze fan is van VVD’er Dennis. Wytske de Pater wil graag waarden doorgeven en meldt dat ze in het buitenland heeft gewoond en daar erg veel van heeft geleerd. Ze wil ook goed luisteren naar de mensen.
Zo gaat dat verder. Er valt hier geen onvertogen woord, want dat is niet inclusief of constructief. Ingrid van Engelshoven vindt dat Wytske erg goed heeft uitgelegd dat politiek wikken en wegen is. Ingrid schaamt zich voor “minder-minder-minder” en is ook een heel luisterend type, horen we. Luisteren, dat werkt heel verbindend, meldt Ingrid. Ilias Mahtab vindt dat mensen van een stuiver een kwartje moeten kunnen worden en werd dat zelf toevallig ook. Daarna komt Ilco. Hij wil veel geven en vindt zichzelf daarom erg geschikt om de Tweede Kamer in te gaan. Hij was op zijn dertiende al bezig met collecteren voor Mandela.
Zo leren we wat een inclusieve politieke cultuur is: luisteren naar elkaar, niemand in de rede vallen en alleen verdiepende vragen stellen. Vooral niet te kritisch doen en je oordeel uitstellen. Of: iedereen zijn eigen PR-verhaal laten afdraaien zonder enige vorm van weerwoord. Maar zelfs als we ons oordeel erg lang uitstellen valt iets op. Ilco meldt dat er “veel negativiteit” was bij een avond over de situatie van Joden in Nederland. Dan volgt een vreemde opmerking: “Er was dan ook een PVV’er bij”. Niemand in deze zaal geeft een krimp: zouden dat de regels van de constructieve dialoog zijn of collectieve oogkleppen?
Ilco wil wel dialoog over de multiculturele samenleving. Hoe hij dit wil doen zonder de PVV wordt niet gevraagd, want ook dat valt buiten het bestek van deze inclusieve bijeenkomst. Wytske begint alvast te speculeren op een brede coalitie met veel partijen – dus zonder de PVV – en meldt dat samenwerken heel belangrijk is. Ingrid begint over gemeenschappelijkheid en Ilias bekritiseert dat politici in debatten met extreme uitspraken tegen elkaar opbieden. Ilco illustreert aan de hand van zijn eigen prestaties dat negativiteit niet goed is. Ingrid reutelt nog wat na over polarisatie.
Helaas mochten we – zoals dat hoort in een inclusieve politieke cultuur – geen kritische vragen stellen.
