Dagblad Trouw wist gisteren te melden dat D66 om onverklaarbare redenen in opmars is onder de Nederlandse Joden. Als dat klopt, is er iets heel raars aan de hand met het publiek van een debat over het Midden Oosten, diezelfde avond in De Rode Hoed. Dit debat werd georganiseerd door het CIDI, het Centrum Informatie en Documentatie Israël. Hoewel het CIDI-debat niet uitsluitend een Joods publiek heeft, is die groep hier zeker wel prominent aanwezig. Op D66-sympathieën is men in De Rode Hoed echter niet te betrappen. Op rechtse des te meer.
De peiling aan het einde van de avond spreekt boekdelen: Forum voor Democratie (FvD) van Thierry Baudet zou de meeste stemmen uit de zaal krijgen, gevolgd door de VVD en de SGP. Helemaal onderaan bungelt de SP met slechts één stem uit de hele zaal dan 200 man. De rechtse voorkeur van dit publiek komt al naar voren uit de gasten van deze avond: twaalf politici mogen hun mening over het Midden Oosten geven, waarvan opmerkelijk veel rechtse.
Zij zijn bij dit debat bijna in de meerderheid. De vraag doemt op of dat erg veel meerwaarde heeft. De gemiddelde burger zou denken: de PVV is aanwezig in de persoon van Kamerlid Raymond de Roon en daarmee zijn Thierry Baudet (FvD) en Joram van Klaveren (VNL) eigenlijk overbodig. De organisatoren blijken dat bij Baudet ook zo te zien. Hij mocht aanschuiven omdat er afzeggingen waren. Hij heeft die mogelijkheid meteen aangegrepen om er een Baudet-show van te maken. Hij wordt steeds toegejuicht door een klein groepje dames.
Ook VNL lijkt wat publiek geregeld te hebben: bij binnenkomst staat Kamerlid Joram van Klaveren zeer prominent opgesteld met allerlei mannen om zich heen. Hoe weinig representatief het publiek van deze avond is, blijkt ook uit de waardering die SGP-lijsttrekker Kees van der Staaij krijgt. Hij ontvangt verreweg het meeste applaus. In hoeveel zalen in Amsterdam zou dat het geval zijn, vraag je je af.
Waarom zou je als linkse politicus in hemelsnaam naar dit debat komen? Tom van der Lee (GroenLinks), Sjoerd Sjoerdsma (D66), Michiel Servaes (PvdA) en Jasper van Dijk (SP) hebben de neiging kritische opmerkingen over Israël te maken en dat is hier ongewenst. Het is te prijzen dat ze ook bij een debat langskomen waar weinig stemmen te winnen zijn, maar de balans in deze zaal is wel heel erg zoek. Aan democratische gezindheid bij deze heren dus geen gebrek, maar toch komt de vraag op of ze hun tijd een week voor de verkiezingen niet nuttiger kunnen besteden.
De niet-rechtse partijen doen hier een poging tot debat, maar het gaat hier helemaal niet om hen, maar om de vraag wie van alle rechtse partijen het meest correct is. Raymond Knops (CDA) begint met een donderpreek over Iran en meldt dat dit een heel slecht land is. Van Klaveren is het daarmee eens, concludeert ook Knops, maar dat is natuurlijk niet gewenst want zo onderscheidt VNL zichzelf niet van grijze middenpartijen. En dus gebruikt Van Klaveren vooral hardere taal en probeert hij het CDA aan te wrijven naïef te zijn.
Dit eerste debatje van de avond laat meteen de essentie zien. Sjoerdsma (D66) vraagt de anderen wat eigenlijk het effect is van de harde sancties die zij voor Iran bepleiten. Het enige wat sancties tot dusver opleverden is een atoomprogramma. Van Klaveren gaat er wijselijk niet op in en praat verder alsof de atoomdeal met Iran van Nederlandse steun afhankelijk is. Achter hen zit Han ten Broeke (VVD) die altijd pleit voor buitenlandbeleid dat focust op resultaten en niet op zinloze statements. Uw verslaggever vermoedt dat Ten Broeke zich hier de hele avond zit te verbijten.
Baudet oefent in deze zaal met een geheel nieuwe visie, namelijk met het idee dat de problemen in het Midden Oosten sowieso niet oplosbaar zijn en dat je dan beter een dictator als Assad kunt hebben die de boel een beetje stabiel houdt. Servaes (PvdA) zegt terecht dat andere conflicten in het verleden ook onoplosbaar leken maar toch zijn beëindigd. Als hij Baudet aanvalt op diens uitspraak dat Assad “een relatief liberaal bewind” voerde, begint Baudet te klagen dat hij dit een kinderachtige manier van debatteren vindt.
En zo gaat het eindeloos door. Over de vraag of er een tweestatenoplossing moet komen voor Israël en de Palestijnen bijvoorbeeld, waar Nederland sowieso maar een zeer beperkte bijdrage aan kan leveren. Of over de vraag of Palestina moet worden erkend. Meerdere partijen beginnen het CDA verwijten te maken, bijvoorbeeld dat de partij achter de labeling van Israëlische producten uit de bezette gebieden zit. Dit zou de schuld zijn van CDA-Europarlementariër Wim van de Camp. Linkse partijen krijgen het verwijt de Palestijnen nooit te bekritiseren terwijl die nog steeds terreur steunen.
Aan het eind van de avond zegt Sjoerdsma (D66) dat de publieke opinie over Israël aan het wijzigen is en dat het misschien slim is om daar rekening mee te houden. Mensen worden kritischer. Baudet begint te schreeuwen dat dit door de massa-immigratie komt, maar hij heeft kennelijk Trouw niet gelezen. Sjoerdsma doet ook nog een poging te praten over het belang van de mensenrechten. Deze zaal klapt de handen blauw voor werkelijk alle symbolische statements, maar niet voor deze. Door Trouw weten we dat er meer steun voor Sjoerdsma is dan hier op het eerste gezicht lijkt.