Reportage

De Partij voor de Dieren kan niet bewijzen dat ze enig politiek effect sorteert

11-03-2017 13:30

Uw verslaggever is veel te vroeg aangekomen, deze vrijdagavond bij watersportcentrum Haddock in Almere. Hier houdt de Partij voor de Dieren een verkiezingsbijeenkomst met de nummers twee en drie van de kandidatenlijst: Esther Ouwehand en Lammert van Raan. Waarom deze bijeenkomst bij een watersportcentrum plaatsvindt is een raadsel. Uw verslaggever vraagt zich af of watersport wel diervriendelijk is. Grote kans van niet.

De houten keet maakt een afgesleten indruk, lijkt in de winter niet te worden gebruikt en is smaakvol ingericht: de bar heeft hier de vorm van een boot. Er hebben zich deze avond 95 personen aangemeld om naar een lezing over idealisme te komen luisteren. Ze komen niet allemaal opdagen: zeker twintig stoelen blijven leeg. Er zijn ruim tien vrijwilligers van de Partij voor de Dieren aanwezig. Ze dragen dezelfde hesjes als vrijwilligers van D66, behalve dat er een ander logo op staat. Een handjevol dierenvrienden van Pink – de jongeren van de PvdD – zijn er ook.

Prullaria als je lid wordt

De vrijwilligers leggen flyers neer, hangen posters van Marianne Thieme op en schenken koffie. Er zijn granenkoekjes die opmerkelijk goed smaken. Een vrijwilliger zit achter een tafel met onder meer kleurplaten van Marianne: “Geef kleur aan je idealen”, staat erop. Overal liggen folders over de PvdD, bijvoorbeeld dat je lid kunt worden vanaf 30 euro per jaar en dat je dan een welkomstgeschenk krijgt. Als je meer betaalt krijg je een groter geschenk. Zo krijg je prullaria als een “ecovriendelijke radio” als je meer dan veertig euro per jaar wilt betalen.

De ongeveer zeventig aanwezigen krijgen allemaal een hand van Esther en Lammert. Hier blijkt de meerwaarde van de PvdD: de kandidaten zijn ontzettend aardige mensen. Esther Ouwehand is zo aardig dat ze niet eens hardop moet lachen om het net verspreide nieuws dat bij GroenLinks een kandidaat van de lijst is afgevoerd omdat ze in de Panama-papers voorkomt. Deze aardige mensen komen langs in alle provincies met uitzondering van Zeeland en in sommige provincies komen ze zelfs meerdere keren. Het is onvermoeibaar idealisme, dat wel.

Een ecocentrisch wereldbeeld

Er zijn meer positieve punten aan de PvdD. Esther legt aan de zaal uit dat de PvdD niet op zoek is naar macht, maar naar invloed. Ze willen graag “de navigator” zijn. De standpunten van de PvdD zijn nog niet altijd bij iedereen bekend, zo leren we van Lammert. Zo weten de baas van het AMC  en Ed Nijpels niet wat de PvdD wil. De PvdD is de enige partij met “een ecocentrisch wereldbeeld” waarin het leefbaar houden van de aarde centraal staat. Dit is het omgekeerde van traditionele partijen die allemaal de mens als uitgangspunt nemen. Bij de PvdD gaat het om alle levende wezens.

Esther meldt dat kleine groepen mensen de wereld kunnen veranderen. Dat is dus de PvdD. Lammert meldt namelijk dat de mensen in de zaal ook tot deze groep behoren. De PvdD wordt daarom niet altijd begrepen, horen we. Een PvdA-Kamerlid zegt in een oude video het verband tussen economie en duurzaamheid niet te begrijpen en Lammert vertelt dat hij in het waterschap Amstel, Gooi en Vecht – waar hij ooit bestuurslid was – werd begroet met dierengeluiden. Esther vertelt dat de PvdD vaak stuit op onbegrip omdat de partij verbanden legt die door anderen nog niet worden gezien.

De effectiviteit van de PvdD

Dit zou tot een soort bewustwording kunnen leiden. De aanwezigen krijgen te horen dat de PvdD de motor was achter de kritiek op handelsverdrag TTIP. Of dit uitsluitend een verdienste van de PvdD is, is zeer betwistbaar, maar de PvdD heeft hier vast wel een steentje aan bijgedragen. Zo komen er meer onderwerpen langs. De PvdD heeft ook het bewustzijn gebracht dat het niet normaal is ballonnen op te laten – want die komen uiteindelijk weer op de grond terecht – en dat het niet normaal is ongevraagd drukwerk te ontvangen. Daar moeten burgers expliciet om vragen.

Maar gaat het verder dan bewustwording? Esther en Lammert denken van wel. Zo kwam er een klimaatwet door de PvdA en GroenLinks. Dit was geen wet van de PvdD, maar de dierenpartij was wel essentieel om de geesten rijp te maken voor deze wet. De PvdD hoeft dáár niet mee te pronken, horen we. De les is dat door het bestaan van de PvdD andere partijen de PvdD-thema’s gaan oppakken. In de media zie je dat niet omdat parlementaire journalistiek gaat over het politieke spelletje en daar doet de PvdD niet aan mee, vertelt Esther.

Niet te falsifiëren logica

Deze logica is niet te falsifiëren: als er een milieumaatregel wordt genomen, doen andere partijen dat en niet de PvdD. Dit is dus de verdienste van bijvoorbeeld GroenLinks, maar dat kunnen we volgens de PvdD niet zo zeggen, want andere partijen doen dat alleen maar omdat de PvdD bestaat. Dus eigenlijk is zo’n GroenLinks-motie, amendement of wetsvoorstel de verdienste van de PvdD, ook al kan niemand dat zien en heeft de PvdD niets concreets gedaan behalve roepen dat dieren en milieu belangrijk zijn. Zo claimt de PvdD al het milieubeleid zonder ooit zelf iets te hoeven doen.