Toen ik begin 2015 door een journalist van De Volkskrant werd benaderd met de vraag of de twee uitgetreden PvdA-kamerleden Kuzu en Őztűrk enige electorale potentie hadden, was mijn antwoord positief. Ik gaf aan dat we geen goede steekproeven hebben van Nederlanders met een migrantenachtergrond, maar dat mij steeds was opgevallen toen men bij Eurovisie Songfestival nog alleen telefonisch stemde in Nederland (Duitsland en Oostenrijk) altijd Turkije 12 punten kreeg. Dat blijkbaar onder Nederlanders met Turkse herkomst een groot band met Turkije was.
In mei 2016 heb ik een uitgebreide analyse gemaakt van de electorale situatie rond DENK. In mijn verslag van toen gaf ik aan dat dat rond de 40 procent van de Nederlanders met een Turkse achtergrond DENK aangaven te stemmen. In mijn peilingen sindsdien gaf ik DENK steeds 2 of 3 zetels (zo ook de 3 van de laatste peiling). Het zijn vrijwel alleen Islamitische kiezers, met een zwaartepunt bij die met een Turkse herkomst.
Ik kreeg toen veel kritiek vanuit andere bureaus en iemand als Prof. Joop van Holsteyn. Die noemde dat in een artikel in NRC “natte vingerwerk”. Mijn voorspelling bij een discussie over dit onderwerp bij DWDD met Siewert van Linden (die toen ook aangaf weinig verstand van peilen te hebben) eind november was dat andere bureaus in de maanden daarna ook DENK op 1 of meer zetels zouden peilen. En ja hoor: 3 van de 5 bureaus gaven begin deze week 2 zetels aan en 2 van de 5 bureaus 1 zetel.
Bezien we de uitslagen van DENK van afgelopen woensdag (ongeveer 200.000 kiezers hebben deze partij gestemd) dan is er een duidelijke relatie te zien tussen het aandeel moslims in een gemeente en het percentage stemmen op DENK in die gemeente. (Dit is de kaart met het percentage moslims boven de 18 jaar per gemeente op basis van de informatie van het CBS).
4,9 procent van de Nederlanders boven de 15 jaar rekent zich tot de islam volgens die informatie.
Een complete analyse over het electoraat van DENK kan pas komen als de uitslagen per stembureau bekend zijn geworden en andere onderzoeksinformatie. Maar vanuit de eerste informatie die beschikbaar is per stembureau (zoals in Leiden) blijkt die sterke relatie tussen het aandeel moslims in een wijk en het aandeel stemmen op DENK.
Met de kennis van de verdeling van de moslims in de gemeente Amsterdam is uit de tabel de sterke relatie te halen tussen het aandeel moslims per wijk en het aandeel DENK-stemmers. (Ook in Rotterdam is iets vergelijkbaars te zien). Er is ook een -weliswaar stuk kleiner- verband te zien tussen de opkomststijging per wijk en het aandeel DENK-kiezers.
Dit weekend is er geen aparte peiling. (pdf) Maar wel worden er vier verhalen/analyses gepubliceerd naar aanleiding van TK2017.
1. Wat is er in de laatste week voor de verkiezingen gebeurd?
(Conclusie: VVD had ook gewonnen zonder Rotterdam (pdf), maar combinatie VVD+CDA+D66+CU had geen meerderheid gehaald)
2. Kroniek van een aangekondigde historische nederlaag. (pdf)
Hoe de nederlaag van de PvdA in feite logisch past in een lange termijn patroon en wat de PvdA hiermee kan doen.
3. DENK is here to stay
Een analyse van de uitslag van DENK op gemeentelijk niveau en de consequenties. (pdf)
4. Lagere opkomst van de jongeren, kom nou!
Als de melding wordt gefactcheckt dat de jongeren dit keer minder opgekomen zijn dan in 2012 dan blijkt daar in feite geen enkel bewijs voor. (pdf)
Op de website van Peil.nl treft u trouwens ook nog een serie tabellen aan waarin de stemkeuze van woensdag afgezet is tegen een groot aantal interessante en triviale voorbeelden.
