Wetenschappelijk onderzoek kan soms pijn doen. Bijvoorbeeld onderzoek waaruit blijkt dat veel inwoners van het Westland die in de jaren dertig en veertig vorige eeuw lid waren van de NSB geen fanatieke antisemieten of jodenjagende nazi’s waren maar bij de maatschappij betrokken burgers die de NSB zagen als protest tegen de verzuiling en de belabberde economie. Onderzoek met deze opvallende conclusie is nu gedaan door de Maaslandse historicus Philip van den Berg die hierover het boek Kring 71: De NSB in het Westland heeft geschreven, meldt de Westlandse omroep WOS.
Door bronnenonderzoek, het bestuderen van dossiers over ‘foute’ Nederlanders en door getuigenverklaringen van nog levende familieleden van NSB’ers kan Van den Berg een beeld schetsen van de Westlandse NSB’ers in de jaren dertig vorige eeuw. Het waren vooral Westlandse jongeren die als zelfstandige of arbeider werkzaam waren die zich bij de NSB aansloten, al was het aantal NSB’ers in het Westland relatief laag. Sociaal-economische motieven speelden een rol bij de keuze voor de NSB maar ook het rechts-autoritaire gedachtengoed was een reden NSB-lid te worden.
Maar de NSB’ers toonden zich vooral opvallend betrokken bij maatschappelijke instellingen en organisaties. Hun NSB-lidmaatschap was er één van ontevredenheid over de toenmalige maatschappelijke situatie waarvan men dacht dat het nationaal-socialisme dit ten goede zou kunnen keren.
Volgens Van den Berg zou het ‘goed/fout’ denken over Westlandse NSB’ers dan ook moeten veranderen. “Het waren geen gefrustreerde en egocentrische figuren met on-Nederlandse gedachten en dorpsgekken met antisemitische gevoelens. De meerderheid wilde met enthousiasme, betrokkenheid en inzet investeren in een samenleving die noch links, noch rechts was”, aldus Van den Berg.
