Het haalt nauwelijks het nieuws, maar de oplopende spanningen tussen het schatrijke oliestaatje Qatar en zijn buren kunnen grote gevolgen hebben voor de internationale veiligheidssituatie. Onze man ter plaatse – zie hier zijn eerdere verslag – beschrijft wat er de afgelopen veertien dagen gebeurde. Van het begin van de boycot door Saoedi-Arabië en bondgenoten tot de komst van Turkse troepen. Want Erdogan steunt Qatar dat wordt beschuldigd van banden met terroristen, Iran en de moslimbroederschap.
Ramadan. Duimen draaien als niet vastende expat; vastende collega’s zijn er nauwelijks en als ze er zijn, is de diagnose ‘ziek, zwak en misselijk’. Elk verwachtingspatroon is gedoemd. Het leek dus wel op Maradonna’s ‘hand van God’, de begin juni ontstane Qatarboycot. Welnu, Qatar kreeg het voor z’n kiezen tijdens ramadan 2017 en werd door haar buurlanden afgesneden van haar dagelijkse aanvoer en moest de noodzakelijke aanvoer van grondstoffen en levensmiddelen plotsklaps anders regelen. Maar gelukkig had Qatar geïnvesteerd in twee nieuwe grote vrienden, maar ook dat is vast toeval. Hoe dan ook: vasten omdat het moet, de broekriem aanhalen en meer van dat soort ronkende superlatieven. Een snikhete zomer voor het ministerie van Propaganda dat met de Ramadan al op halve kracht moet draaien. Geen komkommertijd voor Qatar.
Qatar liet zich naar eigen zeggen niet koeioneren en schijnt zelfs duizenden koeien in te vliegen om de melkblokkade het hoofd te bieden. We houden het in deze analyse – een vlugschrift en niet bepaald een schoonschrift- vrij plat en analyseren de nationale kranten. Dat mag als gemakzuchtig worden afgedaan, maar het ligt in lijn met de constatering dat de andere media alhier deze berichten vaak letterlijk en gedachteloos oplepelen. De vrije(re) pers in uw regio neemt u zelf maar voor uw rekening.
Net als u vermoedde ik al dat het Qatarese kamp zijn volgzame lezerspubliek zou inpakken met ‘alles komt goed’ verhalen en het spelen van de enige Good Guy. Qatar is de Good Guy in haar eigen verhaal en trakteert de lezers ook op een dagelijks mitrailleursalvo aan goed nieuwsberichten met en over de door haar zelfbenoemde bondgenoten, telkens in een net even andere volgorde. Interessant leesvoer over een eigenwijze Bananenrepubliek aan de Corniche, die koppigheid telkens weer lijkt te verwarren met al dan niet gefingeerde nationale identiteit en trots.
Het lijkt volgens de Qatarese media allemaal rond 4 en 5 juni te beginnen met een lastercampagne van de VAE (Verenigde Arabische Emiraten) tegen Qatar. Kennelijk probeert de VAE Qatar in een kwaad daglicht te stellen en de vermeende Qatarese financiële steun van terroristen even flink op te poetsen voordat het zelfbenoemde Kalifaat finaal in de pan wordt gehakt. Het lijkt een beetje op ‘beschimpen nu het nog kan’, voordat ISIS in Raqqa hetzelfde lot ondergaat als in Mosul.
Nuttig om te weten is dat Qatar en Iran onlangs gezamenlijk besloten een groot gasveld open te stellen, waarmee Iran ondanks het Saoedische dumpen van olie sneller aan centjes kan komen om wapentuig aan te schaffen en zo meer. Een angstscenario wordt werkelijkheid voor de Saoedi’s, veroorzaakt door het buiten de pot pissende allemansvriendje Qatar. En wist u dat Erdogan veel verkoopt aan grote investeerders om de Turkse (staats)kas te spekken en megalomane projecten te bekostigen? Qatar schijnt een meer dan serieuze investeerder te zijn in Turkije. En van en naar Europa vlieg je via….Iran en Turkije. Goed geregeld.
Het gesteggel hierover heeft u kunnen volgen en dit leidde tot het opzeggen van diplomatieke banden en het blokkeren van de aanvoerlijnen van Qatar door enkele soennitische landen, waar zich de afglopen veertien dagen steeds meer landen aan toevoegden. Ook aan het onderlinge ‘vrije’ verkeer van Arabieren kwam plotsklaps een einde, hoewel dit wegens onwerkbaarheid -vanwege de door het Westen getrokken grenzen en zich daar niets van aan trekkende Arabische familiebanden- vrij snel weer moest worden teruggeschroefd.
Het moet niet gekker worden. Op de Nederlandse radio hoorde ik dat Qatar de melkboycot tegen wil gaan met het invliegen van duizenden koeien. Waren ze al eerder van plan naar het schijnt. Het dagblad The Peninsula kopt diezelfde dag op de voorpagina -I kid you not- ‘Qatar will not be cowed by political pressures‘. Verder verordonneert Qatar dat wat haar wordt aangedaan geen boycot is, maar gezien moet worden als een siege; we worden kennelijk belegerd. Ook een ‘Melksiege’ dus.
Turkije bejubelt Qatars benadering en ik lees het bericht over de aanschaf van Amerikaanse gevechtsvliegtuigen, dat wordt uitgelegd als steunverklaring. Qatar tekent een deal voor F-15’s. De good guy USA Secretary of State Tillerson wordt zelfs in stelling gebracht tegen de bad guy POTUS Trump. Het wordt namelijk door Tillerson als problematisch gezien om de gehele Moslim Broederschap als terreurgroep te zien (wat Trump wil) en op een terreurlijst te zetten. Velen van hen zitten namelijk in tal van overheden in deze regio en zijn gekozen of benoemd. En dat is lastig. Prachtig hoe beide T’s niet lijken te rijmen.
Verderop volgt ook een artikel dat Qatar zich in haar mensenrechten voelt aangetast. Dat is interessant, omdat ik niet veel merk van een menswaardige behandeling van de arbeiders hier; eigentijdse slaven met de westerse expats als de goudgerande versie daarvan. Maar dat leest u alleen hier op TPO hoor. Stond niet in de lokale krant.
Ik wuif naar de krantenverkoper die tijdens ramadan, zonder eten en drinken zo’n 12 uur midden op de snelweg vertoeft om voor het equivalent van een kwartje weg te zwijmelen in het lokale propagandanieuws. Alles wordt eraan gedaan om het ‘Business as Usual’ gevoel te creëren. Ik word op m’n wenken bediend met Ben, de CEO van Shell, die de emir een hart onder de riem komt steken en ook nog een prima deal weet te sluiten, hoewel dat later net als de F-15’s gewoon een bevestiging van reeds gedane zaken lijkt. Heerlijk glimlachnieuws waar paginabreed voor wordt uitgepakt: Shell helpt, inderdaad. Ter plaatse omschrijven de ingevoerde expats het als business as usual, maar ook is het een toffe actie om met de emir eens buiten de hot topics om wat loyaliteit te tonen. Eigen nieuws, ideaal, want het klopt feitelijk. Buiten Qatar is die mening duidelijk anders, maar daar malen we hier naar goed gebruik niet om.
Ook op de volgende voorpagina prijkt dezelfde CEO, ditmaal een mindere god handenschuddend over een of ander projectdeal die vast al in kannen en kruiken was. Dit schoothondje van de Emir mag het trucje dus herhalen. Ik lees niets van het nieuws dat Qatar koeien invliegt om de melkblokkade het hoofd te bieden. Dat zal vast zijn omdat het ook faliekant kan mislukken? Ik drink vandaag wel mijn eerste glas Turkse melk, halfvolle, dat zal u niet verbazen.
De volgende dagen gaan dit soort ‘eigen feestjes’ op de voorpagina door, met ditmaal de Turkse minister van Buitenlandse Zaken. Daaronder wordt het nog mooier, want de naar het zich laat aanzien honderd procent mannelijke Supreme Committee for Delivery and Legacy blijkt –getooid in witte thobes– samen te komen. Al de aangehaalde leden van dat committee die eindigen met die ene achternaam, worden aangehaald, een eigen feestje met welgeteld drie Al-Thani leden. Alleen de emir glimlacht of mag dat, kennelijk.
De titel van deze alinea is de toepasselijke slogan van Qatars flagcarrier Qatar Airways. Door de lucht kun je nog weg en ook met de boot via India of zo. Qatar Airways verzekert ons vandaag dat alles gesmeerd loopt en er geen zorgen zijn over het ‘omvliegen’ via Iran.
16 juni wordt het ‘fighter plane’ nieuws voorpaginabreed verder uitgesmeerd, inclusief de aantekening dat de USA uitgerekend nu met de Qatari Emiri Navy gaat oefenen op zee. Dobberen voor Doha om de innige relatie -of de indruk daarvan- verdergaand te verstevigen. Een soort wishful thinking, want die Water-Emiri ogen wat klunzig vrees ik.
Deze term werd me eerder toegefluisterd en komt vandaag letterlijk op de voorpagina voor in het artikel ‘It’s business as usual at Hamad Port as worst is over’. Toch vraag ik me dan af waarom men elders 20 procent hogere transportkosten terugziet in de exportrekening als het wagenpark moet worden veiliggesteld en ingescheept. Tenslotte weet de Gulf Times het zelfs over haar lippen te brengen dat dit volgens ‘een official’ geen gevolgen heeft voor de voorbereidingen van de World Cup en dat alternatieven voor de grondstoffen zijn verzekerd. En de Engelse premier May wil dat de buurlanden van Qatar dimmen. Half Londen is trouwens in handen van Qatar.
Het is zaterdag 17 juni en vandaag staan de leden van de Koninklijke Familie in het Verenigd Koninkrijk op het bordes van Buckingham Palace voor het jaarlijkse Trooping the Colour. Die show hebben ze hier gekopieerd en draaien ze af tijdens National Day, even na het alhier besmuikt gevierde Sint Nicolaas. Deze dag laat het weerbericht in Doha flink wat wind zien, hoewel men gisteren al weg waaide nabij de Inland Sea. Even terzijde: een observatie over Al Jazeera (AJ), het door uit en door Qatar gefinancierde CNN van het Midden Oosten. Bij AJ mag namelijk alleen het weermannetje iets melden over Qatar en dan alleen bij mooi weer. Ik vraag me af wanneer dat dan is overigens… Nu het bruggetje. Het lijkt terecht dat andere Arabische landen met regelmaat pissig zijn over het aanwakkeren van onrust door puike verslaggeving van het media-kalifaat AJ in alle Arabische landen, behalve in Qatar zelf.
We gaan naar zondag, de eerste werkdag in Qatar terwijl het Westen van een rustdag mag genieten. Maar Europa wordt opgeschrikt, want Helmut Kohl overlijdt en de Duitse pers trekt alle registers open van reeds afgeronde post-Kohliaanse documentaires over deze Europese Unie ‘Macher’. In Duitsland laten ze zoiets niet te vroeg lekken trouwens, want Duitsers maken -behalve bij dat ene automerk- geen grappen. Ook de emir laat zich niet onbetuigd en condoleert -als groot aandeelhouder van allerlei Duitse bedrijven- Angela Merkel met dit verlies en informeert en passant hoe je zo’n luchtbrug nou nog effectiever inzet, want daar heeft Berlijn ervaring mee.
Al-Shafi, de hoofdredacteur van The Peninsula, meldt op de voorpagina onder de heldhaftige kop ‘Opinie’ dat de blokkade met succes wordt doorbroken door het heldhaftige Qatar en afbrokkelt als poreus Atlantik-Wall beton. Die laatste toevoeging deed ik trouwens. Dit alles is volgens hem uiteraard te danken aan de jarenlange diplomatie en de geweldige internationale evenementen die Qatar mocht en mag organiseren. Ook haalt hij aan dat verifieerbare bewijzen aantonen dat Qatar het bij het rechte eind heeft en dat de geschiedenis getuige zal zijn dat ‘die drie andere landen’ eerder zichzelf beledigd hebben dan Qatar. Deze pleitnota voor transparantie is voorwaar geweldig nieuws. Zeker als Qatar zich een spiegel voorhoudt en deze lijn ook zelf doorzet.
Koeweit is inmiddels aan het rondhuppelen als mediator en het is inderdaad wat vreemd dat er nog altijd geen harde lijst met eisen is. Gaat men dit laten overwaaien?
Verder lijkt het recente telefoongesprek met Macron in Frankrijk zelfs tot protesten te leiden. In Parijs en Londen nota bene. Ik zie op de voorpagina drie dranghekken met zo’n 15 ‘supportprotesters’ met 22 steunplakkaten van een en dezelfde designafdeling. Een bijzondere ratio, maar we weten hoe je zoiets in elkaar zet. Mij bekruipt dat rode vlaggen gevoel in Rotterdam, u weet wel, ‘Rumble at the Bosporus’, maar dan in Rotterdam en in colonne op de Erasmusbrug. En verdomd als het niet waar is: de Turkse minister meldt dat er 5000 ton aan voedselhulp naar Qatar onderweg is. Verder doet de Franse krant Le Monde er nog een schepje bovenop door te dwepen met een artikel waarin steeds mee diplomatieke steun aanzwengelt, met Duitse en Turkse support voorop.
Aha, een FIFA official geeft op de voorpagina aan dat Qatar de rechten van de labour workers respecteert. Kennelijk is het nodig om dat nog maar weer eens te bevestigen? Verderop blijkt Qatar de beste levensomstandigheden te bieden voor kinderen in vergelijking met alle andere Arabische staten en brengt supermarkt Lulu 65 ton fruit uit India over: vitamine C okay! Ik sluit af met -jawel- Iran: de emir ontving een positief bericht van President Rohani. Werkelijk alles wordt uit de kast gehaald om positief nieuws te brengen. Dit nieuws kwam tot ons via een Iraanse Deputy minister die dat weer had verteld aan de BuZa minister van Qatar wiens naam eindigt op …Al-Thani. It’s all Al-Thani als je het mij vraagt. O, voor ik het vergeet, de Al-Thani emir feliciteert vandaag de premier van IJsland met hun National Day: het is …. business as usual!
En met de al-Thanis sluiten we af. Turkse militairen rijden in colonne in Qatar en laten zien dat de kust veilig is doordat ze samen met Qatar oefenen tegen terrorisme, extremisme en voor peacekeeping. De USA en Qatar sluiten ondertussen hun spelletje Zeeslag af. Dit alles was uiteraard allang gepland, maar we houden hier wel van wat militair machtsvertoon. Nu hopen dat ze niet gaan overdrijven. Het verhaal is nog niet ten einde, maar hier maak ik een pas op de plaats om u niet te overweldigen met deze propagandakluwen uit Qatar. Ik heb zin in deze werkweek en ben toe aan vakantie tegelijk. En ik wacht nog op een grote klapper, dus zullen we nog een jaartje bijtekenen? Het is hier immers fantastisch: too good to be true, groetjes uit Qatar!
