Het heeft veel tijd, energie en lobbyen gekost, onder andere van organisaties als In Defence of Christians (IDC) om de moord op Yezidi’s en christenen in Irak en Syrië als genocide te laten gelden. Dit is van belang, omdat wanneer er sprake is van genocide iemand aanspraak kan maken op de vluchtelingenstatus. Inmiddels is de genocide erkend door het Huis van Agevaardigden in de V.S. en door de Europese Unie. De bill moet nu nog door de Amerikaanse Senaat voor het rechtsgeldig is en in werking kan treden. Voor mij is dit de tijd om serieus te kijken naar een daaraan nauw verbonden fenomeen; genocidale verkrachting.
In tijden van oorlog wordt verkrachting vaak gebruikt als middel bijvoorbeeld om slachtoffers te vernederen, demoraliseren of als onderdeel of vorm van marteling. Ik meen dat Amnesty International bijvoorbeeld in de jaren ’90 van de vorige eeuw dit officieel erkend heeft als oorlogsgeweld, in 1998 werden verkrachtingszaken ook behandeld in het Rwanda-tribunaal. We kennen deze vorm van oorlogsgeweld ook uit de oorlog in voormalig Joegoslavië en andere conflictgebieden.
De Stichting Vluchtelingen omschrijft in een rapport uit 2010 dit:
“Strijdende partijen passen seksueel geweld in gewapende conflicten doelbewust toe om gemeenschappen angst aan te jagen, te intimideren, hun sociale structuren en hun verzet te breken en te verdrijven. Anders dan in vredestijd richt seksueel geweld zich tijdens een conflict niet alleen op vrouwen maar ook op de eer van mannen. Verkrachting geeft de boodschap af aan de mannen van de tegenpartij dat zij niet in staat zijn hun vrouwen te beschermen.”
Genocidale verkrachtingen gaan echter nog een paar stappen verder. Het verschil zit in het feit dat bij genocidale verkrachting er sprake is van een opdracht ertoe, de bedoeling is dat slachtoffers psychisch zo eronder gebukt gaan dat zij suïcidale neigingen hebben of hier zelfs echt toe overgaan. De verkrachtingen zijn soms zelfs zo erg dat het slachtoffer ernstig fysiek beschadigd raakt of eraan dood gaat. Gecontroleerde verkrachtingen en niet, zoals wanneer dit onder de chaos in een oorlogssituatie gebeurt, ongecontroleerde acties. Nee, dergelijke, genocidale verkrachtingen zijn juist zeer gecontroleerd en gebeuren planmatig. Verkrachtingen op zo een grote schaal dat bevolkingsgroepen ervoor op de vlucht slaan. Een goed, hoewel huiveringwekkend, artikel hierover is geschreven door S.L. Russel-Brown.
Men is niet snel met termen als genocide of genocidale verkrachting en terecht. We moeten ervoor waken dat woorden of begrippen hun betekenis verliezen omdat zij te gemakkelijk worden gebruikt. Ik ben echter van mening dat wat er in Syrië en Irak gebeurt met Yezidi en christelijke vrouwen onder genocidale verkrachting gezien zou moeten worden en wel hierom:
1: Het lijkt er sterk op dat dit, zoals de definitie omschrijft, gecontroleerde verkrachtingen zijn. Leest u deze vijftien regels maar die ISIS heeft opgesteld voor de verkrachtingen die zij plegen, en tevens dit artikel van Human Rights Watch.
2: De gewelddadige verkrachtingen zijn soms inderdaad zo schadelijk dat slachtoffers eraan overlijden. Zo is er het verhaal van een ISIS-bewaker die zelf ISIS ontvlucht nadat hij gezien heeft hoe een meisje van vijftien sterft na een verkrachting die zo bruut was dat zij aan interne verwondingen bezweek.
3: Dat de vrouwen en meisjes, Yezidi en christelijke, de gebieden ontvluchten vanwege de grootschalige verkrachtingen is bekend. Zij worden onder andere opgevangen door zuster Hatune Dogan en haar foundation. Zuster Hatune is een van oorsprong Turkse vrouw, zij vluchtte zelf naar Duitsland en helpt nu andere vrouwen en meisjes die gewelddadige situaties ontvluchten.
4: Van deze slachtoffers is bekend dat zij bijvoorbeeld zichzelf in brand hebben proberen te steken, zelfmoord hebben gepleegd of suïcidaal zijn. Lees bijvoorbeeld dit artikel en dit artikel.
5: ISIS verkracht alleen vrouwen van genoemde religieuze groepen, andersom gebeurt dit niet of nauwelijks. Ook dat is kenmerkend voor genocidale verkrachting; vaak op basis van etniciteit, zoals destijds in Rwanda bijvoorbeeld, maar in het geval van ISIS kun je stellen dat het op basis van religieuze identiteit gebeurt.
Hoewel ik absoluut van mening ben dat we voorzichtig moeten zijn te grote woorden te gebruiken, lijkt mij dat hierbij de systematische verkrachtingen op grote schaal, de brute, wrede manier van verkrachting die meisjes tot zelfmoord drijft of soms zo verminkt dat zij komen te overlijden en gebieden dwingen te ontvluchten, sprake is van genocidale verkrachtingen. Dit is belangrijk omdat dit een nog dringender beroep op wereldleiders doet om de situatie van deze meisjes en vrouwen zonder aarzelen bovenaan de agenda te zetten. Het is bovendien van belang omdat mannen die hieraan mee hebben gewerkt ook onder de schare vluchtelingen richting Europa kunnen zitten. Wij hebben al grootschalige aanrandingen gezien in Keulen, Stuttgart en Hamburg in Duitsland, verkrachtingen in Zweden, Oostenrijk, België en nog veel meer landen. Dit is een zeer urgent probleem dat directe aanpak vereist.
Ik roep hierbij niet alleen wereldleiders, politici, maar ook mensenrechtenorganisaties op om hier gezamenlijk in op te treden en de ernst ervan te zien. Het is dringend.
