Mede door de nasleep van het Nederlandse referendum over het Oekraïneverdrag kreeg de top die de Europese Unie en Oekraïne donderdag hielden in Kiev geen eindverklaring. Daarvan werd volgens EU-diplomaten afgezien vanwege onenigheid tussen EU-landen over een passage waarin de Oekraïense wens om lid te worden van de unie wordt erkend.
Dat ligt gevoelig in onder meer Nederland, vanwege de nee-stem in het referendum van vorig jaar april over het associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne. Nederland stemde daar uiteindelijk toch mee in, maar pas nadat de EU-regeringsleiders in december op aandringen van premier Mark Rutte in een juridisch bindend besluit vastlegden dat het verdrag geen opstap vormt naar het EU-lidmaatschap.
EU-president Donald Tusk zei op een persconferentie dat de gewraakte passage dat ‘de EU de Europese aspiraties van Oekraïne erkent’ voor hem de kernzin uit het verdrag is, maar hij verwees niet naar de interpretatie daarvan in het besluit. “Dit zijn de eigen woorden van Tusk”, reageerde een Nederlandse diplomaat. “Wij hadden liever gezien dat hij volledig was geweest.”
Forum voor Democratie-voorman Thierry Baudet – hij was één van de initiatiefnemers van het referendum over het associatieverdrag met Oekraïne – zegt tegen ThePostOnline over de opmerkingen van Tusk en Poroshenko:
“Ja, dûh. Ik weet echt niet wat ik hier nog aan kan toevoegen. We zijn gewoon totaal verneukt door VVD en CDA met hun lulverhaal over inlegvelletjes. Niemand behalve de linkse media die het geloofden. Wij riepen dit altijd al. Nu ziet iedereen het.”
Op de top werd onder meer stilgestaan bij de ratificatie van het verdrag. Volgens diplomatieke bronnen in Brussel hielden enkele Oost-Europese, met name Baltische, landen toch vast aan een verwijzing in de slottekst naar een toekomst van Oekraïne in de EU. Nederland en een aantal grote lidstaten konden hier volgens de bronnen niet mee akkoord gaan, onder meer vanwege het besluit uit december.
Het is niet terecht om te concluderen dat Nederland een Oekraïens feestje verstoort, aldus de Nederlandse diplomaat. “Het is een top met veel goed nieuws voor Oekraïne, ook zonder verklaring. Het verdrag treedt in september in werking, er is visumliberalisatie voor Oekraïners en de sancties tegen Rusland zijn verlengd. Dit is reële voortgang voor de Oekraïense burger en voor de Oekraïense overheid, die zich nu echt op hervormingen moet gaan concentreren.’’
De top in Kiev werd ook bijgewoond door Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en de Oekraïense president Petro Porosjenko. Die sprak van een ‘historisch moment’, waardoor het vooruitzicht op een Oekraïens EU-lidmaatschap niet langer abstract is.
ANP/TPO
