De journalistenreis van het CIDI brengt ons anderhalve dag naar de bezette gebieden op de Westbank. Dit jaar slapen de journalisten tijdens de reis in Ramallah, de de facto Palestijnse hoofdstad. Tijdens eerdere versies van deze reis werd hier niet overnacht. Waarom dit is gewijzigd is niet helemaal duidelijk, maar het wekt de suggestie dat het goed gaat met Palestina, zoals de Palestijnse Autoriteit zichzelf tegenwoordig noemt. Het hotel suggereert eveneens voorspoed: het Millennium Hotel maakt een uiterst Westerse indruk met restaurant, gym en zwembad. De gemiddelde Palestijn kan het ongetwijfeld niet betalen.
Palestina. #HipIsrael pic.twitter.com/gp5f3Gpok7
— Chris is erbij (@ChrisIsErbij) 5 juli 2017
Hoewel we nog zullen zien dat de Palestijnen wel degelijk goed in staat zijn hun kant van het conflict over te brengen, lukt dat meestal niet. Bij Hamas krijgen we complottheorieën te horen die ons voorstellingsvermogen te boven gaan. Zelfs als er aanwijzingen zouden zijn dat die ook maar gedeeltelijk waar zijn, worden ze met een saus overgoten waardoor iedereen de spreker meteen niet meer serieus neemt.
Maar het Palestijnse perspectief is zeker niet gelijk aan dat van Hamas. Deze terreurclub bestiert Gaza en won ooit de Palestijnse verkiezingen, maar ze heeft op de Westbank de macht niet. Die is gegrepen door Mahmoud Abbas, de opvolger van Yasser Arafat. Zij zijn beide van Fatah, een partij die in ieder geval veel gematigder is dan Hamas. De Israëlische politicus en diplomaat Yossi Beilin noemt Abbas een paar dagen later de beste partner die Israël zich kan wensen, want hij is zeer gecommitteerd aan het vredesproces. Hamas is dat zeker niet.
Na ons gesprek met Hamas is het tijd voor een vertegenwoordiger van Fatah. Beide gesprekken zijn geregeld door dezelfde fixer die zich in het Yasser Arafat-museum laat ontvallen dat het beleid van Israël racistisch is. We kunnen dus niet zeggen dat het CIDI een fixer heeft aangetrokken die haar eigen politieke lijn vertegenwoordigt en ervoor zorgt dat de door ons bezochte Palestijnen Israëlische standpunten naar voren brengen. De kans is groot dat we echt het perspectief van Palestijnse zijde horen. Het probleem voor de Palestijnen is dat dat ook dit keer geen reclame oplevert.
In het Millennium Hotel is een zaaltje gehuurd waar we een ontmoeting hebben met een Fatah-vertegenwoordiger. In het programma van het CIDI is dit de enige naam die ontbreekt en de man achter de tafel stelt zichzelf niet voor. Pas na afloop van de reis leren we dat dit Nabil Amr was. Halverwege het gesprek vertelt hij dat hij ooit minister van informatie en parliamentary affairs was. Wanneer en hoe lang dat was, blijft onduidelijk. Hij is ook ambassadeur in de Sovjet-Unie geweest. Geen kleine jongen dus, maar voor de Palestijnse zijde maakt dat eigenlijk alleen maar erger.
En dezelfde. #HipPalestina pic.twitter.com/aaMSl5V5aN
— Chris is erbij (@ChrisIsErbij) 5 juli 2017
Amr spreekt in tegenstelling tot de Hamas-man wel Engels maar erg goed verstaanbaar is hij niet. Hij heeft een velletje papier bij zich en begint een lange monoloog. Hij is kennelijk geïnstrueerd door de fixer dat wij journalisten zijn en dat wij dus nieuws willen hebben. Dat heeft hij, want op het velletje papier staat volgens hem een plan wat Trump heeft gemaakt om het conflict tussen Israël en de Palestijnen op te lossen. Er komt volgens de man een historische deal aan. We horen dat Jordanië een rol gaat spelen in de veiligheid op de Westbank. Egypte gaat dat in Gaza doen.
Een deelnemer wil meer weten over het plan van Trump. Amr voegt toe dat de nederzettingen Israëlisch zullen blijven en dat hij het verder wel met het plan eens is. De kwestie Jeruzalem moet nog besproken worden, maar daar wonen veel Palestijnen, dus daar komen ze wel uit, verzekert hij ons. Het ligt allemaal nog wel moeilijk en er is nog veel onderhandeling nodig, horen we. De omstandigheden waaronder de Palestijnen moeten leven zijn erg hard en het is niet duidelijk wat Israël nu precies met de Palestijnen wil. Het wordt tijd dat Israël dit eens duidelijk gaat maken.
De fixer grijpt in door te zeggen dat het initiatief van Trump niet alles gaat oplossen. Amr voegt toe dat er voor alles een deal moet komen en niet voor een deel. Er is al eens iets soortgelijks voorgesteld maar toen wilde Israël dat niet. Hij zegt dat er sneller een oplossing komt dan wij denken want het betreft veel mensen dus ze komen er vast wel uit. Hij denkt dat we de volgende keer elkaar zien in Jeruzalem, want dat is tegen die tijd de gezamenlijke hoofdstad van Israël en Palestina. De deelnemers noteren het maar.
Populair is Trump aan Palestijnse zijde niet. Hij is niet goed begonnen door meteen te zeggen dat Palestina de familie van martelaren niet meer financieel moet steunen, meldt Amr. Die middag zien we in Ramallah dat martelaren hier daadwerkelijk worden geëerd door straten naar hen te noemen. Amr meldt ook nog even dat hij niet zeker is dat het plan op zijn A4-tje wel echt is. Dan grijpt een reisleider van het CIDI in. Het is nu wel weer mooi geweest. Na afloop meldt een deelnemer dat op het A4-tje de datum van 1 juli stond. Dit plan – of wat het ook mag zijn – bestond dus al voordat de journalisten op reis gingen. De visie van Fatah op het conflict kennen we nu nog steeds niet.
Twee dagen eerder hoorden we bij het academische instituut INSS van research director Anat Kurz dat de Palestijnse Autoriteit hoog nodig iets aan haar marketing moet doen. Er is in Israël stabiele steun voor een tweestatenoplossing met de Palestijnen, maar het publiek gelooft niet dat er ooit overeenstemming zal komen. Dat de Israëli’s er met Hamas geen vertrouwen in hebben, is goed invoelbaar. Fatah zou een betere gesprekspartner kunnen zijn – en is dat feitelijk ook – maar of Amr’s vage gezwets het begrip voor de Palestijnse kant dichterbij brengt, laat zich raden.
Chris Aalberts ging begin juli met het CIDI naar Israël en de Westbank. Deze reis werd grotendeels betaald door het CIDI. U heeft kritiek op deze reis? Die is bij uw verslaggever al bekend. De hele serie vindt u hier.
