Lieve TPO-lezertjes,
Dank voor jullie reacties op mijn posts, met name die over de morele plicht tot veganisme. Mijn stellingen en posts over abolitionisme (dat wil zeggen het streven naar uitbanning van het instrumenteel gebruiken van niet-menselijke dieren waarbij veganisme een morele nullijn is) roepen niet alleen vragen op, ook brengen ze heftige emoties teweeg. Mijn pleidooi voor een diervriendelijker en duurzamer wereld wekt wrevel op, vaak door zowel de toon als de focus op wat moreel verantwoord is.
Gek genoeg is dat veel minder (of zelfs helemaal niet het geval) wanneer mensen op andere manieren dierenbelangen promoten zoals folders uitdelen. Dan worden de folderuitdelers niet gevraagd naar of het wel succesvol is wat ze doen, of het mensen niet juist tegen het harnas in jaagt om ze zo plompverloren op straat met veganisme te confronteren. Ik krijg regelmatig adviezen van mensen dat mijn methode verkeerd is en niet werkt. Zelfs het stellen van logisch correcte stellingen als ‘diervriendelijke vegetariërs bestaan niet’ wekt wrevel op. Mijn opvatting over het promoten van een diervriendelijke en dus geheel plantaardige samenleving is dat er vele verschillende overtuigingsmethodes zijn en dat we die allemaal moeten gebruiken. Er zijn verschillende mensen en verschillende methoden. Het argument dat mijn benadering averechts werkt snijdt geen hout, want ik hoor regelmatig van mensen die door mijn argumentaties veganist zijn geworden.
Ik zie mijn eigen rol in eerste instantie als die van een filosoof: het gaat erom om te kijken wat het doel is, wat is goed. De weg daarnaartoe is voor mij secundair. Ik beschouw mijzelf dan ook als een vegan’s vegan, veganisme voor gevorderden. Ik wil mensen aan het denken zetten, ook vegetariërs met een in slaap gesukkeld moreel bewustzijn die denken dat ze dierenvrienden zijn. Veel mensen, ook dierenactivisten en dierenvrienden, zijn zich er niet van doordrongen dat veganisme toch echt een morele nullijn is. Veganisme is als niet moorden. Het is niet zo dat je nou zo geweldig bent als je veganist bent. Het is als iemand die geen dief is – een morele nullijn. Maar je bent nu eenmaal immoreel (of zoals ik zeg een immoreel monster) als je blijft participeren in de dierenholocaust. En ja, een niet-dief is moreel superieur aan een dief. Maar het gaat niet om morele superioriteit. Het gaat zelfs helemaal niet om veganisten, het gaat om de slachtoffers, de niet-menselijke dieren. Het gaat erom dat je je uiterste best moet doen om zo te leven dat je geen slachtoffers maakt en carnisme maakt overduidelijk en onvermijdelijk slachtoffers terwijl er een gemakkelijk alternatief is: veganisme.
Stel je ziet dat een groep mannen op straat een vrouw aan het molesteren is en je roept ‘Hé klootzakken! Blijf godverdomme met je gore poten van die vrouw af!’ Omstanders spreken er gelijk schande van: ‘Wat is die man onbeleefd door te schelden! Dat is toch onfatsoenlijk! Dat werkt averechts. Er zijn veel betere en vooral beleefdere strategieën.’ En terwijl de omstanders met elkaar keuvelen over de juiste strategie en vooral boos mokken naar degene die zo grof te werk ging, wordt de vrouw verder gemolesteerd.
Ja, ik heb vrienden die blijven participeren in de dierenholocaust. Dat vind ik verschrikkelijk. Angstaanjagend, weerzinwekkend en teleurstellend. En ja, ik vind hen immorele monsters. En dat steek ik ook niet onder stoelen of banken. Tegelijkertijd ga ik wel met hen om, zoals ook met mijn familie. Bevriende filosofen zeggen tegen mij: ‘Floris, je hebt helemaal gelijk, maar het lukt me gewoon niet!’ Of: ‘Er zijn inderdaad goede argumenten voor veganisme, maar ik ben te oud, als ik jonger zou zijn zou ik het overwegen.’ Of: ‘Je hebt gelijk, maar ik ben al vegetariër en het is zo lastig om veganist te worden.’ Ik vind dat laffe smoesjes, de slachtoffers schieten er niks mee op. Ik vind dat je als filosoof noodzakelijk veganist bent. Filosoferen zonder veganisme is als voetballen zonder bal.
Gaan jullie weer vrolijk door met dierenlijken op de BBQ gooien en gezellig participeren aan de dierenholocaust of durven jullie het leed onder ogen te zien en worden jullie veganist?
