Het eerste Franse woord van vandaag staat niet in een Frans woordenboek, maar lang zal dat niet meer duren: padamalgam. 83k hits op Google, en kijk ook eens op Twitter bij #padamalgam, als u iets van de Franse taal weet. Amalgame is Frans voor amalgaam, het mengsel van kwik en andere metalen waarmee vroeger je kiezen werden gevuld, en waarvan later werd gezegd dat het giftig was. Padamalgam staat voor ‘pas d’amalgame‘: geen mengsel, heeft niks met elkaar te maken. Het wordt algemeen sarcastisch gebruikt als ‘heeft niks met de islam te maken’.
Internet in Frankrijk staat vol foto’s van gefotoshopte doosjes medicijnen, ‘Padamalgam 500mg’ bijvoorbeeld. Heb jij je Padamalgam wel genomen vanochtend? Pillen die je immuun maken voor de snode gedachte dat terroristische aanslagen iets met de religie van de vrede te maken zouden hebben. Uiteraard zetpillen. Een variant is Cepalislam 25mg, ce n’est pas l’islam, het is niet de islam.
Padamalgam dook voor het eerst op toen islamistische massamoordenaar Mohammed Merah in 2012 slachtoffers begon te maken. De Franse overheid en media spanden aanvankelijk samen om de naam van de dader uit het nieuws en zo de islam uit de wind te houden. Er werd zelfs een gerucht verspreid –fake news avant la lettre!- dat het om een neo-nazi ging. Dat was Merah natuurlijk ook, alle islamisten zijn neo-nazi’s, maar men denkt bij dat woord nu eenmaal eerder aan kaalkopjes.
Over die moedwillig verkeerde informatie werden grapjes gemaakt. De Huffington Post bracht destijds een cartoon, waarin een woordvoerder zegt dat de scooter waar Merah vanaf had geschoten, van het merk Yamaha was, maar dat dit ‘echt niet betekent dat onze Japanse vrienden verantwoordelijk zouden zijn voor deze tragedie’.
Daar stond ‘pas d’amalgame’ boven.
De Parti Socialiste van vorige president Hollande is net als de PvdA in Nederland op sterven na dood, en net als in Nederland is dat nog niet helemaal tot de media doorgedrongen. Er zitten tenminste iedere avond vooral socialisten te kletsen op de televisie. Bijvoorbeeld Stéphane Le Foll, Minister van Landbouw onder Hollande en woordvoerder van het laatste socialistische kabinet. Hij kwam een paar dagen geleden in het nieuws omdat hij op tv liet weten hoe hij dacht over ‘la une‘, de voorpagina, -heeft u dat?- van Charlie Hebdo afgelopen woensdag. Altijd een gevoelige zaak, omdat bijna de voltallige redactie van het blad in 2015 door islamisten werd uitgemoord.
As usual, #CharlieHebdo is taking a lot of flack for its cover: “Islam, religion of eternal peace”
A mag more daring than most news media.. pic.twitter.com/A48KS0ACcc— Nathalie (@Arwenstar) 28 augustus 2017
U ziet hem hierboven, die voorpagina: een cartoon met de wegrijdende bestelbus van Barcelona, twee lijken in zijn spoor. De woordspeling in de tekst werkt niet helemaal in het Nederlands. Islam, réligion de paix … éternelle: islam, religie van de eeuwige vrede. Paix éternelle gebruikt de Fransman waar wij ‘eeuwige rust’ zeggen. Bij een sterfgeval.
Charlie had het weer voor elkaar, de gebruikelijke liefhebbers van de islam struikelden over elkaar heen om op tv met hun vuisten te zwaaien en schande te spreken. Over de voorpagina van een Frans tijdschrift, mind you. Socialist Le Foll zei dat het maken van ‘amalgames‘ levensgevaarlijk is -lees: zo’n aanslag met ‘de’ islam in verband brengen, moeten we niet willen-, en het heel lastig maakt de samenleving een beetje bij elkaar te houden.
Op de sociale media spuwen nog steeds allerlei Fransen ter linkerzijde gal over islamofobie en misbruik van de vrijheid van meningsuiting. Als hun namen wat uitheemser klinken, roepen ze meestal om censuur en vergelding. In Pakistan en andere islamitische heilstaten staat de doodstraf op blasfemie, in Frankrijk is het niet strafbaar. Helemaal niet. ‘Si on n’aime pas, on n’achète pas, on ne regarde pas’, als het je niet bevalt, koop je het niet en kijk je niet. Nog van de tijd dat er winkels waren die seksboekjes verkochten. Over een religie mag je zeggen wat je wil, over mensen niet. Hoe moeilijk kan het zijn. Charlie Hebdo steekt de draak met alle godsdiensten, steeds weer, en de islam is de enige die er niet tegen kan.
Laat me eens even vloeken in de kerk: in zekere zin is het ook bezopen om mijn Marokkaanse slager op de Haarlemmerdijk met dit soort bloedbaden in verband te brengen, die lieve man… Maar de redacteuren van Charlie Hebdo, die nu weer voor racist en ultra-rechts worden uitgekafferd, zijn dat helemaal niet. Daarvoor is genoeg over ze bekend. Voor mensen die verder kunnen denken dan hun neus lang is, roept dat de vraag op of het bespotten van de islam door Charlie Hebdo wel zo gratuit is als het lijkt.
Ik ken mensen die mensen kennen die redacteuren van Charlie Hebdo kennen, en zo bereikte mij de volgende interessante gedachte: sommige van die redacteuren vinden dat de islam juist kritiek nodig heeft, omdat ze zich anders nooit los zal kunnen maken van verstikkend fundamentalisme, of afstand zal kunnen nemen van radicalisering en terrorisme. Zonder kritiek zal de islam nooit moderniseren, is hun idee.
Daar zit wat in. En het zou verklaren waarom met name salafisten zo tekeer gaan tegen iedere vorm van kritiek op hun godsdienst, en die kritiek stug ‘islamofobie’ blijven noemen, een term die ze zelf hebben bedacht. ‘Salaf’ is Arabisch voor ‘voorouders’, of ‘vroegere generatie’, en salafisme is een zeer behoudende en fundamentalistische stroming van de islam. Die door Saoedie Arabië en Qatar gesponsorde strijd van salafisten in de media en de rechtszaal tegen islamofobie, lijkt mij een valse strijd, met een verborgen agenda: het blokkeren van iedere hervorming en verlichting van de islam, en daarmee het in de kaart spelen van tweedeling en racisme. Al die gepatenteerde islam-juichaapjes op de Nederlandse tv met hun gemekker over islamofobie, doen zonder dat ze het weten braaf mee aan het uitvoeren van die agenda.
Even terug naar padamalgam: in de ogen van politiek über-correct Frankrijk is het woord een ‘sinistere en islamofobe on-line strijdkreet van ultra-rechts‘, zoals Le Monde het bijvoorbeeld uitdrukte, zeg maar het Franse NRC Handelsblad. Ik vind die uitspraak bizar. Padamalgam is een vrij onschuldig woordgrapje om de gebruikelijke struisvogel reactie van overheid en media te relativeren, op iedere geweldsuitbarsting van islamitische zijde.
Ook die krant loopt met zo’n stukje mee aan de hand van salafisten en andere fundamentalisten, die er belang bij hebben iedere vorm van kritiek op de islam verdacht te maken en in nationalistische en extreem rechtse hoek te duwen. Ik zeg het nog maar eens. Zo houden ze hun ideaal van de klassieke en onverdraagzame islam in stand.
Ter afsluiting nog eentje voor de Franse les: circulez, il n’y a rien a voir, niks te zien, doorlopen (sirkulee, iel nieja rjen a vwaar).
U kunt nu op Franse bodem een aardige boom opzetten over het overheidsbeleid ten aanzien van de islam. Geen dank.
