Als voormalig Jehovah’s Getuige weet ik het nog goed. Het werd in onze kerkgemeenschap altijd sterk afgeraden te trouwen met lieden die geen lid waren van het Wachttorengenootschap. Daarbuiten trouwen zou volgens de religieuze leiders leiden tot een ‘ongelijk juk’ en dit werd door de gemeente ernstig afgeraden. Theo Hiddema pleitte dit weekeinde voor vermenging tussen de lakens om de integratie van moslims in Nederland te bevorderen. Een goed idee ware het niet dat de geloofsleer van de Islam net zoals de Jehovah’s Getuigen sektarische mechanismen gebruikt om dergelijke vermenging te saboteren.
Naast de vrij beperkende maatregel van ‘trouwen in de heer’ kennen de Jehovah’s Getuigen nog tal van andere maatregelen om het gedrag van hun kudde te sturen. Wanneer een lid van deze gemeenschap de regels overtreedt loopt hij gevaar te worden uitgesloten uit de gemeenschap. Dit betekent in essentie dat leden van de kerk alle sociale contacten met met jou beëindigen. Je bent dan volledig verstoten en uitgesloten. En dat geldt ook voor de familieleden die lid zijn van deze kerkgemeenschap. Deze vorm van psychologische straf is een prikkel voor het individu om zich aan de regels van de kerkgemeenschap te houden omdat niemand zijn familie wil verliezen.
Sektes doen er alles aan om hun gelijk te krijgen. Dit doen zij onder meer door het framen van tegenstanders. Bij de Jehovah’s Getuigen werd begin jaren ’90 afgeraden om een internetabonnement af te sluiten. Dit zou namelijk kunnen leiden tot het in contact komen met ‘afvalligen’. Dat zijn personen met een andere mening. Het ontdekken van nieuwe feiten en waarheden wordt door een sektarische organisatie altijd ontmoedigd.
Zo is ook het kwaadspreken over Theo Hiddema en de verdraaiing van zijn woorden haast sektarisch van aard. Het bepleiten van liefdevolle relaties tussen Marokkanen en Nederlanders wordt door de NPO geframet als ‘rassenvermenging’. Blijkbaar is een discussie over een dergelijke mogelijkheid al racistisch. Gekte.
Het interessante aan de mening van Hiddema is dat hij een pijnlijke snaar raakt wat betreft vermenging van geloofsleren in een huwelijk. Voor religieuze leiders is het in het algemeen erg nadelig wanneer de schapen van de kudde zich vermengen met zogenaamde ‘bokken’ of andersdenkenden. Het verlies van massa in de kerk draagt namelijk bij aan verlies van macht en invloed.
Naast de Bijbel wordt ook in de Koran advies gegeven over relaties tussen zogenaamde gelovigen en ongelovigen. Zo staat in 60:10 en 2:221 het een en ander beschreven. Bijvoorbeeld dat het beter is om ‘in harmonie te leven’. En dat een gelovige echtgenote beter is dan een niet gelovige echtgenote. Sterker nog de Koran zegt dat gelovige vrouwen enkel gelovige mannen zouden toebehoren en ‘niet terug kunnen naar hun ongelovige man’. Het bevorderen van huwelijken tussen mensen met verschillende belief sets wordt dus door zowel de Bijbel als de Koran afgeraden.
De integratie van moslims in de Joods-Christelijke traditie van West-Europa kan dan ook enkel plaatsvinden wanneer er voldoende ruimte is voor individuele moslims om hun eigen keuzes te maken. Hiermee bedoel ik dat de consequenties van vermenging en uittreding uit de leer moeten worden verkleind. Wanneer een Jehovah’s Getuige zich uitschrijft dan zijn de consequenties voor deze persoon groot. Voor moslims geldt hetzelfde.
Voor moslims die in denken, woord en daad de Islam de rug toe keren zijn de gevolgen eventueel groot. De pluriformiteit in de Islam laat veel verschillende straffen zien voor afvalligheid. Waaronder ook de doodstraf voor degenen die de Islam de rug toekeren. Overigens zijn de straffen verschillend per Islamitische traditie, maar het geeft wel weer hoe ernstig het uittreden van een individuele moslim uit de Islam wordt ervaren. De Jehovah’s Getuigen bellen waarschijnlijk zondag weer aan uw deur. Van hen kunnen we vrij veilig stellen dat ze sektarisch gedrag vertonen. Geldt hetzelfde voor de volgers van bepaalde Islamitische geloofsleren?
Het idee dat vermenging tussen individuen van verschillende geloofsleren kan plaatsvinden is niet vreemd. Zo trouwen in Nederland protestanten, katholieken en atheïsten met elkaar zonder noemenswaardige problemen.
Verschillende geloofsleren leiden tot botsing wanneer de tegenstellingen niet worden overbrugd. Harmonie ontstaat in een dergelijk conflict enkel wanneer beide leden van de relatie zich aanpassen of wanneer een zich onderwerpt aan de houding van de ander. Gezien mijn ervaringen van gemengde huwelijken bij Jehovah’s Getuigen kan ik enkel zeggen dat het idee sektarische religies en andersdenkenden zich in harmonie zouden mengen een forlorn hope is.
