De gemeente Den Helder heeft niet echt een goed imago. Hoe komt dat toch? De beste manier om een antwoord te krijgen op deze vraag is een avondje op de publieke tribune van de Helderse gemeenteraad plaats te nemen. Afgelopen week kwam de gemeenteraad eerder dan gepland terug van reces. Drie oppositiefracties zetten een van de zwaarste middelen in om opheldering te vragen over een typisch Helders probleem: de toekomst van het Rob Scholte Museum. Een museum wat veel lokale burgers waarschijnlijk volstrekt niets interesseert.
Een man op de publieke tribune komt vaker luisteren naar de Helderse gemeenteraad. Hij geeft een hele accurate voorspelling: “deze avond wordt een hoop gebakken lucht”. Deze nuchtere opmerking staat in schril contrast met de opwinding die uit de gelederen van meerdere politieke partijen komt. Vanavond gaan hier “koppen rollen” want het bestuur heeft “een enorm probleem”, denkt een adviseur. Anderen hebben moeite hun irritatie over deze hele vergadering te verbergen. Volgens hen is er veel te vaak politieke opwinding in Den Helder en loopt die meestal met een grote sisser af.
Die tweede voorspelling is eveneens opvallend nauwkeurig.
Sinds enkele jaren zit het Rob Scholte Museum in het voormalige postkantoor van Den Helder. Er waren plannen om het postkantoor te slopen en hier een nieuw stadhuis neer te zetten. Tot de sloop mocht Scholte het gebouw gebruiken, maar toen de sloop niet doorging werd nooit besloten dat hij definitief mocht blijven. Dit was wel een optie: Scholte mocht een business plan schrijven maar kreeg volgens hem niet voldoende informatie van de gemeente. Ook zou de gemeente haar toezeggingen niet nakomen. Binnenkort moet Scholte definitief vertrekken: het postkantoor zal aan de hoogste bieder worden verkocht.
In Den Helder praat iedereen langs elkaar heen en bestaan totaal tegengestelde opvattingen over de werkelijkheid. Dat geldt ook voor deze zaak: er is een openbare verkoopprocedure opgestart, maar Scholte zegt vlak daarvoor al te hebben onderhandeld met de gemeente. Dat zou tot de verkoop van het postkantoor hebben geleid. Scholte wilde er 245.000 euro voor neertellen. De gemeente ontkent ooit met Scholte over de verkoop te hebben onderhandeld. Er is volgens de gemeente alleen een openbare verkoopprocedure waarbij ook Scholte een bod kan uitbrengen.
ChristenUnie-raadslid Tjitske Biersteker vertelt aan het begin van de avond waarom er coûte que coûte een extra gemeenteraadsvergadering moest komen. Biersteker denkt dat de gemeente de regels heeft overtreden en dat er langs elkaar heen wordt gewerkt. Zo ontstaat volgens haar “een beeld van chaos”. Dat zou dan weer leiden tot imagoschade voor de gemeente Den Helder. Dat komt haar op de hoon van meerdere coalitiefracties te staan: er is volgens hen niets aan de hand en dus zou het juist Biersteker zijn die het imago van Den Helder beschadigt.
Feiten, dat is wel een dingetje hier in Den Helder. Het enige wat zeker is over deze hele kwestie is dat de advocaat van Scholte vertrouwelijk overleg heeft gevoerd met die van de gemeente. Volgens Scholte is daarbij afgesproken het postkantoor aan hem te verkopen, maar heeft de gemeente meteen na die afspraak de onderhandelingen alsnog afgebroken. Er is – zoals altijd in Den Helder – een complottheorie over: burgemeester Schuiling zou de verkoop hoogstpersoonlijk hebben tegengehouden omdat hij een persoonlijke vete met Scholte uitvecht.
De gebeten hond van vanavond is Lolke Kuipers, een stroef ogende wethouder van D66 die over het gemeentelijke vastgoed gaat. Hij spreekt alles wat Scholte zegt tegen. De aanvragers van dit debat maken er “een landelijke poppenkast” van, aldus Kuipers. Er was geen onderhandeling, laat staan overeenstemming over de verkoop van het pand aan Scholte en er is dus ook nooit een voorlopig koopcontract gesloten. Als Scholte denkt dat hij het postkantoor heeft gekocht, kan hij natuurlijk naar de rechter gaan, denkt de wethouder.
Wie er gelijk heeft blijft de hele avond in de lucht hangen. Een raadslid van een coalitiepartij vraagt waarom Scholte “duizend pagina’s” nodig heeft om zijn gelijk aan te tonen. Hij meldt droogjes dat er geen koopcontract bij alle stukken zat. Opvallend, want een medewerker van Scholte heeft de raadsleden heel erg veel stukken opgestuurd. Een raadslid van de oppositie analyseert de situatie geheel anders: “Mijn idee is dat er een onderhandeling was en dat er is gesproken over bedragen,” zegt afsplits-raadslid Rachel Post. Ze dekt zichzelf meteen in door te melden dat ze óók de draad kwijt is. Maar een koopcontract is echt nergens te bekennen.
Zo zien we waarom de Helderse gemeenteraad niet functioneert. Hier redeneert men slechts op basis van machtsposities. Alle raadsleden van coalitiepartijen denken dat de wethouder gelijk heeft, leden van de oppositie denken dat hij liegt. Niemand is bereid ook maar een seconde de eigen positie te heroverwegen, terwijl deze avond zo weinig feitelijke informatie bevat dat het juist zeer logisch is aan je eigen mening te twijfelen. Het maakt hier allemaal niet uit: de oppositie komt toch met een motie van wantrouwen die – uiterst voorspelbaar – alleen door de oppositie wordt gesteund.
“De raad kan niet meer lijdzaam toezien”, zegt ChristenUnie-raadslid Tjitske Biersteker plechtig bij het indienen van de motie. Er is immers chaos en imagoschade. De wethouder wil graag even kwijt dat de oppositie zich voor het karretje van Scholte laat spannen, waarna een GroenLinks-raadslid – ook oppositie – boos is over deze “schoffering”. Kuipers neemt zijn woorden niet terug. Zo vergadert de Helderse gemeenteraad een hele avond lang over een gebrek aan harde feiten, herbevestigt iedereen zijn eigen mening en bereikt men slechts dat de onderlinge verhoudingen verder verslechteren.
Welke bijdrage zou de Helderse gemeenteraad leveren aan het slechte imago van de gemeente, vraag je je af.
Elke dinsdag op ThePostOnline: Chris Aalberts in Den Helder. Een serie over de gemeentepolitiek van de marinestad en wat de rest van Nederland daarvan kan leren. Steun de verslaggeving van Chris Aalberts via crowdfundingplatform Voor de Kunst, voor meer verslaggeving over de Haagse en lokale politiek in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. Doneer hier.
