Het kost Nederland naar schatting 4,9 miljard euro om het Europese systeem dat de treinen veiliger moet laten rijden volledig in te voeren. Dat stelt de Europese Rekenkamer na een bezoek aan zes EU-lidstaten, waaronder Nederland.
De kosten per kilometer spoor vallen bijna 1,5 keer hoger uit dan in Denemarken. Hoe dat komt hebben de controleurs niet onderzocht. In de Nederlandse meerjarenbegroting is tot nu toe 2,37 miljard euro gereserveerd voor het project.
De totale kosten van het zogeheten European Rail Traffic Management System (ERTMS) kunnen oplopen tot 190 miljard euro. Met dat systeem kunnen treinen niet meer door een rood sein rijden. Ook kunnen ze dichter op elkaar en dus vaker rijden.
De rekenkamer stelt vast dat het project niet erg wil vlotten. Het doel om in 2030 een Europese ‘spoorwegruimte’ te realiseren wordt “waarschijnlijk” niet gehaald. Nu telt Europa zo’n dertig verschillende spoorveiligheidssystemen, maar dat moet er één worden. De EU financiert maar een klein deel. Voor de periode 2007-2020 is bijna 4 miljard euro vrijgemaakt.
Eind vorig jaar was iets meer dan 4100 kilometer spoorbaan uitgerust met ERTMS, zo’n acht procent van de doelstelling voor 2030. In Nederland was eind 2016 822 kilometer spoor voorzien van het systeem, onder meer op de hogesnelheidslijnen. Dat zou in 2030 2886 kilometer moeten zijn. Staatssecretaris Sharon Dijksma (Infrastructuur) zei vorig jaar dat dan op zijn hoogst 12 van de 36 spoortrajecten ERTMS hebben. Aan de Duitse kant is nog niet veel gebeurd.
De rekenkamer stelt vast dat het project zonder raming van de totale kosten en adequate planning van start is gegaan. De aanbeveling aan de Europese Commissie is om beter met de lidstaten te overleggen en meer tussentijdse streefdoelen op te stellen.
Anp
