Update: per abuis werd het overzicht van het aantal sluitingen in de gemeente Oss niet meegenomen in dit overzicht. En dat terwijl Oss één van de koplopers blijkt met 61 gesloten panden, waarmee Oss op de tweede plek komt van pandensluiters onder de wet Damocles. Bij dezen! (pdf).
Burgemeesters in Nederland hebben in 2016 duizend panden gesloten in de Nederlandse War on Drugs, blijkt uit een inventarisatie van ThePostOnline. De Wet Damocles geeft burgemeesters de mogelijkheid een pand te sluiten wanneer de politie een handelshoeveelheid drugs aantreft. Een groot aantal gemeenten stelt dat alles boven de vijf gram ‘hennep’ (inclusief bladeren, wortels en stengels) een handelshoeveelheid is. Burgemeesters maken regelmatig gebruik van de mogelijkheid om panden te sluiten. Dat gebeurde het vaakst in de gemeente Amsterdam (96), Maastricht (60), Rotterdam (53) en Tilburg (53).
Opvallend is dat vooral in de zuidelijke provincies panden worden gesloten. Boven de rivieren passen de meeste gemeentes de Wet Damocles nauwelijks toe. Dat verschil wordt vooral verklaard door de samenwerking tussen de politie, het OM en gemeentes in zuidelijke provincies. De politie-eenheid Zeeland-West-Brabant heeft bijvoorbeeld een gespecialiseerde taskforce voor de opsporing van drugscriminaliteit. Dat drugsteam communiceert regelmatig met de burgemeester, die direct bestuursrechtelijke maatregelen neemt tegen drugscriminaliteit.
Het bijzondere aan de Wet Damocles is dat helemaal niet bewezen hoeft te worden dat er sprake is van drugshandel. Vanaf een bepaalde hoeveelheid drugs, meestal 5 gram hennep of 0,5 gram harddrugs, mag de betreffende burgemeester aannemen dat de drugs bedoeld zijn om te verkopen. In zo’n geval is de burgemeester bevoegd om de woning te sluiten vanwege de openbare orde en veiligheid. Het is dan verboden het pand te betreden. Demissionair minister van Veiligheid en Justitie Stef Blok vindt dat burgemeesters meer mogelijkheden moeten krijgen om panden te sluiten. Eind augustus heeft de minister een wetsvoorstel ingediend ter uitbreiding van de Wet Damocles. SP en GroenLinks waarschuwen in de TPO-reportage ‘Nieuwe Wet Damocles van Stef Blok maakt burgers vogelvrij’ voor willekeur.
Verantwoording: 267 gemeenten van de 388 hebben gereageerd. Het totale aantal sluitingen dat zij hebben doorgegeven is 988. Dat zijn er dus 12 minder dan duizend, maar gezien 68 procent van de gemeenten heeft gereageerd denk ik dat je wel kunt stellen dat er meer dan duizend sluitingen zijn. Sommige gemeentes (zoals Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Oss) heb ik een Wob-verzoek gerstuurd om de informatie boven tafel te krijgen.
Lees ook: Reportage – ‘Nieuwe Wet Damocles van Stef Blok maakt burgers vogelvrij’.
Dit is het eerste artikel van het TPO-project voor freelance journalisten: Gegarandeerd 1010 euro voor jouw verhaal
